Nowości w praktyce
Leczenie niskiej masy kostnej lub osteoporozy w zapobieganiu złamaniom – aktualizacja zaleceń ACP
prof. dr hab. n. med. Ewa Marcinowska-Suchowierska
Zespół kliniczny do spraw rekomendacji (CGC – Clinical Guidelines Committee) Amerykańskiego Kolegium Lekarzy (ACP – American College of Physicians) opracował w 2017 r. aktualizację zaleceń z 2008 r. w zakresie leczenia farmakologicznego niskiej masy kostnej i osteoporozy u mężczyzn i kobiet.
Wprowadzenie
Podstawą zmian wprowadzonych przez ACP był systematyczny przegląd wyników badań (randomizowanych kontrolowanych, obserwacyjnych opisów przypadków) opublikowanych w latach 2005-2016 wraz z analizą skuteczności przeciwzłamaniowej i występowania działań niepożądanych podczas farmakoterapii osteoporozy: bez złamań, z obniżoną (wskaźnik T ≤−2,5) gęstością mineralną kości (BMD – bone mineral density) oraz z obecnością złamań (osteoporoza jawna klinicznie). CGC zaktualizował zalecenia ACP po ocenie dowodów oraz wyważeniu między korzyściami (zmniejszenie ryzyka złamań) i kosztami (działania niepożądane, niedogodności dla pacjenta, wydatki) stosowania farmakoterapii z wykorzystaniem leków zarejestrowanych w USA do leczenia osteoporozy, a także podaży wapnia, witaminy D i estrogenów. Wyeliminowano kilka preparatów zalecanych dotychczas w terapii, takich jak: kalcytonina, etydronian i pamidronian, a dodano nowy lek – denosumab.
Zalecenie 1: ACP zaleca, aby klinicyści leczyli farmakologicznie alendronianem, ryzedronianem, zoledronianem lub denosumabem (w celu zmniejszenia ryzyka złamań biodra i złamań trzonów kręgowych) kobiety, u których rozpoznano osteoporozę (rekomendacja silna, dowód wysokiej jakości).
Zalecenie 2: ACP zaleca klinicystom leczenie farmakologiczne kobiet z osteoporozą przez 5 lat (rekomendacja słaba, dowód niskiej jakości).
Zalecenie 3: ACP zaleca, aby klinicyści leczyli farmakologicznie bisfosfonianami (w celu zmniejszenia ryzyka złamania trzonów kręgowych) mężczyzn z rozpoznaną osteoporozą (rekomendacja słaba, dowód niskiej jakości).
Zalecenie 4: ACP nie zaleca monitorowania pomiaru gęstości minerału kostnego (BMD) w czasie 5-letniego leczenia farmakologicznego osteoporozy u kobiet (rekomendacja słaba, dowód niskiej jakości).
Zalecenie 5: ACP nie zaleca terapii hormonalnej (estrogenowej lub estrogenowo-progestagenowej) ani raloksyfenu do leczenia osteoporozy u kobiet (rekomendacja silna, dowód średniej jakości).
Zalecenie 6: ACP zaleca klinicystom podjęcie decyzji o leczeniu kobiet w wieku ≥65 lat z osteopenią i dużym ryzykiem złamania na podstawie rozmowy na temat preferencji pacjentki, profilu ryzyka złamań, korzyści, szkód i kosztów leków (rekomendacja słaba, dowód niskiej jakości).
