Choroby zakażne
Ospa wietrzna i inne choroby wieku dziecięcego u dorosłych
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
dr n. med. Monika Wanke-Rytt
Choroby zakaźne wieku dziecięcego coraz częściej występują u dorosłych. Może to wynikać z powszechnych szczepień, zmian cywilizacyjnych i demograficznych. Wiek modyfikuje przebieg kliniczny choroby zakaźnej. Choroby zakaźne, które przechodzi się raz w życiu, zwykle przebiegają u dorosłych ciężej i z większym odsetkiem powikłań. Te, na które choruje się wielokrotnie, przebiegają łagodniej i dają mniej charakterystyczne objawy.
CELE ARTYKUŁU
Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:
- omówić odmienny przebieg w wieku dorosłym chorób zakaźnych wieku dziecięcego
- przedstawić zagrożenia związane z wystąpieniem choroby zakaźnej wieku dziecięcego u osoby dorosłej
- wdrożyć diagnostykę i leczenie chorób zakaźnych wieku dziecięcego u dorosłego
- rozpoznać przypadki chorób zakaźnych wieku dziecięcego u dorosłych wymagających pilnego skierowania do szpitala.
Wprowadzenie
W ostatnich latach obserwujemy coraz częstsze występowanie w populacji dorosłych chorób zakaźnych uważanych dotąd za choroby wieku dziecięcego. Przyczyn tego zjawiska jest kilka. Po pierwsze, szczepienia ochronne powszechne u niemowląt i dzieci przesuwają zachorowania na starsze grupy wiekowe. Dobrym przykładem jest obserwowany obecnie szczyt zachorowań na krztusiec u nastolatków i młodych dorosłych. Po drugie, polskie społeczeństwo starzeje się. Znacznie zmniejszył się odsetek dzieci na rzecz dorosłych i osób starszych. Zmieniają się także zachowania społeczne – nowoczesne techniki komunikacji zastępują kontakty bezpośrednie. W następstwie wymienionych czynników do zakażenia chorobami zakaźnymi przenoszonymi drogą kropelkową i przez kontakt bezpośredni, na które dawniej chorowały najczęściej dzieci, obecnie dochodzi później i coraz częściej zapadają na nie dorośli.
Ospa wietrzna u dorosłych
To częsta choroba zakaźna wieku dziecięcego, którą wywołuje wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV – Varicella-zoster virus).1 Jest bardzo zaraźliwa. Po kontakcie z chorym zachoruje ok. 90% osób podatnych na zachorowanie.1 Okres wylęgania wynosi od 10 do 21 dni (zwykle 2-3 tygodnie) i może ulec wydłużeniu do 4 tygodni przy obniżonej odporności.1 Dorośli chorują rzadko. Najczęściej przeszli chorobę w dzieciństwie, co zapewnia trwałą odporność i chroni przed późniejszym zachorowaniem. Jeżeli jednak człowiek uniknął kontaktu z ospą wietrzną oraz nie został zaszczepiony przeciwko tej chorobie, może zachorować niezależnie od wieku.
Zachorowania
Na ospę wietrzną chorują praktycznie wszyscy nieszczepieni ludzie. To najczęstsza choroba zakaźna zgłaszana w Polsce. Każdego roku odnotowuje się ok. 200 tys. zachorowań, najczęściej w młodszych grupach wiekowych.2 W 2015 r. zgłoszono niespełna 18...