Wpływ na HDL­-C

HDL to frak­cja li­po­pro­te­in o ochron­nym wpły­wie prze­ciw­miaż­dży­co­wym, co wy­ni­ka z ich dzia­łań an­ty­ok­sy­da­cyj­ne­go, prze­ciw­za­pal­ne­go, na­czy­nio­roz­kur­cza­ją­ce­go i prze­ciw­za­kaź­ne­go. HDL od­gry­wa­ją tak­że ro­lę w pro­ce­sach na­pra­wy śród­błon­ka i od­bie­ra­nia cho­le­ste­ro­lu za­ku­mu­lo­wa­ne­go w tkan­kach.42 Stę­że­nie HDL­-C ko­re­lu­je ujem­nie ze stę­że­niem utle­no­wa­nych LDL,43 eks­pre­sją mo­le­kuł ad­he­zyj­ny­ch44 i stę­że­niem VII czyn­ni­ka krzep­nię­cia.45 W ba­da­niu My­ocar­dial Ische­mia Re­duc­tion with Acu­te Cho­le­ste­rol Lo­we­ring (MI­RACL)46 stę­że­nie HDL­-C ja­ko je­dy­ny pa­ra­metr li­pi­do­gra­mu by­ło czyn­ni­kiem ro­kow­ni­czym u osób z ostry­mi ze­spo­ła­mi wień­co­wy­mi le­czo­nych sta­ty­na­mi. Je­śli w isto­cie za re­duk­cję ry­zy­ka ser­co­wo­-na­czy­nio­we­go pod wpły­wem sta­tyn od­po­wia­da wy­łącz­nie ich wpływ na li­pi­dy, to na­le­ża­ło­by ocze­ki­wać, że le­ki tej gru­py, któ­re w naj­więk­szym stop­niu ko­ry­gu­ją pro­fil li­pi­do­wy, są rów­nież naj­sku­tecz­niej­sze kli­nicz­nie. Spo­śród sta­tyn ro­su­wa­sta­ty­na w naj­więk­szym stop­niu zwięk­sza stę­że­nie HDL­-C, a ator­wa­sta­ty­na w naj­mniej­szym. Nie­mniej jed­nak w ba­da­niu MI­RACL to wła­śnie ator­wa­sta­ty­na sil­nie zmniej­sza­ją­ca stę­że­nie LDL­-C i tyl­ko w mi­ni­mal­nym stop­niu wpły­wa­ją­ca na stę­że­nie HDL­-C w zna­czą­cym stop­niu re­du­ko­wa­ła ry­zy­ko nie­ko­rzyst­ne­go prze­bie­gu u osób z ostry­mi ze­spo­ła­mi wień­co­wy­mi za­le­d­wie po 6 ty­go­dniach le­cze­nia.46

