Opis przypadku

Do Kliniki Dermatologii i Wenerologii, z powodu rozsianych zmian skórnych i duszności, zgłosiła się 26-letnia kobieta. Wykwity miały charakter bąbli pokrzywkowych (ryc. 1). Pojawiły się nagle, towarzyszył im silny świąd. Pacjentka poinformowała, że od 2 dni z powodu infekcji górnych dróg oddechowych oraz znacznych dolegliwości bólowych ze strony mięśni i stawów leczona jest naproksenem, inozyną pranobeks i metamizolem. Metamizol stosowała już wcześniej, natomiast nie pamięta, czy przyjmowała inozynę pranobeks i naproksen. Na oddziale odstawiono powyższe leki, włączono cetyryzynę w dawce 2 × 10 mg oraz deksametazon 8 mg przez 3 dni. Zmiany ustąpiły bez pozostawienia śladu.

W rozpoznaniu różnicowym należy uwzględnić inne formy niepożądanej reakcji na lek:

1. Osutkę plamisto-grudkową

2. Pokrzywkę

3. Rumień guzowaty

4. Polekową reakcję z eozynofilią i objawami ogólnymi

Osutka plamisto-grudkowa

Osutka plamisto-grudkowa należy do najczęściej obserwowanych niepożądanych reakcji na lek. Zmiany zlokalizowane są początkowo na tułowiu i kończynach, a następnie uogólniają się, zajmując również twarz (ryc. 2). Mają postać plam i grudek, które szerzą się obwodowo. Pokrywają większe obszary skóry, na których można zaobserwować pęcherzyki i nadżerki. W fałdach skórnych (pachwinowe, podpiersiowe) pojawiają się czasami maceracja i sączenie. Rzadziej wykwity obejmują całą skórę (erytrodermia) i błonę śluzową. Zmiany utrzymują się kilka, częściej kilkanaście dni. Ustępują ze złuszczaniem, pozostawiając często pozapalne przebarwienia. Nawracają po ponownym podaniu leku. Mogą współistnieć z pokrzywką. W leczeniu najważniejsze jest odstawienie podejrzanego leku i przyjmowanie leków przeciwhistaminowych. Często konieczne jest również włączenie preparatów glikokortykosteroidowych w średnich dawkach (30-40 mg prednizonu). Miejscowo stosuje się maści i kremy zawierające preparaty glikokortykosteroidowe oraz emolienty.