Nowości w praktyce

Transfuzja krwi i jej składników. Rekomendacje NICE 2015

dr n. med. Aleksandra Rosiek
prof. dr hab. n. med. Ryszard Pogłód

Instytut Hematologii i Transfuzjologii, Zakład Transfuzjologii, Warszawa

Adres do korespondencji: dr n. med. Aleksandra Rosiek, Instytut Hematologii i Transfuzjologii, Warszawa, e-mail: arosiek@ihit.waw.pl


Wytyczne NICE zawierają zalecenia dotyczące ogólnych zasad transfuzji krwi i jej składników. Zalecenia te nie w każdej sytuacji klinicznej muszą znaleźć automatyczne zastosowanie.

Wstęp

The National Institute for Health and Care Excellence (NICE) jest instytucją publiczną działającą przy brytyjskim ministerstwie zdrowia, zajmującą się m.in. publikowaniem wytycznych dotyczących stosowania nowych leków czy technologii, a także promocją zdrowego trybu życia. W listopadzie 2015 r. opublikowano zalecenia NICE dotyczące ogólnych zasad transfuzji krwi jej składników, dotyczące:

  • postępowania alternatywnego wobec przetoczeń u pacjentów operowanych
  • właściwego wykorzystania składników krwi
  • zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów, w tym monitorowania niepożądanych reakcji poprzetoczeniowych
  • informacji dostarczanych pacjentom otrzymującym przetoczenia.


Transfuzje składników krwi są w Wielkiej Brytanii powszechnie stosowane w praktyce klinicznej. W latach 2014-2015 do szpitali w Anglii i Północnej Walii wydano 1,7 mln j. koncentratu krwinek czerwonych (KKCz), 275 000 j. koncentratu krwinek płytkowych (KKP), 215 000 j. osocza świeżo mrożonego (Fresh Frozen Plasma, FFP) i 165 000 j. krioprecypitatu. Pomimo wysiłków zmierzających do zapewnienia bezpieczeństwa krwiolecznictwa, przetoczenia krwi i jej składników wiążą się nadal ze znaczącym ryzykiem. Według ustaleń organizacji Serious Hazards of Transfusion (SHOT) i przeprowadzanych na skalę ogólnokrajową audytów, niejednokrotnie transfuzje przeprowadza się bez dostatecznego uzasadnienia, nierzadko pacjenci otrzymują niewłaściwe składniki krwi. Nie zawsze również niepożądane reakcje poprzetoczeniowe są właściwie rozpoznawane i leczone.

Za kluczowe autorzy uznają wdrożenie poniższych zaleceń:

1. Stosowanie dożylnej i doustnej suplementacji żelaza u pacjentów z niedokrwistością spowodowaną niedoborem żelaza.

2. Śródoperacyjne odzyskiwanie krwi wynaczynionej i stosowanie kwasu traneksamowego u pacjentów, u których spodziewana jest znacząca utrata krwi w związku z zabiegiem operacyjnym.

3. Krwinki czerwone: przestrzegając restrykcyjnej strategii przetoczeń, należy rozważyć przetoczenie KKCz przy stężeniu hemoglobiny (Hb) ≤70 g/l, a za docelowe stężenie hemoglobiny uznać 70-90 g/l. Jeżeli nie występuje aktywne krwawienie, rozważyć przetoczenie 1 j. KKCz (lub odpowiednio mniejszej objętości u dzieci lub dorosłych o małej masie ciała).

4. Krwinki płytkowe: rozważyć profilaktyczne przetoczenie KKP u pacjentów z liczbą płytek <10 × 109/l, u których nie przeprowadza się inwazyjnych zabiegów diagnostycznych lub chirurgicznych, nie występuje krwawienie ani żaden z niżej wymienionych ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zalecenia szczegółowe

Erytropoetyna: nie zaleca się rutynowego stosowania erytropoetyny w celu zmniejszenia potrzeby przetoczeń krwi u pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym. Wyjątek stanowią chorzy immunizowani, dla [...]

Komentarz:

Jak podkreślają autorzy, wytyczne NICE zawierają zalecenia dotyczące ogólnych zasad transfuzji krwi i jej składników. Zalecenia te nie w każdej sytuacji klinicznej muszą [...]

PODSUMOWANIE

Reasumując, można pokusić się o stwierdzenie, że wytyczne omawiane w cytowanych zaleceniach NICE są zgodne z piśmiennictwem światowym, a w większości także z wytycznymi opublikowanymi w Polsce. Niestety, [...]
Do góry