Kardiowersja elektryczna jest bezpiecznym sposobem przywracania rytmu zatokowego przy napadowych tachyarytmiach nadkomorowych i komorowych. W przypadku stanów nagłych przebiegających z niestabilnością hemodynamiczną jest najskuteczniejszym sposobem przerywającym arytmię.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać przypadki wymagające wykonania kardiowersji elektrycznej
• przygotować chorego do wykonania kardiowersji elektrycznej
• przedstawić metodykę wykonania kardiowersji elektrycznej
• omówić skuteczność kardiowersji elektrycznej oraz wynikające z niej zagrożenia
• rozpoznać osoby, u których kardiowersja elektryczna jest przeciwwskazana

Wprowadzenie

Kardiowersja elektryczna jest postępowaniem mającym na celu przywrócenie właściwej sekwencji skurczu zaburzonej przez nadkomorowe i komorowe nawrotne zaburzenia rytmu, które powodują zaburzenia hemodynamiczne.

Energia elektryczna docierająca do serca ma za zadanie przerwać trwającą tachyarytmię przez zdepolaryzowanie większości komórek miokardium, wydłużenie okresu refrakcji i ułatwienie przejęcia prawidłowego rytmu serca przez naturalny ośrodek, jakim jest węzeł zatokowo-przedsionkowy. Kardiowersja jest skutecznym zabiegiem przy przerywaniu tachyarytmii, takich jak trzepotanie (AFl – atrial flutter) i migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation), nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy węzłowy (AVNRT – atrioventricular nodal reentrant tachycardia), nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy (AVRT – atrioventricular reentrant tachycardia) i częstoskurcz komorowy (VT – ventricular tachycardia).

Rys historyczny

Elektryczność od chwili jej wynalezienia fascynowała badaczy. Od momentu odkrycia możliwości magazynowania energii elektrycznej, co nastąpiło w chwili skonstruowania pierwszego kondensatora, którym była tzw. butelka lejdeńska (wynaleziona niezależnie w 1745-1746 przez P. van Musschenbroecka w Lejdzie i E.J. von Kleista w Kamieniu Pomorskim), stale rosła fascynacja zjawiskami oddziaływania ładunku elektrycznego na organizmy żywe.

Pierwsze doniesienie o skutecznym wyładowaniu elektrycznym datuje się na rok 1788, kiedy to wyładowaniem elektrycznym z kondensatora podobnego do butelki lejdeńskiej udało się uratować 3-letnią dziewczynkę, która uległa wypadkowi. W późniejszych latach wielokrotnie pojawiały się wzmianki o skutecznych reanimacjach za pomocą ładunku elektrycznego, co zaowocowało rekomendacjami angielskiego Royal Humane Society do aplikacji wyładowania elektrycznego w celu odróżnienia śmierci pozornej od prawdziwej.