Wprowadzenie

Leczenie nowotworów złośliwych składa się z dwóch zasadniczych modułów terapeutycznych: leczenia swoistego (przeciwnowotworowego), do którego zaliczają się: leczenie chirurgiczne, radioterapia i farmakoterapia, w tym chemioterapia (leki cytostatyczne lub cytotoksyczne), oraz leczenia wspomagającego. Ponieważ wszystkie formy leczenia przeciwnowotworowego mają charakter inwazyjny i mogą wykazywać działania niepożądane, czasem nawet zagrażające życiu (np. powikłania metaboliczne, septyczne, zakrzepowo-zatorowe), oba te moduły są niezbędne, aby leczenie było optymalne (ryc. 1).^1,2

Rycina 1. Optymalne leczenie nowotworów

Terapia wspomagająca może być stosowana na wszystkich etapach leczenia onkologicznego i w zależności od sytuacji klinicznej może polegać na:

●leczeniu zakażeń

● leczeniu niedożywienia (sztuczne odżywianie: poza- lub dojelitowe)

● profilaktyce lub leczeniu powikłań zakrzepowo-zatorowych (np. heparyny drobnocząsteczkowe)

● leczeniu bólu (zakres: doustne leki przeciwbólowe, neuroliza splotu trzewnego lub splanchnicektomia)

● krwiolecznictwie w przypadku niedokrwistości

● leczeniu osłaniającym w przypadku nudności, wymiotów (np. leki prokinetyczne)

● leczeniu zaburzeń hematopoezy (np. erytropoetyna w niedokrwistości wywołanej chemioterapią).

Profilaktyka i leczenie zakażeń w onkologii

Profilaktyka zakażeń zwykle dotyczy chorych leczonych chirurgicznie i jest stosowana okołooperacyjnie nie dłużej niż jedną dobę. Przy zabiegach chirurgicznych dochodzi do przerwania ciągłości skóry lub błon śluzowych, które w warunkach zdrowia zasiedlane są przez fizjologiczną mikroflorę zarówno z grupy bakterii tlenowych, jak i beztlenowych, w proporcji zależnej od lokalizacji nowotworu.³I tak na przykład w przypadku operacji nowotworów głowy i szyi można stosować następujące skojarzenia leków:

● klindamycynę z netylmycyną

● amoksycylinę z kwasem klawulanowym

● cefazolinę z metronidazolem.

W operacjach raka płuca zaleca się:

● cefazolinę