Choroby alergiczne, w tym alergiczny nieżyt nosa (ANN), to ogólnoświatowy problem generujący znaczne obciążenie dla opieki zdrowotnej, zwłaszcza w krajach rozwiniętych i wysoko uprzemysłowionych.¹ Nie jest to z reguły schorzenie zagrażające życiu i nie wiąże się z wysoką śmiertelnością, występuje jednak głównie u osób będących w okresie intensywnego życia zawodowego lub nauki, co ma ogromne znaczenie socjoekonomiczne.

Wprowadzenie

Objawy, takie jak katar, obrzęk i kichanie, w dużym stopniu wpływają na codzienną aktywność chorych, jakość ich snu i funkcjonowania, wydajność pracy i nauki oraz na równowagę psychiczną.² Najnowsze badania wskazują jednoznacznie na ogromny negatywny wpływ ANN na jakość życia (QoL – quality of life), funkcje poznawcze, sen, wyniki w nauce (gorsze rezultaty egzaminów), wydajność w szkole i zachowanie dziecka.³ Wykazano także, że nie pozostaje bez znaczenia dla długotrwałego skupienia, wykonywania zadań wymagających ciągłości uwagi oraz zwiększonego wysiłku umysłowego.⁴ Stwierdzono, że choroba wpływa na proces uczenia się z powodu częstych zaburzeń snu oraz senności w ciągu dnia. Jej dodatkowymi konsekwencjami są: nieuwaga, roztargnienie i brak skupienia, drażliwość i niepokój, zaburzenia nastroju, a nawet problemy społeczne i rodzinne, które mogą przyczynić się do dalszego pogarszania wyników w szkole.⁵ Co ważne, już samo chrapanie w czasie snu rzutuje negatywnie na funkcje neuropoznawcze, a także na wyniki w szkole, osiągane cele naukowe i wydajność pracy.^6,7 Zarówno okresowy (OANN), jak i przewlekły (PANN) alergiczny nieżyt nosa determinuje fizyczną i mentalną sferę funkcjonowania pacjentów, choć jakość życia chorych z PANN jest znacznie gorsza niż z OANN.⁸ Ostatnia metaanaliza pokazuje, że wpływ ANN na ogólną jakość życia chorych w czasie ekspozycji na alergen jest znaczny, a odczuwalne zmniejszenie jakości jest porównywalne z takimi stanami przewlekłymi, jak choroby wątroby, padaczka, migrena i zaburzenia widzenia.^8-10 Do objawów szczególnie dokuczliwych należą: zmęczenie, drażliwość, nerwowość i niepokój, depresja.² W wieloośrodkowym badaniu OLFAPEDRIAL u dzieci z ANN stwierdzono dodatkowo utratę węchu. Jej stopień zależy od nasilenia i czasu trwania objawów. Nowe doniesienia skłaniają do tego, by zawsze badać węch u pacjentów z ANN, zwłaszcza w celu określenia nasilenia choroby.¹¹

Niedoceniane jest również znaczenie ekonomiczne alergicznego nieżytu nosa. Ocenia się, że roczne koszty pośrednie związane z nieobecnością w pracy, mniejszą wydajnością i prezenteizmem, czyli przychodzeniem do pracy dla samej obecności, tylko w St...