Hirsutyzm definiuje się jako obecność nadmiernego owłosienia u kobiety w postaci grubych, pigmentowanych włosów końcowych w typowych dla mężczyzny miejscach – wrażliwych na androgeny.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać hirsutyzm niewymagający leczenia

• rozpoznać hirsutyzm wymagający skierowania do endokrynologa, ginekologa lub innego specjalisty w celu dalszej diagnostyki

• wdrożyć podstawową diagnostykę u kobiety z hirsutyzmem

• kontynuować terapię hirsutyzmu zleconą przez endokrynologa, ginekologa lub innego specjalistę

• rozpoznać działania niepożądane leków stosowanych w leczeniu hirsutyzmu

Hirsutyzm jest jednym z najczęściej zgłaszanych objawów przez pacjentki w wieku rozrodczym. W polskiej populacji występuje u ok. 10% kobiet. Wyróżnia się hirsutyzm idiopatyczny, którego przyczyną jest zwiększona wrażliwość mieszka włosowego na androgeny, oraz objawowy, który wynika ze wzmożonego wytwarzania androgenów (w jajniku bądź w korze nadnerczy). Metodą służącą do oceny natężenia hirsutyzmu, uważaną obecnie za złoty standard, jest zmodyfikowana skala Ferrimana-Gallweya (mFG).^1,2 Hirsutyzm jest objawem klinicznym, a nie konkretną chorobą, stąd decyzja o podjęciu leczenia powinna być przede wszystkim poprzedzona dokładnym ustaleniem przyczyny tego stanu.

Hirsutyzm o niewielkim nasileniu nie zawsze musi być leczony farmakologicznie, czasami wystarczą zewnętrznie stosowane miejscowe zabiegi kosmetyczne. Decyzję o rozpoczęciu terapii należy podejmować indywidualnie, z uwzględnieniem aspektu psychologicznego i stanu psychicznego pacjentki.

Hirsutyzm

Jak już wspomniano, hirsutyzmem określa się stan występowania u kobiety grubych, pigmentowanych włosów końcowych w typowych dla mężczyzny miejscach – strefach wrażliwych na androgeny. Wzmożone owłosienie występujące na nogach lub rękach często uwarunkowane jest genetycznie, może występować rodzinnie i nie powinno być diagnozowane bądź nazywane hirsutyzmem. Należy również podkreślić, że hipertrychoza, czyli uogólniony wzmożony wzrost włosów mieszkowych na ciele, nie jest spowodowany nadmiernym stężeniem androgenów; stan ten powinno się różnicować z hirsutyzmem.

Problemu hirsutyzmu nigdy nie należy rozpatrywać wyłącznie w aspekcie defektu kosmetycznego. Zawsze należy przeprowadzić pełną diagnostykę, gdyż stan ten może być objawem klinicznym endokrynopatii przebiegającej z hiperandrogenizmem, w tym również choroby nowotworowej. Ustalenie konkretnej przyczyny hirsutyzmu umożliwia podjęcie właściwego postępowania leczniczego.