Wytyczne w praktyce
Nawracające zakażenia układu moczowego u dorosłych. Nowe zalecenia NICE
prof. dr hab. n. med. Michał Holecki1
prof. dr hab. n. med. Jerzy Chudek2
- Główne czynniki ryzyka nZUM to: aktywność seksualna, stosowane środki antykoncepcyjne, dysbakterioza pochwy, osłabienie naturalnych mechanizmów obronnych i utrudniony odpływ moczu
- Leczenie powinno się opierać na wyniku posiewu moczu, a do czasu jego uzyskania obowiązuje terapia empiryczna. Nie należy stosować amoksycyliny bez inhibitora β-laktamaz ze względu na dużą oporność szczepów E. coli na penicyliny
- Istotną rolę w nZUM odgrywa profilaktyka farmakologiczna i niefarmakologiczna. Częstość nawrotów może zmniejszać m.in. stosowanie przez 6 miesięcy d-mannozy
W październiku 2018 r. ukazały się nowe brytyjskie zalecenia National Institute for Health and Care Excellence (NICE) dotyczące profilaktyki nawracających zakażeń układu moczowego (nZUM). Szacuje się, że ok. 50% kobiet i 12% mężczyzn doświadcza w życiu epizodu ZUM, a u połowy kobiet po pierwszym incydencie tej choroby nawrót występuje w ciągu 12 miesięcy1-4. W związku z tym problem nawracających zakażeń układu moczowego ma istotny wymiar społeczny.
Definicja, etiologia i czynniki predysponujące
Nawracające zakażenia układu moczowego rozpoznaje się po stwierdzeniu co najmniej 2 epizodów ZUM w ciągu 6 miesięcy lub 3 epizodów w ciągu roku. Nawracające zakażenia pęcherza u kobiet bez dodatkowych czynników ryzyka (w tym ciąży, anatomicznych lub czynnościowych nieprawidłowości dróg moczowych) zalicza się do grupy niepowikłanych ZUM.
Szacuje się, że za większość nawrotów zakażeń pozaszpitalnych (prawie 80%) odpowiada ten sam szczep E. coli, a w około 1/4 przypadków dochodzi do reinfekcji nowym szczepem bakterii. Należy również zwrócić uwagę, że u większości kobiet z nZUM (u mniej więcej 2/3 z nich) nie stwierdza się uchwytnej przyczyny zakażeń5.
Za najistotniejszy czynnik ryzyka nZUM uważa się aktywność seksualną, a także stosowanie wybranych środków antykoncepcyjnych, takich jak kapturki dopochwowe czy środki plemnikobójcze6-7. Po menopauzie ważnym czynnikiem predysponującym do nZUM jest...
