Choroby układu krążenia stanowią najczęstszą przyczynę zgonów w Polsce. Udary mózgu, zarówno niedokrwienne (80-85%), jak i krwotoczne (15-20%), są istotną częścią tej smutnej statystyki.

Wprowadzenie

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia z 1980 r. udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowych lub globalnych zaburzeń czynności mózgu, trwające dłużej niż 24 godz. (o ile wcześniej nie są one bezpośrednią przyczyną zgonu), spowodowane wyłącznie przez przyczyny naczyniowe, czyli związane z przepływem mózgowym krwi.

Typowymi dla udaru objawami są: nagły niedowład lub porażenia kończyn i twarzy po jednej stronie, nagłe drętwienie lub zaburzenie czucia po jednej stronie, trudności w wypowiadaniu słów lub rozumieniu mowy, zaburzenia widzenia, niemożność utrzymania stojącej postawy ciała, bardzo silny, niedoświadczany w przeszłości ból głowy. Jeżeli objawy udaru trwają krócej niż 24 godz., stan taki określa się mianem przemijającego niedokrwienia mózgu (TIA – transient ischemic attack). Dane epidemiologiczne WHO wskazują na udar mózgu jako drugą najczęstszą przyczynę zgonów na świecie. Niestety, ze względu na postępujące starzenie się populacji należy spodziewać się w nadchodzącym czasie narastania tego problemu klinicznego.

Udary krwotoczne to strefy wynaczynienia krwi, zarówno do tkanki nerwowej mózgowia, jak i do przestrzeni podpajęczynówkowej, do którego dochodzi w wyniku uszkodzenia ściany naczynia.

Z kolei przyczyną udaru niedokrwiennego mózgu jest zmniejszenie przepływu krwi przez tkankę nerwową mózgowia, najczęściej w wyniku krytycznego zwężenia lub niedrożności (wywołanych przez skrzeplinę) doprowadzającego naczynia tętniczego.

Podstawowym leczeniem o potwierdzonej randomizowanymi badaniami klinicznymi skuteczności jest tromboliza z dożylnym podaniem rekombinowanego tkankowego aktywatora plazminogenu (rt-PA – alteplaza). Lek ten powoduje udrożnienie zamkniętego naczynia ...

W warunkach szpitalnych, oprócz dokładnego badania podmiotowego i przedmiotowego, główną rolę w diagnostyce udarów mózgu odgrywają badania obrazowe – tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (MR). Zgodnie z obowiązującymi standardami bad...