Ple­otro­po­we dzia­ła­nia in­nych le­ków hi­po­li­pe­mi­zu­ją­cych

Na­le­ży za­uwa­żyć, że rów­nież in­ne gru­py le­ków hi­po­li­pe­mi­zu­ją­cych ma­ją dzia­ła­nia ple­otro­po­we. Wśród nich moż­na wy­mie­nić przede wszyst­kim ago­ni­stów róż­nych ty­pów re­cep­to­rów ak­ty­wo­wa­nych pro­li­fe­ra­to­ra­mi pe­rok­sy­so­mów (PPAR), któ­rzy wpły­wa­ją też na kon­tro­lę go­spo­dar­ki li­pi­do­wej i wę­glo­wo­da­no­wej. Ago­ni­ści PPARα (fe­no­fi­brat, gem­fi­bro­zil), czy­li fi­bra­ty o dzia­ła­niu hi­po­li­pe­mi­zu­ją­cym, i ago­ni­ści PPARγ (pio­gli­ta­zon, ro­sy­gli­ta­zon), czy­li tia­zo­li­dy­ne­dio­ny o dzia­ła­niu prze­ciw­cu­krzy­co­wym, ma­ją dzia­ła­nie prze­ciw­za­pal­ne nie­za­leż­ne od wpły­wu na li­pi­dy. Ak­ty­wa­cja PPARα mo­że blo­ko­wać ge­ny re­ak­cji za­pal­nej, co pro­wa­dzi do zmniej­sze­nia wy­twa­rza­nia IL­-6 i cy­klo­ok­sy­ge­na­zy.47 Ak­ty­wa­cja te­go ty­pu re­cep­to­rów pro­wa­dzi tak­że do zmniej­szo­nej ak­tyw­no­ści mo­no­cy­to­we­go i ma­kro­fa­gal­ne­go czyn­ni­ka tkan­ko­we­go. W he­pa­to­cy­tach ak­ty­wa­cja PPARα po­wo­du­je zmniej­sze­nie eks­pre­sji fi­bry­no­ge­nu sty­mu­lo­wa­nej IL­-6.45 Ak­ty­wa­cja PPARγ pro­wa­dzi na­to­miast do za­blo­ko­wa­nia wy­twa­rza­nia czyn­ni­ka mar­twi­cy gu­zów α i in­nych cy­to­kin pro­za­pal­nych. In­nym skut­kiem ak­ty­wa­cji te­go ty­pu PPAR jest na­si­le­nie eks­pre­sji adi­po­nek­ty­ny, któ­ra zwięk­sza wraż­li­wość tka­nek na in­su­li­nę i blo­ku­je szla­ki re­gu­la­cji pro­za­pal­nej. Wy­ka­za­no, że ro­sy­gli­ta­zon zna­czą­co zmniej­sza stę­że­nie CRP i mo­że po­pra­wiać sta­bil­ność bla­szek miaż­dży­co­wych.48 W ba­da­niach na zwie­rzę­tach ago­ni­ści re­cep­to­rów PPARγzmniej­sza­li za­war­tość pasm tłusz­czo­wych w na­czy­niach nie­za­leż­nie od re­duk­cji stę­żeń glu­ko­zy.47 Tia­zo­li­di­ne­dio­ny zmniej­sza­ją tak­że eks­pre­sję in­hi­bi­to­ra­-1 ak­ty­wa­to­ra pla­zmi­no­ge­nu w ludz­kich adi­po­cy­tach.48

Wnio­ski

W ba­da­niach kli­nicz­nych za­ob­ser­wo­wa­no 30% re­duk­cję ry­zy­ka po­wi­kłań cho­ro­by wień­co­wej pod­czas le­cze­nia sta­ty­na­mi. Le­ki tej gru­py sil­niej niż in­ne le­ki hi­po­li­pe­mi­zu­ją­ce zmniej­sza­ją stę­że­nie LDL­-C i ma­ją jesz­cze do­dat­ko­we dzia­ła­nia, któ­re wy­da­ją się do­star­czać in­nych ko­rzy­ści. Opi­sa­ne w ar­ty­ku­le ple­otro­po­we dzia­ła­nia sta­tyn do­dat­ko­wo, a mo­że przede wszyst­kim, de­cy­du­ją o tym, że le­ki tej gru­py zmniej­sza­ją tak­że ry­zy­ko cho­ro­by Al­zhe­ime­ra i ra­ka je­li­ta gru­be­go.11 Co praw­da ple­otro­po­we dzia­ła­nia sta­tyn na­dal wzbu­dza­ją scep­ty­cyzm, ro­śnie jed­nak licz­ba do­wo­dów na po­par­cie te­zy, że część dzia­łań sta­tyn jest nie­za­leż­na od ich wpły­wu na li­pi­dy. Z dru­giej stro­ny ba­da­nia na­uko­we do­wo­dzą, że ist­nie­je nie­za­leż­ne od wpły­wu na li­pi­dy za­gro­że­nie zwięk­sze­niem ry­zy­ka ser­co­wo­-na­czy­nio­we­go, je­śli sta­ty­ny zo­sta­ną od­sta­wio­ne.

