Wybór strategii postępowania w migotaniu przedsionków, oprócz stopnia nasilenia objawów, powinien uwzględniać czas trwania arytmii, współistnienie poważnych chorób układu sercowo-naczyniowego, a także wymiar lewego przedsionka.

Wprowadzenie

Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) to chaotyczna, nieskoordynowana aktywacja elektryczna przedsionków, prowadząca do utraty efektywności hemodynamicznej ich skurczu. Towarzyszy jej niemiarowy rytm komór. Powoduje to zmniejszenie rzutu serca oraz sprzyja rozwojowi niewydolności serca. Elektrokardiograficznym kryterium rozpoznawczym jest stwierdzenie niemiarowych, różnokształtnych fal f (fibrillatio) o częstotliwości >350/min, widocznych najwyraźniej w odprowadzeniach przedsercowych V1 i V2, a także całkowicie niemiarowego rytmu zespołów QRS.

Epidemia XXI wieku

Migotanie przedsionków występuje u 1-2% populacji ogólnej.¹ Szacuje się, że w Polsce choruje obecnie ponad 400 tys. osób.² AF jest najczęstszą arytmią w praktyce klinicznej, występuje u 30% pacjentów hospitalizowanych z powodu zaburzeń rytmu serca.^3,4 Częstość występowania AF wzrasta z wiekiem. Prognozy wskazują, że do 2050 r. liczba chorych wzrośnie 2,5-krotnie.⁵ Tłumaczy się to starzeniem organizmu, w którym dochodzi do zmian degeneracyjnych w sercu. Prowadzą one do wzrostu sztywności ścian naczyń, zwiększenia ciśnienia w lewym przedsionku, zmian wstecznych w układzie bodźcoprzewodzącym. W podeszłym wieku częściej zdarzają się także choroby predysponujące do wystąpienia arytmii, takie jak: choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, wady zastawkowe czy niewydolność serca.

Arytmia powikłań

Klinicznie istotnym skutkiem migotania przedsionków i jednocześnie najgroźniejszym powikłaniem zakrzepowo-zatorowym jest udar mózgu. AF 5-krotnie zwiększa jego ryzyko, a co piąty udar można przypisać tej arytmii. Szacuje się, że stanowi ona przyczynę 15-25% wszystkich udarów mózgu.^1,6,7 Najgroźniejszy kliniczny typ AF to postać niema, czyli taka, której pierwszą manifestacją kliniczną może być udar mózgu lub kardiomiopatia tachyarytmiczna. Często postać ta jest wykrywana przypadkowo.

Związek AF z powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi jest złożony. Za tętnicze epizody niedokrwienne w przebiegu AF odpowiada lewy przedsionek (LA – left atrium). Jego czynność ustaje w przebiegu arytmii.8 Dochodzi do spowolnienia przepływu krwi, tak w...