Codziennie zdajesz egzamin z medycyny
Medycyna podróży
lek. Monika Karlikowska-Skwarnik1
dr hab. n. med. Ernest Kuchar2
1. Do gabinetu lekarza udzielającego porad z dziedziny medycyny podróży zgłosił się młody mężczyzna (32 lata) planujący wyjazd do Egiptu za mniej więcej miesiąc. To jego kolejny wyjazd w tamte rejony. Dotychczas celem podróży był snorkeling, obecnie – po ukończonym niedawno kursie Open Water Diver PADI – chce nurkować w Morzu Czerwonym. Mężczyzna obawia się powikłań w czasie wyjazdu pod postacią biegunki podróżnych. Rozpoznano u niego zespół jelita drażliwego, a w czasie poprzednich pobytów w Egipcie już kilkukrotnie był zmuszony zmieniać swoje plany z uwagi na uporczywą biegunkę i osłabienie znacznego stopnia. Pyta, co może zrobić, aby ograniczyć dolegliwości, gdy te już wystąpią.
Jakie zalecenia należy wydać pacjentowi?
a. Należy pouczyć mężczyznę o konieczności unikania surowego jedzenia i picia nieprzegotowanej lub nieoczyszczonej wody. W chwili wystąpienia dolegliwości pacjent powinien zgłosić się do lokalnego lekarza w celu uzyskania leczenia zgodnego z miejscowymi zaleceniami ze względu na możliwość zakażenia różnymi patogenami – postępowanie terapeutyczne należy ustalić po wykonaniu badań diagnostycznych
b. Należy pouczyć mężczyznę o konieczności unikania jedzenia surowego, z niepewnych źródeł i picia nieprzegotowanej lub nieoczyszczonej wody. Jeszcze w kraju mężczyzna powinien skompletować podstawowy zestaw leków, w skład którego wchodzą: doustne płyny nawadniające (ORS – oral rehydration solutions), loperamid, azytromycyna (opakowanie 3 tabl. a 500 mg) lub ryfaksymina (opakowanie 12 tabl. a 200 mg) – pacjentowi trzeba wystawić receptę. Należy udzielić porady dotyczącej konieczności utrzymania właściwego nawodnienia przy użyciu ORS w pierwszej kolejności, a w przypadku wystąpienia objawów o średnim lub dużym nasileniu – o możliwości zastosowania antybiotyku
c. Wystarczy ograniczyć się do zaproponowania przyjęcia inaktywowanej szczepionki przeciw cholerze (dwie dawki w odstępie co najmniej tygodnia)
d. Należy pouczyć mężczyznę o konieczności unikania surowego jedzenia i picia nieprzegotowanej lub nieoczyszczonej wody. Można zaproponować profilaktyczne przyjmowanie azytromycyny przez cały okres pobytu za granicą w dawce jednorazowej 250 mg/24 h doustnie
e. Biegunka podróżnych przebiega łagodnie i ustępuje samoistnie, nie wpływając na codzienną aktywność pacjentów. W przypadku ponownego wystąpienia poważnych dolegliwości o charakterze zaburzeń żołądkowo-jelitowych wskazana jest szeroka diagnostyka po powrocie do kraju, a na miejscu – postępowanie objawowe z użyciem ORS i loperamidu