Choroby zakażne

Ospa wietrzna i inne choroby wieku dziecięcego u dorosłych

dr hab. n. med. Ernest Kuchar
dr n. med. Monika Wanke-Rytt

Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Ernest Kuchar, Oddział Obserwacyjno-Izolacyjny DSK WUM, ul. Żwirki i Wigury 63A, 02-091 Warszawa; e-mail: ernest.kuchar@gmail.com

Choroby zakaźne wieku dziecięcego coraz częściej występują u dorosłych. Może to wynikać z powszechnych szczepień, zmian cywilizacyjnych i demograficznych. Wiek modyfikuje przebieg kliniczny choroby zakaźnej. Choroby zakaźne, które przechodzi się raz w życiu, zwykle przebiegają u dorosłych ciężej i z większym odsetkiem powikłań. Te, na które choruje się wielokrotnie, przebiegają łagodniej i dają mniej charakterystyczne objawy.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

  • omówić odmienny przebieg w wieku dorosłym chorób zakaźnych wieku dziecięcego
  • przedstawić zagrożenia związane z wystąpieniem choroby zakaźnej wieku dziecięcego u osoby dorosłej
  • wdrożyć diagnostykę i leczenie chorób zakaźnych wieku dziecięcego u dorosłego
  • rozpoznać przypadki chorób zakaźnych wieku dziecięcego u dorosłych wymagających pilnego skierowania do szpitala.

Wprowadzenie

W ostatnich latach obserwujemy coraz częstsze występowanie w populacji dorosłych chorób zakaźnych uważanych dotąd za choroby wieku dziecięcego. Przyczyn tego zjawiska jest kilka. Po pierwsze, szczepienia ochronne powszechne u niemowląt i dzieci przesuwają zachorowania na starsze grupy wiekowe. Dobrym przykładem jest obserwowany obecnie szczyt zachorowań na krztusiec u nastolatków i młodych dorosłych. Po drugie, polskie społeczeństwo starzeje się. Znacznie zmniejszył się odsetek dzieci na rzecz dorosłych i osób starszych. Zmieniają się także zachowania społeczne – nowoczesne techniki komunikacji zastępują kontakty bezpośrednie. W następstwie wymienionych czynników do zakażenia chorobami zakaźnymi przenoszonymi drogą kropelkową i przez kontakt bezpośredni, na które dawniej chorowały najczęściej dzieci, obecnie dochodzi później i coraz częściej zapadają na nie dorośli.

Ospa wietrzna u dorosłych

To częsta choroba zakaźna wieku dziecięcego, którą wywołuje wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV – Varicella-zoster virus).1 Jest bardzo zaraźliwa. Po kontakcie z chorym zachoruje ok. 90% osób podatnych na zachorowanie.1 Okres wylęgania wynosi od 10 do 21 dni (zwykle 2-3 tygodnie) i może ulec wydłużeniu do 4 tygodni przy obniżonej odporności.1 Dorośli chorują rzadko. Najczęściej przeszli chorobę w dzieciństwie, co zapewnia trwałą odporność i chroni przed późniejszym zachorowaniem. Jeżeli jednak człowiek uniknął kontaktu z ospą wietrzną oraz nie został zaszczepiony przeciwko tej chorobie, może zachorować niezależnie od wieku.

Zachorowania

Na ospę wietrzną chorują praktycznie wszyscy nieszczepieni ludzie. To najczęstsza choroba zakaźna zgłaszana w Polsce. Każdego roku odnotowuje się ok. 200 tys. zachorowań, najczęściej w młodszych grupach wiekowych.2 W 2015 r. zgłoszono niespełna 18...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Postępowanie

U dorosłych należy spodziewać się ciężkiego przebiegu choroby, dlatego jak najszybciej trzeba zastosować acyklowir, który skraca czas jej trwania i zmniejsza ryzyko powikłań.7 [...]

Różyczka

To łagodna choroba zakaźna wywołana przez wirus różyczki (rubellavirus). Przebiega z umiarkowaną gorączką (<39°C), zapaleniem spojówek bez towarzyszącego światłowstrętu, z nudnościami i plamisto-grudkową wysypką.10 [...]

Odra

Odra, która przed wprowadzeniem powszechnych szczepień ochronnych była częstą, ciężką i przebiegającą z wysoką gorączką chorobą wysypkową wieku dziecięcego (około 1/3 chorych wymagało [...]

Krztusiec

Krztusiec to ostre bakteryjne zapalenie tchawicy i oskrzeli, wywoływane przez zakażenie pałeczką krztuśca (Bortedella pertussis).22 Najważniejszym objawem choroby jest napadowy, silny, przewlekły [...]

Zakażenie parwowirusem (rumień zakaźny)

Ludzki parwowirus B19 jest małym wirusem DNA z rodziny Parvoviridae.28 Zakażenia występują endemicznie na całym świecie. Chorują tylko ludzie, a źródłem zakażenia jest [...]

Podsumowanie

Wiek wywiera istotny wpływ na przebieg chorób zakaźnych. Choroby zakaźne wieku dziecięcego, na które choruje się raz w życiu, zwykle przebiegają u dorosłych [...]
Do góry