Nie­zbęd­ne jest prze­pro­wa­dze­nie du­żych, ran­do­mi­zo­wa­nych, kon­tro­lo­wa­nych ba­dań, aby usta­lić, czy ple­otro­po­we dzia­ła­nia sta­tyn nie­za­leż­nie od ich wpły­wu na li­pi­dy ma­ją zna­cze­nie dla efek­tów kli­nicz­nych le­ków tej gru­py. Opty­mal­ne by­ło­by skon­stru­owa­nie ta­kie­go pro­jek­tu ba­daw­cze­go, w ra­mach któ­re­go róż­ne sta­ty­ny i in­ne le­ki hi­po­li­pe­mi­zu­ją­ce w daw­kach do­bra­nych tak, aby uzy­skać po­dob­ne war­to­ści stę­że­nia LDL­-C, po­win­ny zo­stać prze­ba­da­ne pod wzglę­dem wpły­wu na pro­ce­sy za­pal­ne, za­krze­pi­cę, czyn­ność śród­błon­ka, sta­bil­ność bla­szek miaż­dży­co­wych i bio­mar­ke­ry pro­ce­sów za­leż­nych od rod­ni­ków tle­no­wych. Na­to­miast oce­na dzia­ła­nia sta­tyn na pod­sta­wie ob­ser­wa­cji skut­ków ich od­sta­wie­nia mo­że być pro­wa­dzo­na w dal­szym cią­gu tyl­ko na mo­de­lach zwie­rzę­cych, gdyż te­go ty­pu eks­pe­ry­men­ty z udzia­łem lu­dzi na­le­ży uznać za nie­etycz­ne.

Ko­lej­nym za­gad­nie­niem wy­ma­ga­ją­cym wy­ja­śnie­nia jest to, czy ple­otro­po­we dzia­ła­nia sta­tyn są za­leż­ne od daw­ki. Nie prze­pro­wa­dzo­no kon­tro­lo­wa­nych ba­dań, w któ­rych oce­nia­no by ten pro­blem, czy­li mie­rzo­no stę­że­nie bio­mar­ke­rów róż­nych pro­ce­sów i ak­tyw­ność pły­tek pod­czas sto­so­wa­nia sta­tyn w róż­nych daw­kach. Wy­ja­śnie­nie opi­sa­ne­go za­gad­nie­nia jest waż­ne dla roz­strzy­gnię­cia, czy ko­rzyst­niej­sza jest te­ra­pia z za­sto­so­wa­niem sta­tyn w du­żych daw­kach, czy też w mniej­szych daw­kach w po­łą­cze­niu z in­ny­mi in­ter­wen­cja­mi hi­po­li­pe­mi­zu­ją­cy­mi (okre­śla­ne ja­ko re­duk­cja eks­po­zy­cji na sta­ty­ny), tak aby osią­gnąć to sa­mo do­ce­lo­we stę­że­nie LDL­-C.

Pod­su­mo­wu­jąc do­stęp­ne in­for­ma­cje, na­le­ży uznać, że praw­do­po­dob­nie sta­ty­ny zmniej­sza­ją ry­zy­ko ser­co­wo­-na­czy­nio­we tak­że w in­nych me­cha­ni­zmach niż zmniej­sze­nie stę­że­nia LDL­-C. W związ­ku z ty­mi me­cha­ni­zma­mi le­ki te mo­gą oka­zać się przy­dat­ne w le­cze­niu cho­ro­by Al­zhe­ime­ra, scho­rzeń reu­ma­tycz­nych, nad­ci­śnie­nia tęt­ni­cze­go i in­nych za­bu­rzeń czyn­no­ści śród­błon­ka. Trze­ba się też li­czyć ze zwięk­sze­niem ry­zy­ka po­wi­kłań ser­co­wo­-na­czy­nio­wych, zwłasz­cza u osób ze sta­nem za­pal­nym lub ostry­mi ze­spo­ła­mi wień­co­wy­mi, je­śli le­cze­nie sta­ty­na­mi zo­sta­nie prze­rwa­ne in­ten­cjo­nal­nie w ra­mach okre­so­wej prze­rwy lub jest skut­kiem nie­prze­strze­ga­nia przez pa­cjen­ta za­le­ceń do­ty­czą­cych far­ma­ko­te­ra­pii.

