Nowości w praktyce
Modyfikacja stężenia lipidów: wytyczne NICE 2014
dr hab. n. med. Marlena Broncel
Nowe brytyjskie wytyczne National Institute for Health and Care Excellence (NICE) dotyczące postępowania w pierwotnej i wtórnej prewencji zdarzeń sercowo-naczyniowych poprzez modyfikację profilu lipidowego różnią się w znacznym stopniu od obowiązujących w Europie wytycznych European Atherosclerosis Society (EAS) i European Society of Cardiology (ESC).
W 2014 r. zostały opublikowane przez NICE brytyjskie wytyczne dotyczące leczenia modyfikującego stężenie lipidów we krwi w celu redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego.1 Stanowią one uzupełnienie i uaktualnienie obowiązujących do tej pory w Wielkiej Brytanii i Irlandii wytycznych z 2008 r.
Zasadniczo opracowano trzy dokumenty: 1) wytyczne oceny ryzyka sercowo-naczyniowego; 2) wytyczne poświęcone modyfikacjom stylu życia; 3) wytyczne leczenia hipolipemizującego w prewencji pierwotnej i wtórnej.
Wytyczne oceny ryzyka sercowo-naczyniowego
W ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego należy wziąć pod uwagę następujące wskazania:
1. Narzędziem do oceny ryzyka sercowo-naczyniowego zalecanym przez ekspertów jest skala QRISK2 u osób w wieku do 84 r.ż. włącznie.
2. Osoby z 10-letnim ryzykiem wystąpienia choroby sercowo-naczyniowej ≥10% zaliczane są do grupy wysokiego ryzyka.
3. Standardową ocenę ryzyka sercowo-naczyniowego należy przeprowadzić u każdego pacjenta, z wyjątkiem chorych: po przebytym incydencie sercowo-naczyniowym, z cukrzycą typu 1, z przewlekłą chorobą nerek (CKD – chronic kidney disease) ze współczynnikiem przesączania kłębuszkowego (GFR – glomerular filtration rate) <60 ml/min/1,73 m2, a także z rodzinną hipercholesterolemią.
Powyższe grupy chorych zalicza się automatycznie do grupy wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego.
4. Standardowe skale ryzyka sercowo-naczyniowego mogą zaniżać ryzyko w niektórych grupach pacjentów, a mianowicie:
a) u chorych zakażonych HIV
b) u chorych z zaburzeniami poznawczymi
c) u leczonych przewlekle lekami, które mogą powodować zaburzenia lipidowe (neuroleptykami, glikokortykosteroidami, lekami immunosupresyjnymi)
d) u pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi, np. toczniem rumieniowatym układowym
e) przyjmujących przewlekle leki hipotensyjne lub hipolipemizujące
f) u chorych, którzy zaprzestali palenia papierosów
g) u chorych z otyłością olbrzymią (BMI ≥40 kg/m2).
5. W ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego należy uwzględnić niski status socjoekonomiczny jako dodatkowy czynnik obciążający.
6. W dokumentacji pacjenta należy rutynować odnotować dane dotyczące rasy, wskaźnika masy ciała (BMI) i wywiadu w kierunku występowania przedwczesnych incydentów sercowo-naczyniowych w rodzinie.