Nowości w praktyce

Migotanie przedsionków – wytyczne ESC 2016

dr n. med. Katarzyna Mitręga

prof. dr hab. n. med. Beata Średniawa

Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii, Wrodzonych Wad Serca i Elektroterapii SUM, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu
2016 ESC Guidelines for the management of atrial fibrillation developed in collaboration with EACTS. The Task Force for the management of atrial fibrillation of the European Society of Cardiology (ESC). European Heart Journal doi:10.1093/eurheartj/ehw210

Adres do korespondencji: dr n. med. Katarzyna Mitręga, ul. Curie-Skłodowskiej 9, 41-800 Zabrze; e-mail: kas-k2@o2.pl

Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2016 r. jasno definiują kryteria rozpoznania migotania przedsionków w różnych grupach chorych. Podstawę rozpoznania stanowi zapis EKG, w którym udokumentowany jest przynajmniej 30-sekundowy epizod AF.

Wprowadzenie

Migotanie przedsionków (AF – atrial fibrillation) to najczęściej występująca na świecie arytmia. Rocznie w Europie diagnozowanych jest 120-215 tys. nowych przypadków. Szacuje się, że AF dotyczy 3% osób >20 r.ż. Zdarza się znacznie częściej u osób starszych ze współistniejącą niewydolnością serca, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, przewlekłą chorobą nerek, zastawkowymi wadami serca oraz otyłością. Mimo postępu w diagnostyce i leczeniu arytmia ta jest nadal jedną z głównych przyczyn powikłań zakrzepowo-zatorowych, w tym udaru niedokrwiennego mózgu, niewydolności serca i nagłego zgonu sercowego. Co więcej, rokowanie u pacjentów z AF i przebytym udarem niedokrwiennym mózgu (ICS – ischemic cerebral stroke) jest znacznie gorsze niż chorych po ICS bez współistniejącego AF. Za 20-30% udarów niedokrwiennych mózgu odpowiada obecność migotania przedsionków. Przypuszcza się, że duży odsetek stanowi tzw. ciche migotanie przedsionków (SAF – silent AF), którego częstość wzrasta u osób >65 r.ż. i którego pierwszym objawem niejednokrotnie jest ICS.

Migotanie przedsionków zwiększa 2-krotnie ryzyko śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny u kobiet i ok. 1,5-krotnie u mężczyzn. Każdego roku średnio co czwarty chory z AF (10-40%) wymaga hospitalizacji, a u co trzeciego rozpoznawana jest niewydolność lewokomorowa serca (CHF – congestive heart failure). Wiąże się to bezpośrednio z wysokim kosztami leczenia, które w Wielkiej Brytanii stanowią 1% budżetu przewidzianego na leczenie, a w Stanach Zjednoczonych średnio 16 bilionów dolarów.

Dlatego niezmiernie ważne w profilaktyce zakrzepowo-zatorowej są szybkie wykrycie AF, odpowiednia stratyfikacja ryzyka powikłań oraz optymalne leczenie przeciwkrzepliwe.

Rozpoznawanie migotania przedsionków

Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC – European Society of Cardiology) z 2016 r. jasno definiują kryteria rozpoznania migotania przedsionków w różnych grupach chorych. Podstawę rozpoznania AF stanowi zapis EKG, w którym udokume...

Kolejną zmianą wprowadzoną w obowiązujących wytycznych jest modyfikacja skali EHRA (European Heart Rhythm Association), na podstawie której ocenia się objawy u chorych z AF. Obecnie skala ta jest pięciostopniowa, a różnica w stosunku do poprzedniego zapisu dotyczy głównie podziału drugiego stopnia na 2a i 2b, gdzie 2a oznacza łagodne objawy, a 2b umiarkowane nasilenie objawów (tab. 1).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Czynniki ryzyka i choroby współistniejące

Wystąpienie migotania przedsionków uwarunkowane jest wieloma czynnikami ryzyka oraz chorobami współistniejącymi. Do niezależnych przyczyn zwiększających ryzyko AF zaliczamy: starszy wiek, zastawkowe [...]

Ocena ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych oraz krwotocznych

Do oceny ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych w przebiegu migotania przedsionków zalecane jest nadal stosowanie skali CHA2DS2VASc. Z kolei skale oceny ryzyka powikłań krwotocznych należy [...]

Postępowanie farmakologiczne

Doustne leki przeciwzakrzepowe (OAC – oral anticoagulants) zaleca się u każdego chorego z AF, u którego ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych według skali CHA2DS2VASc wynosi co [...]

Ablacja migotania przedsionków

Leczenie zabiegowe w postaci ablacji zalecane jest przy objawowym nawracającym AF pomimo leczenia antyarytmicznego oraz u chorych, u których preferowana jest kontrola rytmu. Postępowanie [...]

Sytuacje szczególne

Przezcewnikowa ablacja dodatkowej drogi przewodzenia u chorych z zespołem Wolffa-Parkinsona-White’a (WPW – Wolff-Parkinson-White syndrome) i AF oraz szybkim przewodzeniem powyżej dodatkowej drogi przewodzenia jest zalecana [...]

Podsumowanie

Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi ESC rozpoznanie migotania przedsionków musi być potwierdzone badaniem elektrokardiograficznym przed rozpoczęciem leczenia. Zawsze należy poszukiwać podłoża arytmii – [...]

Do góry