Chorzy z dolegliwościami otorynolaryngologicznymi najczęściej zgłaszają się do lekarzy rodzinnych, co wiąże się z odpowiedzialnością zawodową i etyczną lekarzy POZ, aby prawidłowo rozpoznać chorobę i rozpocząć wstępne leczenie.

Wprowadzenie

Ponad połowa jednostek i stanów patologicznych, które zostaną wymienione w artykule, wymaga jedynie wstępnej diagnostyki i doraźnego postępowania, a następnie konsultacji otolaryngologicznej, która ma określić sposób dalszego prowadzenia chorego i ewentualną współpracę z lekarzem rodzinnym.^1-3

Przed lekarzem bez specjalizacji otolaryngologicznej, który ma postawić właściwe wstępne rozpoznanie, stoi trudne zadanie przeprowadzenia badania przedmiotowego otolaryngologicznego. Wymaga to praktycznego doświadczenia. Na ogół nie ma w gabinecie lekarza rodzinnego sprzętu, który – zgodnie z przepisami – powinien się tam znajdować: zestaw do laryngoskopii pośredniej, komplet stroików, audiometr, wziernik nosowy, wziernik uszny czy strzykawka 250 ml do wypłukiwania woszczyny.^2,3

Trudnością, tylko pozornie łatwą do pokonania, jest również wykonywanie wielu zabiegów, o których lekarze uczą się podczas kształcenia przeddyplomowego na studiach, a także później w trakcie kilkuletniej specjalizacji z medycyny rodzinnej (m.in. wypłukiwanie woszczyny, wykonywanie na wiele różnych sposobów tamponady przedniej nosa podczas krwawień i usuwanie tamponad czy próby usuwania niezaklinowanych ciał obcych z przewodu słuchowego lub z nosa). Zabiegi takie są wykonywane dość często przez lekarzy rodzinnych w wielu krajach Europy.

Wybrane objawy i choroby uszu

Zasadne skierowanie chorego do otorynolaryngologa

Ciało obce w uchu

Głównymi ciałami obcymi w przewodzie słuchowym zewnętrznym są: koraliki, małe pionki do gry z tworzyw sztucznych, metalowe kulki, spinacze, a w porze letniej – owady, które wpadają do przewodu słuchowego zewnętrznego i powodują szczególnie przykre dolegliwości związane z ich ruchliwością w obrębie ucha zewnętrznego i błony bębenkowej.

Lekarz rodzinny w przypadku stwierdzenia w przewodzie słuchowym zewnętrznym owada może choremu przynieść ulgę poprzez wlanie do przewodu słuchowego roztworu oleistego, np. oleju parafinowego, a następnie wypłukanie ucha. Zawsze należy sprawdzić w otoskopii, czy nie ma uszkodzonej skóry przewodu słuchowego, a zwłaszcza błony bębenkowej.

Próby usunięcia ciała obcego przez osoby bez odpowiedniego doświadczenia są niebezpieczne i mogą prowadzić do uszkodzeń skóry przewodu, błony bębenkowej, a nawet do całkowitej głuchoty, dlatego też chory powinien być skierowany do otolaryngologa w trybie pilnym.