OPIS PRZYPADKU

Chora, lat 67, nieleczona przewlekle, została przyjęta na oddział pulmonologii z powodu pogorszonej tolerancji wysiłku z towarzyszącą dusznością wysiłkową. Objawy te narastały od około 10 dni. Do momentu hospitalizacji pacjentka nie przyjmowała długotrwale żadnych leków. Poprzedni pobyt szpitalny – czterdzieści lat wcześniej – związany był z porodem, który odbył się w sposób naturalny. Pacjentka systematycznie, raz w roku, wykonywała badania kontrolne (morfologia krwi, stężenie elektrolitów, kreatyniny, aminotransferaz w surowicy, stężenie glukozy w osoczu, badanie ogólne moczu), których wyniki były prawidłowe.

W badaniu przedmiotowym skóra pacjentki miała prawidłowe zabarwienie i ucieplenie, bez wykwitów patologicznych. Żyły szyjne były prawidłowo wypełnione, a obwodowe węzły chłonne niepowiększone. Na kończynach dolnych występowały obrzęki sięgające połowy goleni. Osłuchowo nad polami płucnymi stwierdzono ściszenie szmeru pęcherzykowego u podstawy obu płuc (u podstawy płuca prawego sięgające kąta łopatki) oraz stłumienie odgłosu opukowego w powyższej okolicy. Częstość skurczów serca była miarowa i wynosiła 80/min. Badanie przedmiotowe jamy brzusznej nie uwidoczniło odchyleń od stanu prawidłowego. Ciśnienie tętnicze było zwiększone (150/90 mmHg), diureza dobowa – 1500 ml.

Badania laboratoryjne: stężenie hemoglobiny wynosiło 15 g/dl, liczba erytrocytów 4,73 mln/mm³, liczba leukocytów 7,78 tys./mm³, płytek krwi 263 tys./mm³. Wzór odsetkowy leukocytów był prawidłowy (granulocyty obojętnochłonne stanowiły 50,2%, limfocyty 35,9%, monocyty 9,9%, eozynofile 3%, a bazofile 1% leukocytów). Wartość opadania krwinek po godzinie 29 mm, stężenie białka C-reaktywnego (CRP) 3,19 mg/l (norma <5 mg/l). Stężenie kreatyniny wynosiło 1,04 mg/dl, mocznika 61 mg/dl. Aktywności surowicze aminotransferazy alaninowej (AlAT – alanine aminotransferase) i asparaginianowej (AspAT – aspartate aminotransferase), stężenie bilirubiny, elektrolitów w surowicy było prawidłowe, podobnie jak stężenie hormonu tyreotropowego (TSH – thyroid stimulating hormone). Stężenie dimeru D wynosiło 1013,7 ng/ml, pozostałe wartości parametrów układu krzepnięcia były w granicach normy. Stwierdzono białkomocz 6,5 g/l z przygodnej porcji moczu, osad moczu był prawidłowy.

Zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej oraz tomografia komputerowa klatki piersiowej uwidoczniły płyn w obu jamach opłucnej, sięgający do przedniego odcinka V żebra po stronie prawej i do przedniego odcinka VI żebra po stronie lewej, z towarzyszącymi zmianami niedodmowo-zapalnymi podstawy po stronie prawej. Nie uwidoczniono zmian ogniskowych, sylwetka serca była nieznacznie poszerzona (ryc. 1 i 2).