Ambulatoryjny całodobowy pomiar ciśnienia tętniczego jest coraz lepiej dostępnym badaniem, które z uwagi na wysoką wartość rokowniczą ułatwia rozpoznanie nadciśnienia tętniczego oraz umożliwia zidentyfikowanie pacjentów obciążonych ryzykiem wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać przypadek wymagający przeprowadzenia ambulatoryjnego całodobowego pomiaru ciśnienia tętniczego

• zinterpretować wynik całodobowego ambulatoryjnego pomiaru ciśnienia tętniczego

• rozpoznać sytuację wymagającą modyfikacji dotychczasowej terapii na podstawie wyniku ambulatoryjnego całodobowego pomiaru ciśnienia tętniczego

Ambulatoryjny całodobowy pomiar ciśnienia tętniczego (ABPM – ambulatory blood pressure monitoring) metodą nieinwazyjną po raz pierwszy zastosował Maurice Sokolow w 1960 r., a udoskonalili go Hinman, Engel i Bickford dwa lata później.¹ Niewątpliwie był to istotny krok w kierunku diagnostyki i leczenia nadciśnienia tętniczego. Nieustanny postęp technologiczny, w tym miniaturyzacja elementów urządzenia, rozwój oprogramowania i efektywnych źródeł zasilania, doprowadził do obniżenia kosztów aparatów do ABPM, a co za tym idzie – do ich większej dostępności. Jednak do dziś zalecenia dotyczące rutynowego stosowania tej metody w diagnostyce i leczeniu nadciśnienia tętniczego nie są jednoznaczne.² Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) i European Society of Hypertension (ESH) zalecają ABPM w określonych sytuacjach, kiedy istnieją ku temu przesłanki kliniczne.^3,4 Brytyjskie zalecenia National Institute for Health and Care Excellence (NICE) z 2011 r. rekomendują zastosowanie ABPM (co najmniej 14 pomiarów w okresie aktywności, odstępy maks. 30 min) w przypadku stwierdzenia wartości ciśnienia przekraczających 140/90 mmHg podczas wizyty lekarskiej w celu potwierdzenia rozpoznania nadciśnienia tętniczego.⁵ W tym roku mają zostać opublikowane zalecenia amerykańskie: Joint National Committee (JNC 8, poprzednia edycja: JNC 7, ukazała się w 2003 r.).⁶

W skład zestawu do ABPM wchodzi mankiet połączony przewodem z aparatem mocowanym do paska pacjenta. Aparat zawiera pompę napełniającą mankiet w programowanych odstępach czasowych, mikroprocesor, pamięć elektroniczną i źródło zasilania. Ostatnim ogniwem systemu jest komputer – dane zapisane w pamięci aparatu są przekazywane do komputera z zastosowaniem odpowiedniego programu, a następnie odczytywane, analizowane i drukowane (ryc. 1, 2).