Te­ra­pia sta­ty­na­mi jest bar­dzo bez­piecz­na, je­śli pro­wa­dzo­ny jest od­po­wied­ni nad­zór.49,50 Le­ki te po­win­ny być sto­so­wa­ne u wszyst­kich osób za­gro­żo­nych cho­ro­ba­mi na pod­ło­żu zmian miaż­dży­co­wych w na­czy­niach.

Po­dzię­ko­wa­nia
Pra­gnie­my po­dzię­ko­wać Ma­rian Ka­plan, MA, RN, BSN, na­szej bi­blio­te­kar­ce, za pro­fe­sjo­nal­ne, kry­tycz­ne i szyb­kie wy­szu­ka­nie pi­śmien­nic­twa do ar­ty­ku­łu.

Oświad­cze­nie
Nie zgło­szo­no żad­nych po­ten­cjal­nych kon­flik­tów in­te­re­sów, któ­re mo­gły­by od­no­sić się do te­go ar­ty­ku­łu.

©Co­py­ri­ght 2009 Cur­rent Me­di­ci­ne Gro­up LLC, a di­vi­sion of Sprin­ger Scien­ce & Bu­si­ness Me­dia LLC i Me­di­cal Tri­bu­ne Pol­ska Sp. z o.o. Wszyst­kie pra­wa za­strze­żo­ne w ję­zy­ku pol­skim i an­giel­skim. Żad­na część ni­niej­szej pu­bli­ka­cji nie mo­że być gdzie­kol­wiek ani w ja­ki­kol­wiek spo­sób wy­ko­rzy­sty­wa­na bez pi­sem­nej zgo­dy Cur­rent Scien­ce Inc. i Me­di­cal Tri­bu­ne Pol­ska Sp. z o.o. All ri­ghts re­se­rved. No part of this pu­bli­ca­tion may be re­pro­du­ced, sto­red in any in­for­ma­tion re­trie­val sys­tem, or trans­mit­ted in an elec­tro­nic or other form wi­tho­ut prior writ­ten per­mis­sion of Cur­rent Me­di­ci­ne Gro­up LLC and Me­di­cal Tri­bu­ne Pol­ska.


Pi­śmien­nic­two

1. The Expert Pa­nel: Re­port of the Na­tio­nal Cho­le­ste­rol Edu­ca­tio­nal Pro­gram Expert Pa­nel on De­tec­tion, Eva­lu­ation, and Tre­at­ment of High Blo­od Cho­le­ste­rol in Adults. Arch In­tern Med 1988, 148:36-69.

2. Na­tio­nal Cho­le­ste­rol Edu­ca­tion Pro­gram. Se­cond re­port of the Expert Pa­nel on De­tec­tion, Eva­lu­ation, and Tre­at­ment of High Blo­od Cho­le­ste­rol in Adults (Adult Tre­at­ment Pa­nel II). Cir­cu­la­tion 1994, 89:1329-445.

3. Du­jo­vne CA: The cli­ni­cal­-the­ra­peu­tic im­pli­ca­tions of the Scan­di­na­vian Si­mva­sta­tin Su­rvi­val Stu­dy. Am J Car­diol 1997, 79:1387-1388.

