Nowości w praktyce

Leczenie przeciwzakrzepowe u pacjentów poddawanych procedurom endoskopowym przewodu pokarmowego – zalecenia ASGE

dr n. med. Maria Wieteska

Klinika Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych CMKP, Warszawa

Opracowano na podstawie: The management of antithrombotic agents for patients undergoing GI endoscopy. ASGE Standards of Practice Committee, Acosta RD, Abraham NS, Chandrasekhara V et al. Gastrointest Endosc 2016 Jan;83(1):3-16. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26621548

Adres do korespondencji: dr n. med. Maria Wieteska, Klinika Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych CMKP, Warszawa, e-mail: mwiet@poczta.onet.pl

Wielu pacjentów, którzy otrzymują leki przeciwkrzepliwe i/lub przeciwpłytkowe, jest poddawanych pilnym lub planowym procedurom. Te zalecenia, stworzone przez American Society for Gastrointestinal Endoscopy (ASGE), mają ułatwić podejmowanie decyzji klinicznych zarówno endoskopistom wykonującym badania, jak i kardiologom i lekarzom innych specjalności, którzy kierują pacjentów na badania endoskopowe. Wytyczne opracowano, bazując na przeglądzie literatury medycznej, baz PubMed oraz Cochrane, piśmiennictwa od sierpnia 1966 do grudnia 2014 r. Jeśli jakieś zagadnienia nie mogły być oparte na wynikach prospektywnych badań z randomizacją, opierano je na badaniach retrospektywnych lub na opinii ekspertów.

WPROWADZENIE

Leczenie przeciwzakrzepowe stosuje się w celu zmniejszenia ryzyka udaru mózgu i/lub żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ) u pacjentów z migotaniem przedsionków, zakrzepicą żył głębokich kończyn dolnych, zatorowością płucną, ostrym zespołem wieńcowym (OZW), sztucznymi protezami zastawkowymi czy innymi stanami związanymi ze zwiększonym ryzykiem zakrzepowo-zatorowym. Grupę leków przeciwzakrzepowych można podzielić na dwie główne grupy: leki przeciwkrzepliwe (tzw. antykoagulanty), czyli leki, które zapobiegają krzepnięciu na różnych etapach kaskady krzepnięcia krwi, oraz leki przeciwpłytkowe, zmniejszające agregację płytek krwi i zapobiegające formowaniu się skrzepu na bardzo wczesnym etapie. W skład leków przeciwkrzepliwych wchodzą 4 główne grupy leków: antagoniści witaminy K, pochodne heparyny, bezpośrednie inhibitory czynnika Xa, bezpośrednie inhibitory trombiny. W skład leków przeciwpłytkowych wchodzą: kwas acetylosalicylowy, pochodne tienopirydyny, inhibitory receptorów dla glikoproteiny IIb/IIIa (GP IIb/IIIa), inhibitory receptorów typu 1 aktywowanych przez proteazy serynowe (PAR-1). Pełną listę leków przeciwzakrzepowych, opis czasu działania i ogólne zalecenia co do ich stosowania przy procedurach endoskopowych zawarto w tabeli 1.

Ocena ryzyka krwawienia związanego z procedurą endoskopową

Do działań niepożądanych związanych z leczeniem przeciwzakrzepowym należy krwawienie z przewodu pokarmowego i ryzyko to istotnie wzrasta podczas niektórych procedur endoskopowych. U pacjentów przyjmujących leki przeciwzakrzepowe przed wykonaniem b...

Do procedur endoskopowych, które związane są z niskim ryzykiem krwawienia z przewodu pokarmowego, co potwierdzono próbkami z biopsji błony śluzowej pobieranymi w czasie badania, zalicza się: diagnostyczną esofagoduodenoskopię, kolonoskopię, endosk...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Ocena ryzyka związana ze stanem pacjenta

Prawdopodobieństwo, że dojdzie do incydentu zakrzepowo-zatorowego po przerwaniu leczenia przeciwzakrzepowego u pacjenta poddawanego procedurze endoskopowej, zależy od wskazań do leczenia przeciwzakrzepowego i indywidualnej [...]

Leczenie przeciwpłytkowe

Kwas acetylosalicylowy (ASA) to inhibitor cyklooksygenazy, który jest stosowany w monoterapii lub w połączeniu z innymi lekami przeciwpłytkowymi. Lek jest stosowany w celu zahamowania agregacji [...]

Leczenie przeciwkrzepliwe

Warfaryna [i acenokumarol – przyp. aut.] to doustny antykoagulant, który blokuje zależną od witaminy K syntezę czynników krzepnięcia: II, VII, IX i X, [...]

Planowe procedury endoskopowe u chorych przyjmujących leki przeciwzakrzepowe

Nie ma wystarczających danych, aby jednoznacznie ocenić ryzyko krwawienia związane z procedurą endoskopową u pacjentów przyjmujących podwójne leczenie przeciwzakrzepowe (kwas acetylosalicylowy + tienopirydyny, [...]

Ryzyko związane z przerwaniem leczenia przeciwzakrzepowego

Zaleca się, aby w sytuacji klinicznej, kiedy konieczne jest leczenie przeciwzakrzepowe, np. krótko po epizodzie ŻCHZZ, po implantacji niepowlekanego stentu metalowego (BMS [...]

Procedury endoskopowe w trybie nagłym z powodu ostrego krwawienia u chorych przyjmujących leki przeciwkrzepliwe i/lub przeciwpłytkowe

Endoskopowa ocena i leczenie pacjentów z aktywnym krwawieniem z przewodu pokarmowego przyjmujących leki przeciwzakrzepowe jest skuteczna i bezpieczna. Najczęstszą przyczyną krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego [...]

Zabiegi endoskopowe u pacjenta ze stentami w naczyniach wieńcowych lub z OZW przyjmującego leki przeciwzakrzepowe

Podwójne leczenie przeciwpłytkowe zwiększa 3-krotnie ryzyko krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego w porównaniu z monoterapią. Według aktualnie obowiązujących wytycznych ACC/ACG u pacjentów przyjmujących DAPT, [...]

Zalecenia

Podsumowanie postępowania u chorych przyjmujących leki przeciwzakrzepowe (przeciwkrzepliwe i przeciwpłytkowe), u których planowane są procedury endoskopowe zawarto w tabeli 12. <<>>

Komentarz

Już na początku na uwagę zasługuje fakt, że w piśmiennictwie amerykańskim szeroko akceptowane jest nieco inne nazewnictwo dotyczące klasyfikacji i podziału leków przeciwzakrzepowych [...]
Do góry