OPIS PRZYPADKU

36-letnia kobieta, leczona od dwóch lat z powodu nieswoistych dolegliwości dyspeptycznych, została przekazana z oddziału chirurgii na oddział gastroenterologii w celu pogłębienia diagnostyki oraz dalszego leczenia. Powodem hospitalizacji na oddziale chirurgii były skargi na rozlane bóle brzucha, szczególnie nasilone w okolicy lewego dołu biodrowego i podbrzusza. Chora zgłaszała ponadto nawracające od 6 tygodni wzdęcie brzucha, zatrzymanie gazów i stolca, brak apetytu. W ostatnim okresie pacjentka schudła 10 kg. Spowodowane to było głównie ograniczeniem przyjmowanych posiłków z obawy przed nasileniem bólów brzucha. Kobieta nie zgłaszała dolegliwości związanych z innymi narządami i układami.

Nieswoiste dolegliwości bólowe oraz wzdęcie brzucha o znacznie mniejszym nasileniu występowały od około dwóch lat. Na podstawie zgłaszanych objawów oraz w oparciu o wstępną diagnostykę (podstawowe badania laboratoryjne, USG jamy brzusznej, gastroskopia) zleconą przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej rozpoznano dyspepsję czynnościową.

1. Na podstawie jakich wytycznych rozpoznajemy dyspepsję czynnościową?

a. Wytyczne z Atlanty

b. Wytyczne rzymskie

c. Wytyczne z Maastricht

d. Wytyczne ECCO

Terminem „dyspepsja” określamy następujące zespoły objawów ze strony przewodu pokarmowego: ból, dyskomfort lub uczucie pieczenia w nadbrzuszu, poposiłkowe uczucie pełności i wczesne uczucie sytości. Objawy te mogą być wyrazem choroby organicznej, lecz najczęściej towarzyszą zaburzeniom czynnościowym żołądka oraz dwunastnicy i nazywane są wtedy dyspepsją czynnościową. Choroba dotyczy aż 20-30% populacji w krajach rozwiniętych. Dyspepsję czynnościową rozpoznaje się na podstawie tzw. wytycznych rzymskich III (tab. 1), które oceniają występowanie charakterystycznych objawów chorobowych po wykluczeniu zmian organicznych w górnym odcinku przewodu pokarmowego za pomocą badania endoskopowego.

Leczenie dyspepsji czynnościowej jest długotrwałe i stanowi niejednokrotnie prawdziwe wyzwanie dla gastroenterologa. Dostępnych jest wiele metod terapii, jednak ich skuteczność jest ograniczona. Do ogólnych zasad postępowania u chorych z dyspepsją czynnościową zaliczamy modyfikację stylu życia i sposobu odżywiania: zaprzestanie palenia tytoniu, ograniczenie spożycia alkoholu, kawy, herbaty, ostrych przypraw, przyjmowanie częstych i nieobfitych posiłków. W farmakoterapii stosujemy m.in. leki hamujące wydzielanie żołądkowe, leki prokinetyczne, wpływające rozluźniająco na sklepienie żołądka, działające na ośrodkowy układ nerwowy. Przy współistniejącym zakażeniu Helicobacter pylori zalecana jest terapia eradykacyjna, mimo że eliminacja bakterii powoduje poprawę objawów zaledwie u jednego na 12 leczonych pacjentów. W opisywanym przypadku u chorej przeprowadzono eradykację H. pylori, jednak dolegliwości ze strony jamy brzusznej utrzymywały się nadal.