4. Do­wns JR, Le­ar­field M, We­is S, et al., for the AF­CAPS/Te­xCAPS Re­se­arch Gro­up: Pri­ma­ry pre­ven­tion of acu­te co­ro­na­ry events with lo­va­sta­tin in men and wo­men with ave­ra­ge cho­le­ste­rol le­vels: re­sults of AF­CAPS/Te­xCAPS. JA­MA 1998, 279:1615-1622.

5. She­pherd J, Cob­be SM, Ford I, et al., for the West of Sco­tland Co­ro­na­ry Pre­ven­tion Stu­dy Gro­up: Pre­ven­tion of co­ro­na­ry he­art di­se­ase with pra­va­sta­tin in men with hy­per­cho­le­ste­ro­le­mia. N Engl J Med 1995, 333:1301-1307.

6. Third Re­port Na­tio­nal Cho­le­ste­rol Edu­ca­tion Pro­gram (NCEP) Expert Pa­nel on De­tec­tion, Eva­lu­ation, and Tre­at­ment of High Blo­od Cho­le­ste­rol in Adults (Adult Tre­at­ment Pa­nel III) Fi­nal Re­port. Cir­cu­la­tion 2002, 106:3143.

7. Ray KK, Can­non CP: The po­ten­tial re­le­van­ce of the mul­ti­ple li­pid­-in­de­pen­dent (ple­io­tro­pic) ef­fects of sta­tins in the ma­na­ge­ment of acu­te co­ro­na­ry syn­dro­mes. J Am Coll Car­diol 2005, 46:1425-1433.

8. She­pherd J, Blauw GJ, Mur­phy MB, et al., PRO­SPER stu­dy gro­up: Pra­va­sta­tin in el­der­ly in­di­vi­du­als at risk of va­scu­lar di­se­ase (PRO­SPER): a ran­do­mi­zed con­trol­led trial. PRO­spec­ti­ve Stu­dy of Pra­va­sta­tin in the El­der­ly at Risk. Lan­cet 2002, 360:1623-1630.

9. Se­ver PS, Dah­lof B, Po­ul­ter NR, et al., ASCOT in­ve­sti­ga­tors: Pre­ven­tion of co­ro­na­ry and stro­ke events with ato­rva­sta­tin in hy­per­ten­si­ve pa­tients who ha­ve ave­ra­ge or lo­wer­-than­-ave­ra­ge cho­le­ste­rol con­cen­tra­tions, in the An­glo­-Scan­di­na­vian Car­diac Out­co­mes Trial–Li­pid Lo­we­ring Arm (ASCOT­-LLA): a mul­ti­cen­tre ran­do­mi­sed con­trol­led trial. Lan­cet 2003, 361:1149-1158.

10. Nis­sen SE, Ni­cholls SJ, Si­pa­hi I, et al., for the ASTE­RO­ID In­ve­sti­ga­tors: Ef­fect of ve­ry high­-in­ten­si­ty sta­tin the­ra­py on re­gres­sion of co­ro­na­ry athe­ro­sc­le­ro­sis: the ASTE­RO­ID trial. JA­MA 2006, 295:1556-1565.

11. Au­er J, Be­rent R, We­ber T, et al.: Cli­ni­cal si­gni­fi­can­ce of ple­io­tro­pic ef­fects of sta­tins: li­pid re­duc­tion and bey­ond. Curr Med Chem 2002, 9:1831-1850.

12. Ka­mai T, Met­su­mo­to N, Ko­ita­ba­shi Y, et al.: Ple­io­tro­pic ef­fects of 3-hy­dro­xy­-3-meh­tyl­glu­ta­ryl­-co­en­zy­me A re­duc­ta­se in­hi­bi­tors: can­di­da­te me­cha­ni­sms for an­ti­-li­pid de­po­si­tion in blo­od ves­sels. Curr Med Chem 2005, 3:195-201.

13. Liao JK: Ef­fects of sta­tins on HMG­-CoA re­duc­ta­se in­hi­bi­tion bey­ond low­-den­si­ty li­po­pro­te­in cho­le­ste­rol. Am J Car­diol 2005, 96(suppl):24F­-33F.

