Przypadek kliniczny
Dekompensacja marskości wątroby
dr n. med., mgr prawa Marta Rorat1,2
prof. zw. dr hab. n. med. Krzysztof Simon2,3
Opis przypadku
Mężczyzna, lat 67, z przewlekłym zapaleniem wątroby typu C (HCV – hepatitis C virus) i nadciśnieniem tętniczym, nadużywający alkoholu zgłosił się w piątek do lekarza rodzinnego z powodu żółtaczki i osłabienia.
Podczas wywiadu lekarka uzyskała informację, że zakażenie HCV zdiagnozowano około 20 lat temu, a pacjent nie był dotychczas pod kontrolą żadnej poradni specjalistycznej. Rok wcześniej był hospitalizowany na oddziale wewnętrznym z powodu dekompensacji funkcji wątroby, wówczas rozpoznano u niego marskość wątroby o mieszanej etiologii (HCV/poalkoholowa). Wyniki wykonanych w tamtym czasie badań krwi wskazywały na upośledzenie funkcji białkotwórczej wątroby. Chory nie wyraził zgody na wykonanie gastroskopii. W USG jamy brzusznej uwidoczniono jednak rozwinięte krążenie oboczne, w tym poszerzone żyły żołądkowe i częściową rekanalizację żyły pępkowej, poza tym małą, o podwyższonej i niejednorodnej echogeniczności wątrobę, z widocznym pomnożeniem tkanki włóknistej, powiększoną śledzionę i poszerzoną żyłę wrotną. W wyniku zastosowanego leczenia objawy w postaci wodobrzusza i obrzęków obwodowych całkowicie ustąpiły. Chory przyznał, że w ciągu ostatniego miesiąca alkoholu pił więcej niż zwykle. Przestał dwa dni przed wizytą z powodu złego samopoczucia i osłabienia. W ostatnim tygodniu wystąpiła u niego biegunka, kilka dni przed wizytą oddał kilka stolców koloru czarnego. Dodatkowo żona pacjenta zauważyła, że ma żółte oczy i obrzęki wokół kostek. Mężczyzna, mimo biegunki, od pewnego czasu obserwował przyrost masy ciała (co najmniej 10 kg w ciągu kilku tygodni), nie mógł dopiąć koszuli ani spodni. Jak wynika z dokumentacji medycznej, w badaniu przedmiotowym lekarka stwierdziła zażółconą skórę i spojówki, liczne pajączki naczyniowe na twarzy, szyi i ramionach, niewielkie obrzęki wokół kostek, poza tym nad płucami słyszalny był szmer pęcherzykowy, akcja serca miarowa (ok. 70/min), brzuch miękki, niebolesny, wątroba i śledziona niebadalne z powodu otyłości brzusznej.
1. Jakie powinno być dalsze postępowanie lekarki?
a. Natychmiastowe skierowanie pacjenta do szpitala na oddział wewnętrzny albo zakaźny
b. Zlecenie wykonania badań laboratoryjnych krwi (morfologii i biochemii) oraz dalsze działanie po uzyskaniu ich wyników
c. Wdrożenie leczenia moczopędnego i zalecenie kontroli za kilka dni
d. Zlecenie badań laboratoryjnych krwi (morfologii i biochemii), a w oczekiwaniu na wyniki rozpoczęcie leczenia moczopędnego i hepatoprotekcyjnego