Forma tego działu wzorowana jest na pytaniach z trzeciego etapu egzaminu USMLE® (United States Medical Licensing Examination®). USMLE® jest trójstopniowym egzaminem, którego pierwsze dwa etapy zdawane są podczas studiów, natomiast ostatni, trzeci etap – zwykle podczas rezydentury. W Stanach Zjednoczonych pozytywny wynik tego egzaminu jest warunkiem uzyskania licencji na wykonywanie zawodu lekarza. Taka forma sprawdzania wiedzy i umiejętności jest najbardziej wartościowa w edukacji medycznej. Stosuje ją również American Board of Internal Medicine® – instytucja przeprowadzająca w Stanach Zjednoczonych egzamin specjalizacyjny z chorób wewnętrznych. Do takiej formy zadawania pytań dąży się także podczas przygotowywania egzaminów specjalizacyjnych w Polsce.

1. 26-letnia kobieta kilka miesięcy temu rozpoczęła pracę lekarza po stażu podyplomowym. Skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia. W wywiadzie: od momentu rozpoczęcia pracy ma problemy z zasypianiem (zajmuje jej coraz więcej czasu, nieraz leży w łóżku aż 2 godz., zanim zaśnie). Przez to śpi krócej niż do tej pory, czyli 4-5 godz. na dobę. Rano budzi się bardzo niewyspana. Kiedy tylko ma możliwość, próbuje spać w ciągu dnia tyle czasu, na ile może sobie pozwolić. Podczas studiów miewała podobne problemy, nasilające się szczególnie podczas sesji. W rozmowie przyznała się do częstego spożywania niewielkich ilości alkoholu przed snem w celu „rozluźnienia się”. Jaką diagnozę należy postawić i jakie postępowanie zaproponować?

A. Rozpoznanie to reakcja adaptacyjna na stres pod postacią problemów z zasypianiem. W razie występowania bodźca stresogennego i problemów z zaśnięciem należy zalecić przyjmowanie krótkodziałającej benzodiazepiny (np. alprazolamu)

B. Rozpoznanie to nadmierna senność. Należy zlecić stosowanie metylofenidatu oraz kontrolę za miesiąc

C. Rozpoznanie to bezsenność przewlekła. Należy zlecić stosowanie długodziałającej benzodiazepiny (np. estazolamu) na 1-2 godz. przed planowanym zaśnięciem oraz kontrolę za miesiąc

D. Rozpoznanie to bezsenność przewlekła. Należy zlecić stosowanie krótkodziałającego agonisty receptora benzodiazepinowego (np. midazolamu, zolpidemu czy zaleplonu) w razie problemów z zaśnięciem (po 30 min leżenia w łóżku) oraz kontrolę za miesiąc

E. Rozpoznanie to bezsenność przewlekła. Pacjentce należy zaproponować psychoterapię poznawczo-behawioralną bezsenności w celu nabycia umiejętności radzenia sobie z lękiem i stresem, wytłumaczyć zasady higieny snu, zalecić doraźne stosowanie nasennego krótkodziałającego agonisty receptora benzodiazepinowego (np. zolpidemu) w razie problemów z zaśnięciem (po 10-15 min leżenia w łóżku) oraz kontrolę za miesiąc