Sympozjum: intensywna terapia
Sepsa: uaktualnione informacje dla lekarzy
David J.P. O’Callaghan, clinical research Anthony C. Gordon, clinical senior lecturer and consultant
Sepsa to zespół układowej odpowiedzi zapalnej na rozpoznane lub podejrzewane zakażenie.1 Każdego roku na oddziały intensywnej terapii szpitali w Anglii, Walii i Irlandii Północnej z powodu sepsy przyjmowanych jest ponad 31 tys. chorych, jest ona przyczyną ponad 14 tys. zgonów i liczby te stale rosną.2 Wyniki leczenia zależą od ciężkości przebiegu choroby. Progresja do ciężkiej postaci sepsy (tj. ostrej niewydolności narządowej w następstwie posocznicy) i wstrząsu septycznego (ciężkiej sepsy z hipotensją nieodpowiadającą na przetaczanie płynów) powoduje zgon połowy chorych.3 W celu uzyskania lepszych wyników leczenia opublikowano oparte na dowodach naukowych wytyczne postępowania. Są one elementem międzynarodowej Surviving Sepsis Campaign (SSC).4 Niniejsze opracowanie opiera się częściowo na tych zaleceniach, ale uwzględnia również najnowsze informacje.
Najważniejsze zagadnienia
Umieralność z powodu ciężkiej sepsy i wstrząsu septycznego nadal jest duża.
Umieralność ogranicza szybkie włączenie antybiotyków i opanowanie źródła zakażenia.
Należy tak dostosowywać wstępne działania resuscytacyjne, by osiągnąć cele fizjologiczne.
Zazwyczaj trzeba zastosować leki zwężające naczynia; najczęściej wykorzystuje się noradrenalinę.
Glikokortykosteroidy podaje się tylko chorym we wstrząsie opornym na leczenie.
Uzyskanie lepszych wyników leczenia chorych z sepsą zależy od wczesnego ustalenia przyczyny zakażenia i rozpoczęcia leczenia w odpowiednim czasie.5,6 Nawet nieznaczne opóźnienie w podaniu antybiotyków zwiększa umieralność.6 Jeśli to tyko możliwe, chory powinien otrzymać antybiotyki w ciągu godziny od zgłoszenia się do szpitala. Próbkę krwi do badania bakteriologicznego najlepiej pobrać tuż przed podaniem antybiotyku, ponieważ po włączeniu układowego leczenia antybiotykami posiewy często są jałowe. Próbki krwi należy pobierać z żył obwodowych oraz przez cewniki zapewniające dostęp żylny (w ciągu <48 h od wprowadzeniu cewnika do żyły). Pozwala to upewnić się, czy drobnoustrój występujący we krwi obwodowej jest głównym drobnoustrojem chorobotwórczym (wyhodowanie go w próbkach krwi pobranej z kilku żył obwodowych zwiększa pewność) i czy źródłem zakażenia nie jest cewnik wprowadzony do żyły.4
Materiał do badań bakteriologicznych należy również pobrać z innych potencjalnych ognisk zakażenia, ustalonych na podstawie wywiadu i wyników badań.
Leczenie chorych z sepsą o ciężkim przebiegu trzeba rozpocząć od podania antybiotyku o szerokim zakresie działania, ponieważ niewrażliwość drobnoustroju chorobotwórczego na zastosowany lek może mieć tragiczne następstwa.6 Antybiotyki muszą dobrze ...