Wiele kobiet w ciąży chętnie sięga po produkty lecznicze pochodzenia roślinnego. Lekarze powinni je informować, że jedynie nieliczne produkty roślinne zostały zakwalifikowane do grupy leków o skutecznym i bezpiecznym działaniu.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• poznać zagrożenia związane ze stosowaniem produktów roślinnych w ciąży
• korzystać na bieżąco z dokumentów referencyjnych European Medicines Agency (EMA) dotyczących ziół leczniczych
  
  

Na świecie obserwowany jest ciągły wzrost spożycia leczniczych produktów roślinnych. Przeglądowe dane dotyczące Unii Europejskiej wskazują, że od 10 do 70% całej populacji stosuje produkty medycyny niekonwencjonalnej, w tym produkty roślinne.¹ Kobiety w okresie ciąży ze zrozumiałych względów obawiają się o bezpieczeństwo potomstwa i stosują zioła, wierząc, że „naturalne” produkty są bezpieczniejsze od leków syntetycznych. Większość produktów roślinnych jest wykorzystywana w związku z typowymi dolegliwościami występującymi w przebiegu ciąży, takimi jak nudności, niestrawność, zaparcia, oraz w przeziębieniach.

Ze względu na brak odpowiednio uzasadnionych i wiarygodnych informacji dotyczących bezpieczeństwa stosowania produktów roślinnych zasadniczo nie zaleca się przyjmowania leków ziołowych w okresie ciąży. Lekarze powinni informować kobiety w ciąży, że jedynie nieliczne produkty roślinne zostały zakwalifikowane do grupy leków o skutecznym i bezpiecznym działaniu i w związku z tym nie można przyjmować, że fitoterapia u kobiet w ciąży jest bezpieczna.

Zgodnie z danymi European Medicines Agency (EMA) w latach 2004-2012 zarejestrowano w Europie ponad 1000 tzw. tradycyjnych produktów leczniczych oraz około 500 produktów zawierających substancje roślinne o ugruntowanym zastosowaniu medycznym. Rejestracja ta dotyczy wyłącznie znanych substancji roślinnych o określonej mocy, jakości, postaci farmaceutycznej oraz o określonym dawkowaniu, drodze podania i przyjętych wskazaniach udokumentowanych odpowiednimi publikacjami. Należy zauważyć, że – zgodnie z obowiązującym prawem – tradycyjne produkty roślinne mogą być rejestrowane przy zastosowaniu uproszczonych procedur w oparciu o dane np. z podręczników medycznych i z farmakopei krajowych, o ile były stosowane w określonych wskazaniach przez 15 lat w jednym z państw Unii Europejskiej lub przez 30 lat w kraju nienależącym do UE.

W trakcie 10-letniej działalności Herbal Medicinal Products (HMPC) przy EMA opracowano ponad 100 monografii roślin leczniczych. Monografie wspólnotowe przygotowane przez Grupę Roboczą HMPC wraz z towarzyszącymi raportami eksperckimi stanowią ważne...