Skóra jest największym narządem organizmu i zarazem pierwszą linią obrony przed czynnikami zewnątrz­ustrojowymi. Jej powierzchnia, nawet u ludzi zdrowych, nie jest jednak jałowa. Znajdują się na niej bowiem drobnoustroje tworzące florę fizjologiczną, która chroni ustrój przed innymi, bardziej szkodliwymi mikroorganizmami. Niemniej w każdej społeczności istnieje pewien odsetek nosicieli (poniżej 5% populacji), u których drobnoustroje szkodliwe częściowo wypierają florę fizjologiczną i kolonizują wybrane obszary, zwłaszcza okolice przedsionka nosa. W warunkach równowagi zarówno flora fizjologiczna, jak i kolonizujące patogeny nie wywołują odpowiedzi układu immunologicznego i nie prowadzą do rozwoju stanu zapalnego. W przypadku urazu lub osłabienia układu odpornościowego drobnoustroje obecne na skórze mogą spowodować zakażenie skóry, najczęściej w miejscu przerwania ciągłości tkanek.
Liszajeczakaźny należy do grupy powierzchownych infekcji skóry o ostrym przebiegu. Patogenami odpowiedzialnymi za rozwój zmian są gronkowce, zwłaszcza gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus), i paciorkowce, przede wszystkim paciorkowiec ropny (Streptococcus pyogenes). Nierzadko obserwuje się współistnienie patogenów. Chociaż choroba może wystąpić u osób w każdym wieku, to jednak najczęściej dotyczy dzieci. U osób dorosłych przebieg zakażenia jest zwykle bardziej dynamiczny i częściej dochodzi do rozwoju powikłań.

Liszajec jest niezwykle zakaźny, a infekcja rozwija się na skutek bezpośrednich kontaktów interpersonalnych lub styczności z wydzielinami i wydalinami chorego. Kolonizacja w obrębie nosogardła, pach czy pachwin sprzyja nawrotom i szerzeniu się infekcji. Do innych czynników należą: niski poziom higieny, przeludnienie, gorący klimat, wysoka wilgotność, współistniejące choroby ogólnoustrojowe, np. cukrzyca lub dysfunkcja układu immunologicznego. 

Objawy i rozpoznanie

Rozpoznanie liszajca zakaźnego ustala się głównie na podstawie klinicznego charakteru zmian skórnych. Badanie mikrobiologiczne ma charakter pomocniczy. Wyróżnia się postać bez obecności pęcherzy i pęcherzową. Częściej diagnozowana jest postać bez ...

W przypadku postaci pęcherzowej pęcherzyki i pęcherze (średnica >1 cm) rozwijają się na skórze pierwotnie niezmienionej zapalnie i zwykle wcześniej nieuszkodzonej (ryc. 3). Odpowiedzialne za rozwój choroby bakterie wydzielają toksyny, które uszkad...