14. Zuc­ker ML, Trow­brid­ge C, Kreh­be­il P, et al.: Pla­te­let func­tion in hy­per­cho­le­ste­ro­le­mics be­fo­re and after hy­po­li­pi­de­mic drug the­ra­py. Ha­emo­sta­sis 1986, 16:57-64.

15. Da­vi­gnon J, Le­iter LA: On­go­ing cli­ni­cal trials of the ple­io­tro­pic ef­fects of sta­tins. Vasc He­alth Risk Ma­nag 2005, 1:29-40.

16. Ray KK, Can­non CP, Ganz P: Bey­ond li­pid lo­we­ring: what ha­ve we le­ar­ned abo­ut the be­ne­fits of sta­tins from the acu­te co­ro­na­ry syn­dro­mes trials? Am J Car­diol 2006, 98(Suppl):18P­-25P.

17. Wierz­bic­ki AS, Lumb PJ, Sem­ra YK, et al.: Ef­fect of ato­rva­sta­tin on pla­sma fi­bri­no­gen. Lan­cet 1998, 351:569-570.

18. Gol­led­ge J, Gre­en­halhg RM, Da­vies AH: The symp­to­ma­tic ca­ro­tid pla­que. Cir­cu­la­tion 2000, 31:774-781.

19. Bo­can TM: Ple­io­tro­pic ef­fects of HMG­-CoA re­duc­ta­se in­hi­bi­tors. Curr Opin In­vest Drugs 2002, 3:1312-1317.

20. So­lo­mon DH, Karl­son EW, Rimm EB, et al.: Car­dio­va­scu­lar mor­bi­di­ty and mor­ta­li­ty in wo­men dia­gno­sed with rheu­ma­to­id ar­th­ri­tis. Cir­cu­la­tion 2003, 107:1303-1307.

21. del Rin­con ID, Wil­liams K, Stern MP, et al.: High in­ci­den­ce of car­dio­va­scu­lar events in a rheu­ma­to­id ar­th­ri­tis co­hort not expla­ined by tra­di­tio­nal car­diac risk fac­tors. Ar­th­ri­tis Rheum 2001, 44:2737-2745.

22. Ray KK, Can­non CP: Ear­ly ti­me to be­ne­fit with in­ten­si­ve sta­tin tre­at­ment: co­uld it be the ple­io­tro­pic ef­fects? Am J Car­diol 2005, 96(Suppl):54F­-60F.

23. Rid­ker PM, Can­non CP, Mor­row D, et al.: C­-re­ac­ti­ve pro­te­in le­vels and out­co­mes after sta­tin the­ra­py. N Engl J Med 2005, 352:20-28.

24. San­der D, Win­beck K, Klin­gel­ho­fer J, et al.: Re­du­ced pro­gres­sion of ear­ly ca­ro­tid athe­ro­sc­le­ro­sis after an­ti­bio­tic tre­at­ment and Chla­my­dia pneu­mo­niae se­ro­po­si­ti­vi­ty. Cir­cu­la­tion 2002, 106:2428-2433.

25. Rid­ker PM: C­-re­ac­ti­ve pro­te­in and the pre­dic­tion of car­dio­va­scu­lar events among tho­se at in­ter­me­dia­te risk: mo­ving an in­flam­ma­to­ry hy­po­the­sis to­ward con­sen­sus. J Am Coll Car­diol 2007, 49:2129-2138.

26. Kin­lay S: Low­-den­si­ty li­po­pro­te­in­-de­pen­dent and –in­de­pen­dent ef­fects of cho­le­ste­rol­-lo­we­ring the­ra­pies on C­-re­ac­ti­ve pro­te­in. J Am Coll Car­diol 2007, 49:2003-2009.

