Choroby internistyczne u kobiet w ciąży

Przełom nadciśnieniowy u kobiet w ciąży

lek. Andrzej J. Sałacki

Studia Doktoranckie na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Katedra i Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Adres do korespondencji: lek. Andrzej J. Sałacki, Katedra i Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, ul. Jaczewskiego 8, 20-090 Lublin

  • Przełom nadciśnieniowy prowadzi do zaburzeń czynnościowych lub uszkodzenia wielonarządowego, jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia ciężarnej i płodu
  • Należy zastosować leki o szybkim działaniu hipotensyjnym, niemniej ciśnienia tętniczego nie można obniżać zbyt gwałtownie ze względu na ryzyko powikłań dla ciężarnej i płodu
  • Zaburzenie ma tendencję do nawrotu w kolejnych ciążach (konieczna diagnostyka i kontrola ciśnienia tętniczego u pacjentek z przewlekłym nadciśnieniem tętniczym planujących ciążę)  

Nadciśnienie tętnicze (AH – arterial hypertension) w ciąży to istotny problem kliniczny, który stwierdza się w przebiegu 6-10% wszystkich ciąż w Europie i USA i ciągle stanowi jedną z głównych przyczyn śmiertelności matek i płodów. Z raportów World Health Organization wynika, że nadciśnienie tętnicze i jego powikłania stanowią drugą pod względem częstości występowania przyczynę śmiertelności matek – odpowiada za 14% wszystkich zgonów ciężarnych i wyprzedza w tej statystyce powikłania infekcyjne oraz zakrzepowo-zatorowe. Nadciśnienie w ciąży zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego oraz ryzyko wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu1-4. W ostatnich dwóch dekadach na całym świecie odnotowano zwiększenie częstości występowania nadciśnienia tętniczego u ciężarnych o 25%. Jest to związane z epidemią otyłości, coraz późniejszym wiekiem zachodzenia w ciążę, stosowaniem technik wspomaganego rozrodu, zwiększeniem częstości występowania zespołu metabolicznego, cukrzycy czy choroby nerek. Kobietom z przewlekłym nadciśnieniem tętniczym, które stanowią 1-5% populacji ogólnej, grozi większe ryzyko rozwoju stanu przedrzucawkowego niż kobietom bez wcześniejszego AH (17-15% vs 3-5%)5-7. Podział oraz leczenie nadciśnienia tętniczego w ciąży stanowią przedmiot dyskusji i sporów, ponieważ jak dotąd nie przeprowadzono dużych badań z randomizacją oceniających bezpieczeństwo i skuteczność terapii tego zaburzenia w ciąży. Wszystkie zalecenia postępowania u ciężarnych z nadciśnieniem tętniczym mają poziom dowodów C, a więc oparte są na opiniach ekspertów i wynikach małych prób klinicznych. Mimo różnicy stanowisk towarzystw naukowych i tego, że nie prowadzi się badań z randomizacją, wiedza na temat rozpoznawania nadciśnienia tętniczego u ciężarnych, monitorowania ich stanu i prowadzenia u nich leczenia jest obszarem zainteresowania nie tylko ginekologów-położników, lecz także kardiologów, hipertensjologów oraz internistów.

Kryteria rozpoznania nadciśnienia tętniczego u ciężarnych

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoczynanie leczenia i docelowe wartości ciśnienia tętniczego

Zgodnie z zaleceniami European Society of Cardiology (ESC)9 należy rozpocząć leczenie farmakologiczne, gdy ciśnienie tętnicze gabinetowe przekracza 140/90 mmHg u pacjentek z nadciśnieniem tętniczym [...]

Przełom nadciśnieniowy

Przełom nadciśnieniowy, zwany też kryzą nadciśnieniową, jest nagłym wzrostem ciśnienia tętniczego, który prowadzi do zaburzeń czynnościowych lub uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, [...]

Leczenie przełomu nadciśnieniowego

Aktualne zalecenia American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) zostały opublikowane w 2017 r. Zgodnie z nimi dożylne podawanie hydralazyny i labetalolu jest postępowaniem [...]

Postępowanie po porodzie

Po porodzie zaleca się kontrolę ciśnienia tętniczego i korektę leczenia farmakologicznego. Jeżeli nadciśnienie tętnicze wystąpiło w trakcie ciąży, u większości kobiet normalizuje się ono [...]

Podsumowanie

W ostatnich latach mamy do czynienia ze znacznym zwiększeniem występowania nadciśnienia tętniczego w ciąży. Przełom nadciśnieniowy wiąże się z ryzykiem powikłań zarówno dla matki, [...]

Do góry