Według nowych wytycznych European Society of Cardiology rozpoznanie zawału serca jest możliwe w przypadku stwierdzenia ostrego uszkodzenia miokardium przy jednoczesnych dowodach na jego ostre niedokrwienie. W diagnostyce zawału serca preferuje się korzystanie z wysokoczułych troponin sercowych (hs-cTn). Niemniej nie wolno zapominać o innych badaniach, takich jak: morfologia krwi, koagulogram, lipidogram, oznaczenie stężenia potasu, sodu oraz magnezu, kreatyniny i mocznika oraz glukozy.

Wprowadzenie

Według raportu powstałego na podstawie informacji z Narodowej Bazy Danych Zawałów Serca (AMI-PL 2009-2012) ostry zespół wieńcowy (OZW) był przyczyną blisko 80 000 hospitalizacji w 2012 roku. Współczynnik zachorowalności na zawał serca w latach 2009-2012 wynosił około 260 przypadków na 100 000 mieszkańców rocznie, śmiertelność wewnątrzszpitalna od 2,5% w grupie 39-45 lat do 20% wśród osób po 85 r.ż. i była niezależna od płci.¹ Warto zaznaczyć, że wewnątrzszpitalne ryzyko zgonu z powodu zawału serca jest wyraźnie niższe – wynosi około 10% – niż ryzyko w kolejnych miesiącach, które sięga 19,5% w pierwszym roku po zawale oraz 28% w ciągu pierwszych 3 lat. Bardzo istotna dla ryzyka zgonu jest zastosowana terapia – w pierwszym roku po zawale serca umiera do 12% osób leczonych inwazyjnie i aż do 38% osób leczonych zachowawczo, po 3 latach od zawału do 19,5% leczonych inwazyjnie i do 50% leczonych zachowawczo.¹

O strategii leczenia decyduje nie tylko trafność rozpoznania, lecz także czas, w jakim zostało ono ustalone. Sytuacja wydaje się dość prosta w przypadku ostrych zespołów wieńcowych z uniesieniem odcinka ST (STEMI – ST elevation myocardial infarction), kiedy decyduje zestawienie objawów klinicznych i zapisu EKG.² W przypadku zespołów wieńcowych bez uniesienia odcinka ST (nSTEMI – non-STEMI) decydujące znaczenie mają jednak często wyniki badań laboratoryjnych – oznaczenie markerów martwicy miokardium.³ Według nowej definicji zawału serca rozpoznanie to można ustalić w przypadku stwierdzenia ostrego uszkodzenia miokardium (kryteria laboratoryjne) w przebiegu ostrego niedokrwienia miokardium (kryteria kliniczne, elektrokardiograficzne lub obrazowe).⁴ Rozpoznanie zawału serca niestety nawet dziś nie zawsze jest oczywiste i jednoznaczne.

Podejrzenie ostrego zespołu wieńcowego

Typowe dolegliwości wieńcowe scharakteryzował już w XVIII wieku William Heberden Starszy. W jednym ze swoich dzieł opisał ból, który zwykle pojawia się w trakcie spaceru (typowo przy spacerze pod górę, zwłaszcza zaraz po posiłku) i wiąże z dojmują...