Farmakoterapia
Wartość leków w szumach usznych
dr n. med. Marzena Mielczarek
prof. dr hab. n. med. Jurek Olszewski
Obecnie nie ma metody terapeutycznej, która byłaby skuteczna u każdego pacjenta z subiektywnymi szumami usznymi. W farmakoterapii wykorzystuje się różne grupy leków. W przypadku szumów usznych występujących powyżej 3-6 miesięcy farmakoterapia jest nieskuteczna. Znajduje ona uzasadnienie jedynie w przypadku nagłych szumów usznych, towarzyszących zazwyczaj nagłemu pogorszeniu słuchu. Skuteczniejsza od leczenia farmakologicznego jest fizjoterapia. Stosuje się też techniki psychologiczne, hipnozę i relaksację.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien:
• wymienić podstawowe leki stosowane w szumach usznych
• wymienić wskazania i przeciwwskazania do zastosowania leków w przypadku występowania szumów usznych
• omówić dowody oparte na faktach dotyczące skuteczności działania leków stosowanych w szumach usznych
• przedstawić potencjalne działania niepożądane leków stosowane w szumach usznych oraz ich interakcje z innymi lekami
Wprowadzenie
Szumy uszne (ang. tinnitus) to słuchowa percepcja fantomowa, występująca w jednym lub obojgu uszach, przy braku bodźca akustycznego w otoczeniu.1 Jest to „odczucie dźwięku, które wynika wyłącznie z patologicznej aktywności w obrębie układu nerwowego, bez jakiejkolwiek odpowiadającej aktywności mechanicznej w obrębie ślimaka”. Nazwa pochodzi z języka łacińskiego, od słowa „tinnire” – dzwonić.
Dolegliwość ta stanowi istotny problem społeczny ze względu na dużą częstość występowania, brak w pełni skutecznej metody leczenia oraz częste pojawianie się problemów emocjonalnych u pacjentów z szumami usznymi.
Mimo znacznego zaawansowania badań nad szumami usznymi w dalszym ciągu pozostają one zagadką pod względem diagnostycznym i klinicznym.
Szacuje się, że szumy uszne dotyczą około 10-15% dorosłej populacji i prawdopodobnie z podobną częstotliwością występują u dzieci. W Stanach Zjednoczonych problem ten dotyka ok. 50 mln osób.
Mimo prowadzenia wieloletnich, intensywnych badań wciąż nie rozstrzygnięto, jaki czynnik bezpośrednio odpowiada za percepcję szumu. To z kolei skutkuje brakiem właściwej metody terapeutycznej opartej na działaniu przyczynowym.
Określenie „szumy uszne” obejmuje różnorodne dźwięki słyszane przez pacjentów w uszach lub w głowie, najczęściej niemające odzwierciedlenia w środowisku zewnętrznym. Chorzy zgłaszają różnego rodzaju wrażenia dźwiękowe zbliżone do szumu wiatru, uciekającej pary, pisku, gwizdu czy szelestu gniecionej kartki. Dźwięki te mogą zmieniać swoje natężenie i częstotliwość.