Farmakoterapia
Zastosowanie mometazonu w zapaleniu zatok przynosowych i nieżycie nosa
dr hab. n. med. prof. nadzw. UM Hanna Zielińska-Bliźniewska1
prof. zw. dr hab. n. med. Jurek Olszewski2
- Ostre zapalenie zatok przynosowych dzieli się na: ostre wirusowe, ostre powirusowe i ostre bakteryjne
- Pierwsza faza leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych i nosa bez antybiotyków ani glikokortykosteroidów; zalecane leki objawowe, przeciwbólowie i przeciwzapalne oraz płukanie jam nosa i krople o działaniu obkurczającym
- Mometazon – syntetyczny glikokortykosteroid o właściwościach przeciwzapalnych – stosowany z antybiotykiem skuteczniej ogranicza objawy ostrego zapalenia zatok przynosowych niż lek przeciwbakteryjny w monoterapii
Zapalenie zatok przynosowych i nosa (rhinosinusitis) definiowane jest jako występowanie procesu zapalnego w obrębie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Zasady rozpoznawania i wytyczne dotyczące postępowania w tych chorobach opracowywane są systematycznie przez grupy światowych ekspertów i publikowane w postaci konsensusów, np. European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps (EPOS) i Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA)1,2.
Zapalenie zatok przynosowych i nosa
Ze względu na okres trwania zapalenie zatok przynosowych i nosa dzielimy na ostre i przewlekłe.
Ostre zapalenie zatok przynosowych (ARS – acute rhinosinusitis) jest definiowane jako nagłe wystąpienie ≥2 objawów, z których jednym powinna być niedrożność nosa lub wydzielina z nosa (katar przedni/tylny); u dorosłych dodatkowo stwierdza się ból lub uczucie rozpierania twarzy czy też zaburzenia węchu, a u dzieci – kaszel. Czas trwania choroby wynosi <12 tygodni.
Ze względu na etiologię ostre zapalenie zatok przynosowych można podzielić na:
- ostre wirusowe zapalenie zatok przynosowych (przeziębienie), w którym objawy utrzymują się <10 dni
- ostre powirusowe zapalenie zatok przynosowych definiowane jako narastanie objawów po 5 dniach lub utrzymywanie się objawów po 10 dniach z całkowitym czasem trwania <12 tygodni
- ostre bakteryjne zapalenie zatok przynosowych, które charakteryzuje się występowaniem co najmniej 3 objawów: przebarwionego kataru (z jednostronną przewagą) i ropnej wydzieliny w jamach nosa, silnego bólu miejscowego (z jednostronną przewagą), gorączki (>38ºC), przyspieszonego OB/podwyższonego stężenia białka C-reaktywnego (CRP – C-reactive protein), nawrotu dolegliwości (tzn. pogorszenie po wstępnej łagodnej fazie choroby)1.
Ostre bakteryjne zapalenie najczęściej wywołane jest przez Streptococcus pneumoniae, Hemophilus infuenzae, Moraxella catarrhalis i Staphylococcus aureus. Grzybicze zapalenie zatok może występować u osób z upośledzoną odpornością (po przeszczepach, z chorobami szpiku kostnego, z AIDS) lub chorujących na cukrzycę.