27. Tsi­mi­kas S: Oxi­da­ti­ve bio­mar­kers in the dia­gno­sis and pro­gno­sis of car­dio­va­scu­lar di­se­ase. Am J Car­diol 2006, 98(Suppl):9P­-17P.

28. Ma­son RP: Mo­le­cu­lar ba­sis of dif­fe­ren­ces among sta­tins and a com­pa­ri­son with an­tio­xi­dant vi­ta­mins. Am J Car­diol 2006, 98(Suppl):34P­-41P.

29. Lib­by P, Sa­sie­la W: Pla­que sta­bi­li­za­tion: can we turn the­ory in­to evi­den­ce? Am J Car­diol 2006, 98(Suppl):26P­-33P.

30. Brown G, Al­bers J, Fi­sher L, et al.: Re­gres­sion of co­ro­na­ry ar­te­ry di­se­ase as a re­sult of in­ten­si­ve li­pid­-lo­we­ring the­ra­py in men with high le­vels of apo­li­po­pro­te­in B. N Engl J Med. 1990, 323:1289-1298.

31. Meh­ta JL: Ple­io­tro­pic ef­fects of sta­tins: how im­por­tant are they in the pre­ven­tion of va­scu­lar di­se­ase? En­do­the­lium 2003, 10:3-4.

32. Aro­ra R, Lie­bo M, Mal­do­na­do F: Sta­tin­-in­du­ced my­opa­thy: the two fa­ces of Ja­nus. J Car­dio­vasc Phar­ma­col Ther 2006, 11:105-112.

33. Ol­son KL, Brand DW, McGin­nis B, et al.: A de­ter­mi­na­tion of the re­asons why pa­tients di­scon­ti­nue sta­tin the­ra­py [abs­tract 58]. Pa­per pre­sen­ted at the Ame­ri­can Col­le­ge of Cli­ni­cal Phar­ma­cy An­nu­al Me­eting. San Fran­ci­sco, Ca­li­for­nia; Octo­ber 23-26, 2005.

34. Le­saf­fre E, Koc­ma­no­va D, Le­mos PA, et al.: A re­tro­spec­ti­ve ana­ly­sis of the ef­fect of non­com­plian­ce on ti­me to first ma­jor ad­ver­se car­diac event in LIPS. Clin Ther 2003, 25:2431-2447.

35. Spen­cer FA, Fo­na­row GC, Fre­de­rick PD, et al.: Ear­ly wi­th­dra­wal of sta­tin the­ra­py in pa­tients with non­-ST­-seg­ment ele­va­tion my­ocar­dial in­farc­tion: na­tio­nal re­gi­stry of my­ocar­dial in­farc­tion. Arch In­tern Med 2004, 164:2162-2168.

36. McGo­wan MP; TNT Stu­dy Gro­up: The­re is no evi­den­ce for an in­cre­ase in acu­te co­ro­na­ry syn­dro­mes after short­-term abrupt di­scon­ti­nu­ation of sta­tins in sta­ble car­diac pa­tients. Cir­cu­la­tion 2004, 110:2280-2282.

37. Puc­cet­ti L, Pa­squi AL, Pa­sto­rel­li, et al.: Pla­te­let hy­pe­rac­ti­vi­ty after sta­tin tre­at­ment di­scon­ti­nu­ation. Thromb Ha­emost 2003, 90:476-482.

38. Chu CS, Lee KT, Lee MY, et al.: Ef­fects of ato­rva­sta­tin and ato­rva­sta­tin wi­th­dra­wal on so­lu­ble DC40L and adi­po­cy­to­ki­nes in pa­tients with hy­per­cho­le­se­ro­la­emia. Ac­ta Car­diol 2006, 61:263-269.

39. Cu­bed­du LX, Se­amon MJ: Sta­tin wi­th­dra­wal: cli­ni­cal im­pli­ca­tions and mo­le­cu­lar me­cha­ni­sms. Phar­ma­co­the­ra­py 2006, 26:1288-1296.

