Najczęstsze błędy

Najczęstsze błędy w diagnostyce i leczeniu niedokrwistości mikrocytarnej

lek. Magdalena Witkowska, prof. dr hab. n. med. Piotr Smolewski

Zakład Hematologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Adres do korespondencji: prof. dr hab. n. med. Piotr Smolewski, Zakład Hematologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, ul. Ciołkowskiego 2, 93-510 Łódź, tel. 42 689 51 91. E-mail: piotr.smolewski@umed.lodz.pl

Niedokrwistość mikrocytarna jest najczęstszym typem niedokrwistości występującym w naszej strefie geograficznej. Jej ciężka postać może być stanem zagrożenia życia, dlatego tak istotne jest prawidłowe rozpoznanie przyczyny i bezzwłoczne rozpoczęcie leczenia. Niestety, w codziennej praktyce często dochodzi do pomyłek diagnostycznych, co prowadzi do niewłaściwego postępowania terapeutycznego.

Niedokrwistość jest zespołem objawów chorobowych rozpoznawanym na podstawie obniżonego stężenia hemoglobiny (Hb) we krwi obwodowej (<12 g/dl u kobiet i <13,5 g/dl u mężczyzn). Bardzo często ujawnia się podczas rutynowych badań kontrolnych u osób bez żadnych objawów klinicznych. Stwierdzana jest przez lekarzy wszystkich specjalności, co nadaje jej interdyscyplinarny charakter. Niedokrwistość jest stanem bardzo różnorodnym zarówno pod względem patogenezy, jak i etiologii. W przypadku ostrej niedokrwistości z szybko narastającymi objawami klinicznymi prowadzenie działań wyrównawczych takich jak przetoczenia preparatów krwiopochodnych jest traktowane jako postępowanie ze wskazań pilnych. W sytuacji ratowania życia rozważania na temat mechanizmu powstania niedokrwistości i jej przyczyn stają się drugoplanowe. Inaczej sytuacja przedstawia się w niedokrwistości o przebiegu przewlekłym. Wówczas wyjaśnienie jej etiologii i patomechanizmu jest działaniem obowiązkowym. Postępowanie takie pozwala na zastosowanie strategii terapeutycznej umożliwiającej wyleczenie. Postawienie precyzyjnej diagnozy sprawia, że leczenie niedokrwistości jest w większości przypadków proste i skuteczne. Należy jednak pamiętać, że niewłaściwe rozpoznanie może prowadzić do groźnych następstw.

W poniższym artykule pragniemy omówić najczęstsze błędy popełniane podczas diagnostyki i leczenia pacjentów z niedokrwistością mikrocytarną, z którymi spotykamy się podczas codziennej praktyki.

Różnicowanie niedokrwistości chorób przewlekłych i niedokrwistości z niedoboru żelaza

Przypadek

Kobieta w wieku 75 lat trafiła na Szpitalny Oddział Ratunkowy z powodu niedokrwistości mikrocytarnej (Hb 6,4 g/dl, MCV 69 fl) z silnymi dolegliwościami bólowymi w nadbrzuszu. Niedokrwistość z niedoboru żelaza rozpoznano rok wcześniej podczas rutyn...

Komentarz

Bardzo częstym błędem w codziennej praktyce lekarskiej jest brak dokładnej diagnostyki niedokrwistości mikrocytarnej. W wielu przypadkach niedokrwistość z obniżonym stężeniem żelaza w surowicy jest traktowana przez lekarzy jako jednoznaczne rozpoz...

Dokładna diagnostyka przyczyn niedoboru żelaza

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Działania niepożądane suplementacji żelaza

Do izby przyjęć zgłosiła się 63-letnia kobieta skarżąca się na osłabienie, męczliwość oraz duszność podczas wysiłku. Zgłaszane objawy pojawiły się ok. [...]

Monitorowanie leczenia

Rozpoznanie niedokrwistości z niedoboru żelaza jest ustalane głównie na podstawie obrazu klinicznego oraz badań gospodarki żelaza w organizmie (zmniejszonego stężenia żelaza i ferrytyny we [...]

Systematyczne leczenie i badania kontrolne

Do poradni hematologicznej zgłosił się pacjent z niedokrwistością mikrocytarną w celu przeprowadzenia dalszej diagnostyki. W wywiadzie zgłaszał narastające stopniowo od kilku miesięcy osłabienie. Po [...]

Niedokrwistość w przebiegu choroby nowotworowej

U 68-letniej kobiety z rozpoznaniem raka piersi po chemioterapii i radioterapii wykryto w kontrolnej morfologii krwi obwodowej niedokrwistość mikrocytarną (Hb 8,7 g/dl, MCV 78 fl). [...]

Podsumowanie

Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest częstym problemem w codziennej praktyce klinicznej. Prawidłowe postępowanie diagnostyczne, oparte na wnikliwej analizie wszystkich możliwych mechanizmów odpowiedzialnych za [...]
Do góry