Farmakologiczne podwyższenie stężenia HDL-C nie zmniejsza ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych u osób po niedawno przebytym ostrym zespole wieńcowym

• badanie z randomizacją, podwójnie ślepą próbą i z grupą placebo • n=15 871

Schwartz GG, Olsson AG, Abt M, et al. Effects of Dalcetrapib in Patients with a Recent Acute Coronary Syndrome. N Engl J Med 2012;367:2089-99.

Do niedawna nadzieją na zwiększenie skuteczności wtórnej profilaktyki miażdżycy były leki z grupy inhibitorów CETP (cholesteryl ester transfer protein), które hamują transport estrów cholesterolu z HDL do LDL, zwiększając stężenie cholesterolu frakcji HDL (HDL-C), ale prawie nie wpływając na stężenie LDL-C. Badanie nad należącym do tej grupy dalcetrapibem wstrzymano jednak ze względu na brak oczekiwanej skuteczności klinicznej mimo znacznego wzrostu stężenia HDL-C (o 31-40%). Po 31 miesiącach ryzyko wystąpienia zdarzeń składających się na złożony parametr oceny końcowej (zgonu z powodu choroby wieńcowej, niezakończonego śmiercią zawału mięśnia sercowego, niedokrwiennego udaru mózgu, niestabilnej choroby wieńcowej, zatrzymania akcji serca z koniecznością resuscytacji) nie różniło się istotnie między grupą leczoną dalcetrapibem a stosującą placebo.

Przerwano badanie nad podwójną blokadą układu RAA z zastosowaniem aliskirenu

• badanie z randomizacją, z podwójnie ślepą próbą • n=8561

Parving HH, Brenner BM, Murray JJV, et al. Cardiorenal End Points in a Trial of Aliskiren for Type 2 Diabetes. N Engl J Med 2012;367:2204-13.

Dodanie aliskirenu, bezpośredniego inhibitora reniny, do standardowej blokady układu RAA (za pomocą inhibitora ACE albo sartanu) u pacjentów z cukrzycą typu 2 powikłaną przewlekłą chorobą nerek lub chorobą układu krążenia nie przynosi dodatkowej korzyści, a może być nawet szkodliwe. Do takiego wniosku doszli badacze po przeprowadzeniu drugiej analizy okresowej i zdecydowali o przerwaniu badania. Średni czas obserwacji wyniósł prawie 33 miesiące. W grupie leczonej aliskirenem w porównaniu z grupą placebo zaobserwowano niewielkie (nieistotne statystycznie) zwiększenie ryzyka wystąpienia zdarzeń składających się na złożony parametr oceny końcowej, tj. różnych incydentów krążeniowych i znacznego pogorszenia czynności nerek. Świadczyło to o braku oczekiwanych korzyści z leczenia. Stosowanie aliskirenu w połączeniu z inhibitorem ACE albo sartanem łączyło się też ze zwiększonym ryzykiem hiperkaliemii i hipotensji (p <0,001).

Czy po stentowaniu tętnicy wieńcowej warto indywidualizować leczenie antyagregacyjne na podstawie oceny funkcji płytek?

• badanie otwarte z randomizacją • n=2440

Collet JP, Cuisset T, Rangé G, et al. Bedside Monitoring to Adjust Antiplatelet Therapy for Coronary Stenting. N Engl J Med 2012;367:2100-9.

Monitorowanie funkcji płytek krwi i dostosowywanie do niej leczenia antyagregacyjnego w porównaniu ze standardowym, niemonitorowanym leczeniem antyagregacyjnym nie poprawiło wyników terapii pacjentów po wszczepieniu stentu do tętnicy wieńcowej. Nie stwierdzono istotnych różnic w częstości występowania powikłań, w tym zakrzepicy w stencie i poważnych krwawień.

Czy hiperlipidemię będzie można leczyć lekami biologicznymi?

• badanie II fazy • wieloośrodkowe badanie z randomizacją, podwójnie ślepą próbą i z grupą placebo • n=92

Roth EM, McKenney JM, Hanotin C, et al. Atorvastatin with or without an Antibody to PCSK9 in Primary Hypercholesterolemia. N Engl J Med 2012;367:1891-900.

Osoczowa konwertaza probiałek z rodziny subtylisyny/keksyny typu 9 (PCSK9 – proprotein convertase subtilisin/kexin 9) jest enzymem degradującym receptory dla LDL, co zmniejsza możliwość wykorzystania LDL przez komórki i przyczynia się do zwiększenia stężenia cholesterolu frakcji LDL (LDL-C) we krwi. Ludzkie monoklonalne przeciwciało przeciwko temu enzymowi (SAR236553) zmniejsza stężenie LDL-C. Do badania włączano pacjentów z pierwotną hipercholesterolemią, którzy po początkowym leczeniu atorwastatyną w dawce 10 mg przez co najmniej 7 tygodni nie osiągnęli stężenia LDL-C <100 mg/dl (2,6 mmol/l). Losowo przydzielono ich do jednej z trzech grup, w których stosowano: atorwastatynę w dawce 10 mg + SAR236553 (raz na 2 tygodnie), atorwastatynę w dawce 80 mg + SAR236553 albo atorwastatynę w dawce 80 mg + placebo. SAR236553 dodany do atorwastatyny (10 i 80 mg/24 h) znacząco silniej zmniejszał stężenie LDL-C niż sama atorwastatyna. Stężenie LDL-C <70 mg/dl uzyskano u >90% osób stosujących SAR236553, a w grupie przyjmującej atorwastatynę w dawce 80 mg + placebo tylko u 17%. Wprowadzenie nowej formy leczenia hipercholesterolemii do praktyki wymaga jednak dalszych badań.