40. Ta­ne­va E, Bo­ruc­ki K, Wiens L, et al.: Ear­ly ef­fects on en­do­the­lial func­tion of ato­rva­sta­tin 40 mg twi­ce da­ily and its wi­th­dra­wal. Am J Car­diol 2006, 97:1002-1006.

41. Vo­gel RA: Me­asu­re­ment of en­do­the­lial func­tion by bra­chial ar­te­ry flow­-me­dia­ted va­so­di­la­tion. Am J Car­diol 2001, 88:31E­-34E.

42. Chap­man MJ, As­smann G, Fru­chart JC, et al.: Ra­ising high­-den­si­ty li­po­pro­te­in cho­le­ste­rol with re­duc­tion of car­dio­va­scu­lar risk: the ro­le of ni­co­ti­nic acid? A po­si­tion pa­per de­ve­lo­ped by the Eu­ro­pe­an Con­sen­sus Pa­nel on HDL­-C. Curr Med Res Opin 2004, 20:1253-1268.

43. Lak­sh­man MR, Got­ti­pa­ti CS, Na­ra­sim­han SJ, et al.: In­ver­se cor­re­la­tion of se­rum pa­ra­oxo­na­se and ho­mo­cy­ste­ine thio­lac­to­na­se ac­ti­vi­ties and an­tio­xi­dant ca­pa­ci­ty of high­-den­si­ty li­po­pro­te­in with the se­ve­ri­ty of car­dio­va­scu­lar di­se­ase in per­sons with ty­pe 2 dia­be­tes mel­li­tus. Me­ta­bo­lism 2006, 55:1201-1206.

44. Lu­pat­tel­li G, Mar­che­si S, Lom­bar­di­ni R, et al.: Me­cha­ni­sms of high­-den­si­ty li­po­pro­te­in cho­le­ste­rol ef­fects on the en­do­the­lial func­tion in hy­per­li­pe­mia. Me­ta­bo­lism 2003, 52:1191-1195.

45. Oko­pie AB, Ha­ber­ka M, Ma­dej A, et al.: Extra­li­pid ef­fects of mi­cro­ni­zed fe­no­fi­bra­te in dys­li­pi­de­mic pa­tients. Phar­ma­col Rep 2006, 58:729-735.

46. Ols­son AG, Schwartz GG, Sza­rek M, et al.: High­-den­si­ty li­po­pro­te­in, but not low­-den­si­ty li­po­pro­te­in cho­le­ste­rol le­vels in­flu­en­ce short­-term pro­gno­sis after acu­te co­ro­na­ry syn­dro­me: re­sults from the MI­RACL trial. Eur He­art J 2005, 26:890-896.

47. Men­dez M, La­Po­in­te MC: PPAR in­hi­bi­tion of cyc­lo­oxy­ge­na­se­-2, PGE2 syn­tha­se, and in­du­ci­ble ni­tric oxi­de syn­tha­se in car­diac my­ocy­tes. Hy­per­ten­sion 2003, 42:844-850.

48. Ne­sto RW, Plutz­ky J: The va­scu­lar ef­fects of TZDs: sta­bi­li­zing pla­que in an unsta­ble envi­ron­ment. On­li­ne CME pre­sen­ta­tion by the Uni­ver­si­ty of Wi­scon­sin Scho­ol of Me­di­ci­ne and Pu­blic He­alth. Re­le­ased April 26, 2006. Ava­ila­ble at http://www.med­sca­pe.com/view­pro­gram/5173. Ac­ces­sed on Sep­tem­ber 13, 2007.

49. Du­jo­vne CA: Si­de ef­fects of sta­tins: he­pa­ti­tis vs trans­ami­ni­tis, my­osi­tis vs CPKi­tis. Am J Car­diol 2002, 89:1411-1413.

50. She­pherd J: Who sho­uld re­ce­ive a sta­tin the­se days? J In­tern Med 2006, 260:305-319.

Do góry