Farmakoterapia

Zaburzenia erekcji

dr hab. n. med. Ewa Bałkowiec-Iskra
mgr Grzegorz Cessak

Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Ewa Bałkowiec-Iskra, Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny, ul. Banacha 1b, 02-097 Warszawa.

Zaburzenia erekcji należą do najczęstszych zaburzeń seksualnych. Mogą być jednym z pierwszych objawów rozwijających się chorób układu krążenia.

Wstęp

Zaburzenia erekcji (ZE) zaliczane są do najczęstszych zaburzeń seksualnych u mężczyzn. Definiowane są jako niemożność do uzyskania lub utrzymania wzwodu w stopniu wystarczającym do satysfakcjonującego stosunku płciowego. U chorych z całkowitym brakiem erekcji nie występują też nocne wzwody. Szacuje się, że problem dotyczy ponad 150 milionów mężczyzn na całym świecie, a koszty leczenia farmakologicznego przekraczają miliard dolarów rocznie. W populacji polskiej na ZE cierpi ponad 3 miliony mężczyzn. ZE są zaburzeniem, które w istotny sposób obniża jakość życia. W wielu związkach brak erekcji może powodować utratę męskiego autorytetu w oczach partnerki i powodować obniżenie samooceny pacjenta. Większość partnerek pacjentów z ZE czuje się odpowiedzialna za dysfunkcję, utożsamiając ją z osłabieniem popędu, wynikającym ze zbyt słabej stymulacji partnera lub utratą własnej atrakcyjności w jego oczach. Partnerki nie są też w stanie zrealizować swoich popędów, co czyni rolę kobiety, będącej w związku z mężczyzną z ZE, niezwykle trudną z psychologicznego i seksuologicznego punktu widzenia. Opisane zjawiska, będące konsekwencją błędnego postrzegania oraz braku prawidłowej diagnostyki i leczenia ZE, są częstą przyczyną konfliktów i rozpadów związków zarówno partnerskich, jak i małżeńskich. Mimo to wielu pacjentów nie zgłasza problemu lekarzom. Dlatego istotne jest, aby lekarze (szczególnie specjaliści medycyny rodzinnej, interniści, kardiolodzy, diabetolodzy, psychiatrzy) pytali pacjentów o występowanie tego zaburzenia i ich satysfakcję z życia seksualnego.

Etiologia i czynniki ryzyka wystąpienia zaburzeń erekcji

W Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych i Zaburzeń Zachowania ICD-10 zaburzenia erekcji zaliczono do „Dysfunkcji seksualnych niespowodowanych zmianami organicznymi ani chorobą somatyczną” (F52) – „Brak reakcji genitalnej” (F52.2). Do dysfunkcji seksualnych należą różne zaburzenia, uniemożliwiające choremu podejmowanie stosunków seksualnych zgodnych z jego pragnieniami przez okres co najmniej sześciu miesięcy, przy czym w pewnych sytuacjach dysfunkcja może się nie ujawniać. Brak reakcji genitalnej może być rozpoznany, gdy poza powyższymi kryteriami u mężczyzn stwierdza się zanikanie wzwodu wystarczającego do odbycia stosunku przy próbie podjęcia go. Wyróżnia się cztery postacie zaburzenia:

  • pełen wzwód występuje podczas gry wstępnej, lecz zanika lub zmniejsza się przy próbie immisji (przed wytryskiem)
  • wzwód występuje jedynie w sytuacjach, gdy stosunek nie był planowany
  • wzwód jest niewystarczający do odbycia stosunku
  • nie występuje nabrzmienie prącia.1

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Związek występowania zaburzeń erekcji i chorób układu krążenia

Szacuje się, że ponad połowa przypadków ZE o etiologii organicznej jest spowodowana zaburzeniami krążenia. Coraz więcej badań wskazuje, że ZE powinny być [...]

Zespół niedoboru testosteronu

Zaburzenia erekcji są jednym z głównych objawów obniżenia stężenia testosteronu.7

Zaburzenia erekcji jako działanie niepożądane leków

Grupami leków, które mogą powodować zaburzenia funkcji seksualnych (zarówno obniżenie libido, jak i ZE), są m.in. leki psychotropowe (imipramina, fluoksetyna, sertralina, paroksetyna, [...]

Psychogenne zaburzenia erekcji

Szacuje się, że ZE na tle psychogennym stanowią około 20% przypadków ZE. Obejmują one ZE sytuacyjne (np. brak intymności), neurotyczne (np. [...]

Diagnostyka zaburzeń erekcji

Diagnostyka ZE obejmuje wywiad lekarski (biografia życiowa i seksualna pacjenta), badanie somatyczne (budowa ciała, odruchy brzuszne, nosidłowe), badania laboratoryjne (stężenie testosteronu, prolaktyny, [...]

Leczenie zaburzeń erekcji

Zgodnie z rekomendacjami m.in. European Association of Urology, British Society for Sexual Medicine i International Society for Sexual Medicine pierwszym celem leczenia pacjentów [...]

Inhibitory fosfodiesterazy

W 1989 r. naukowcy z firmy farmaceutycznej Pfizer zsyntetyzowali cząsteczkę, która miała znaleźć zastosowanie w leczeniu niewydolności serca. Badania kliniczne, które rozpoczęto w 1991 r., [...]

Podsumowanie

Zaburzenia erekcji są uważane za najbardziej stresujące i w konsekwencji zagrażające zdrowiu psychicznemu oraz relacji partnerskiej zaburzenie spośród wszystkich zaburzeń seksualnych. W powszechnym postrzeganiu [...]
Do góry