Od ponad 30 lat ostry dyżur urologiczny pełnią wszystkie kliniki i oddziały urologiczne w kraju. Wcześniej w miastach, w których jest więcej niż jeden oddział urologii, każdy z nich dyżurował co kilka dni. Powodowało to zatłoczenie izby przyjęć i wydłużało czas oczekiwania na konsultację urologa, zwłaszcza jeśli był on zajęty przeprowadzaniem interwencji chirurgicznej, niezbędnej u niektórych pacjentów. Obecnie chory może zgłosić się do najbliższego szpitala pełniącego dyżur urologiczny. System nie jest doskonały, chory musi bowiem przejść gehennę szpitalnego oddziału ratunkowego (SOR), niemniej ostatecznie dociera do urologa.

Ostry dyżur urologiczny trwa zatem nieprzerwanie. Chory nie musi mieć skierowania, choć otrzymanie go od urologa z przychodni, lekarza rodzinnego lub innego specjalisty niewątpliwie ułatwia decyzję o rodzaju i pilności działań podejmowanych na SOR-ze.

Niestety, większość osób nie zdaje sobie sprawy z istnienia ostrego dyżuru urologicznego. Co gorsza, nie wie lub nie pamięta o tym wielu lekarzy rodzinnych, którzy nie informują swoich pacjentów o możliwości skorzystania z tej formy pomocy specjalistycznej. Tymczasem nawet skierowanie do poradni urologicznej w trybie pilnym nie zawsze oznacza przyjęcie chorego od razu lub w najbliższych dniach. Ponadto na ostrym dyżurze można wykonać konieczne badania dodatkowe, niedostępne w trybie natychmiastowym w przychodni, a także skorzystać z konsultacji innych specjalistów. Zwłoka w podjęciu niezbędnych działań w odpowiednim trybie może niekiedy doprowadzić do rozwoju powikłań, a nawet stać się przyczyną tragedii.

Pragnę przypomnieć Państwu kilka sytuacji wymagających skierowania chorego bezpośrednio na ostry dyżur urologiczny.

Kolka nerkowa

Kolka nerkowa to silny, ostry ból okolicy lędźwiowej wywołany nagłym utrudnieniem lub uniemożliwieniem odpływu moczu z układu kielichowo-miedniczkowego nerki. Ból promieniuje do podbrzusza, pachwiny, u mężczyzn do jądra, u kobiet do sromu. Mogą mu towarzyszyć nudności, wymioty, wzdęcie brzucha, a także parcie na pęcherz moczowy – często przyczyną dolegliwości jest niewielka przeszkoda w odpływie moczu, umiejscowiona w najwęższym odcinku moczowodu, czyli w jego ujściu do pęcherza moczowego, co powoduje reakcję ze strony pęcherza. Zmiana pozycji ciała nie łagodzi bólu, a zastosowanie leków przeciwbólowych i rozkurczowych nie zawsze pomaga.