Przypadek kliniczny
Gruźlica płuc i przewodu pokarmowego u pacjentki z Indii
Marzena Kuna
lek. Łukasz Hołubiuk
lek. Anna Rutowska
- Omówienie objawów, metod diagnostycznych i leczenia gruźlicy zlokalizowanej w obrębie jamy brzusznej
- Przedstawienie działań niepożądanych stosowanej terapii
- Problem wzrostu zachorowalności na gruźlicę
Opis przypadku
30-letnia kobieta narodowości indyjskiej, przebywająca od 2 lat w Polsce, dotychczas nieleczona przewlekle, została skierowana do szpitala z powodu miernie nasilonego wodobrzusza, stanów podgorączkowych, potów nocnych, duszności wysiłkowej i pogorszenia tolerancji wysiłku. Pacjentka zgłaszała ponadto zmniejszenie apetytu, nudności oraz tępy lewostronny ból w okolicy klatki piersiowej promieniujący do pleców. Objawy nasilały się przez mniej więcej 3 miesiące przed zgłoszeniem się do szpitala, w tym czasie nastąpił spadek masy ciała o 5 kg.
Ze względu na wodobrzusze o niejasnej przyczynie wysunięto podejrzenie nowotworu narządu rodnego i przyjęto chorą na oddział ginekologii. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono łagodną niedokrwistość mikrocytarną, leukopenię i hipoalbuminemię. Stężenie białka C-reaktywnego (CRP – C-reactive protein) wynosiło 23,7 mg/l, stężenie prokalcytoniny w surowicy było niskie. W tomografii komputerowej uwidoczniono płyn w jamie otrzewnej i obu jamach opłucnowych oraz zagęszczenia miąższowe nad płynem. Wdrożono antybiotykoterapię szerokospektralną (ceftriakson z metronidazolem, a następnie amoksycylina z kwasem klawulanowym i gentamycyną), która nie przyniosła poprawy.
Chora została przeniesiona do szpitala zakaźnego w celu dalszej diagnostyki i leczenia. Wykonano posiewy krwi, moczu i kału oraz badania parazytologiczne, uzyskując wyniki ujemne. Rozszerzono diagnostykę m.in. o gastroskopię, której wynik był prawidłowy, oraz kolonoskopię, w której uwidoczniono owrzodzenie błony śluzowej kątnicy i wstępnicy. W badaniu histopatologicznym wycinka z owrzodzenia stwierdzono zapalenie ropne z ziarniną.
Pacjentkę skierowano w celu kontynuacji leczenia i diagnostyki do kliniki gastroenterologii. Stan chorej pozostawał dość dobry, utrzymywało się miernego stopnia wodobrzusze, bóle w podbrzuszu i lewej połowie klatki piersiowej. Pacjentka zgłaszała ponadto osłabienie i suchy kaszel. W badaniu radiologicznym klatki piersiowej uwidoczniono większą niż w poprzednio przeprowadzonych badaniach obrazowych ilość płynu w jamach opłucnowych. Wykonano pleurocentezę, ewakuując z opłucnej płyn o charakterze wysięku. W posiewie płynu nie wyhodowano bakterii, a jego badanie metodą reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR – polymerase chain reaction) w kierunku Mycobacterium tuberculosis complex dało wynik ujemny. Diagnostykę rozszerzono o próbę tuberkulinową (wynik dodatni, 25 mm) oraz test IGRA, który również dał wynik dodatni. W enterografii metodą rezonansu magnetycznego uwidoczniono pogrubienie ściany jelita czczego w trzech odcinkach, bez powiększenia krezkowych węzłów chłonnych.