Arytmia komorowa i nagły zgon sercowy
lek. Marcin Maciołek
Oddział Kardiologiczny, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Rzeszowie
Adres do korespondencji:
lek. Marcin Maciołek
Oddział Kardiologiczny, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Rzeszowie
ul. Krakowska 16, 35-111 Rzeszów
- Sytuacje, w których może dojść do nagłego zgonu sercowego, i metody prewencji
- Nieinwazyjne i inwazyjne metody stratyfikacji ryzyka wystąpienia nagłego zgonu sercowego
- Terapia resynchronizująca u pacjentów z niewydolnością serca w zależności od klasy NYHA
- Postępowanie w przypadku występowania kardiomiopatii związanych z arytmią
Komorowe zaburzenia rytmu serca to arytmie, które powstają poniżej podziału pęczka Hisa. Mechanizmem ogniskowego rozwoju arytmii może być: patologiczny automatyzm, fala mikroreentry lub aktywność wyzwalana. Część z nich ma charakter łagodny, inne potencjalnie złośliwy lub złośliwy. Mogą być uwarunkowane genetycznie lub organicznie albo mieć charakter idiopatyczny. Ich złożone, zwłaszcza utrwalone formy są niezależnym czynnikiem nagłego zgonu sercowego. W związku z tym powinniśmy oceniać ryzyko nagłego zgonu sercowego (SCD – sudden cardiac death), eliminować czynniki jego ryzyka, poszukiwać przyczyn arytmii komorowej, właściwie leczyć chorobę podstawową oraz schorzenia współistniejące, aby zapobiec SCD lub zmniejszyć ryzyko jego wystąpienia, oraz – jeżeli są wskazania – kwalifikować pacjentów do implantacji kardiowertera-defibrylatora (ICD – implantable cardioverter-defibrillator) w ramach profilaktyki pierwotnej lub wtórnej SCD według aktualnych zaleceń.
Podział komorowych zaburzeń rytmu serca
Podziału komorowych zaburzeń rytmu serca dokonuje się na podstawie kilku kryteriów lub klasyfikacji, takich jak:
- Kryteria kliniczne oraz obraz elektrokardiograficzny:
- bezobjawowe, skąpoobjawowe, stabilne hemodynamicznie
- niestabilne hemodynamicznie
- Czas trwania arytmii:
- nieutrwalone częstoskurcze komorowe (nsVT – non-sustained ventricular tachycardia) – trwające <30 s (pacjent bez objawów hemodynamicznych)
- utrwalone częstoskurcze komorowe (sVT – sustained ventricular tachycardia) – trwające ≥30 s lub niestabilne hemodynamicznie
- wielokształtne częstoskurcze komorowe: torsades de pointes (TdP), częstoskurcz dwukierunkowy (BiVT – bidirectional ventricular tachycardia)
- trzepotanie komór
- migotanie komór
- Lokalizacja:
- droga odpływu prawej komory (RVOT – right ventricle outflow tract) (najczęstsza)
- droga odpływu lewej komory (LVOT – left ventricle outflow tract)
- zatoki Valsalvy
- duże żyły serca
- ciągłość aortalno-mitralna
- warstwa nasierdziowa
- pień płucny
- włókna Purkiniego
- Klasyfikacja komorowych zaburzeń rytmu serca według Lowna (tab. 1)
- Klasyfikacja komorowych zaburzeń rytmu serca według Biggera (tab. 2)
- Inne: bez przyczyny organicznej, uwarunkowane chorobą genetyczną, z organiczną chorobą serca lub arytmie niewynikające z choroby kardiologicznej.
Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:
Nagły zgon sercowy – definicja
Nagła niespodziewana śmierć z przyczyn sercowych przejawia się nagłą utratą przytomności w ciągu pierwszej godziny od objawów. Inna definicja mówi, że za życia [...]
Ocena pacjentów z komorowymi zaburzeniami rytmu serca, stratyfikacja ryzyka i zapobieganie SCD
Pierwszy krok stanowi przesiewowa ocena w kierunku komorowych zaburzeń rytmu serca. Należy zapytać chorego o występowanie kołatania serca, częstość pojawiania się tych incydentów [...]
Metody leczenia komorowych zaburzeń rytmu serca
W terapii komorowych zaburzeń rytmu serca i prewencji SCD uwzględniamy rodzaj arytmii oraz metody leczenia chorób podstawowej i współistniejących.
Choroba wieńcowa i arytmia komorowa
Dzięki większej liczbie wykonywanych zabiegów rewaskularyzacji śródszpitalna częstość zgonów znacznie się zmniejszyła, ale wciąż jest notowana istotna liczba nagłych zgonów w okresie [...]
Terapia resynchronizująca
Zaleca się stymulator resynchronizujący z funkcją kardiowersji-defibrylacji (CRT-D) w celu zmniejszenia śmiertelności ogólnej u pacjentów z czasem trwania zespołu QRS ≥130 ms, LVEF ≤35% i blokiem [...]
Arytmia komorowa w kardiomiopatiach
Głównymi przyczynami zgonów w kardiomiopatii rozstrzeniowej (DCM – dilated cardiomyopathy) są postępująca niewydolność serca oraz SCD w przebiegu arytmii komorowej. U chorych z DCM u więcej [...]
Dziedziczne pierwotne zespoły arytmiczne
U wszystkich chorych należy unikać leków wydłużających QT, korygować zaburzenia elektrolitowe i włączyć β-adrenolityk. Chorzy z LQTS1 powinni unikać intensywnego pływania, natomiast pacjenci z LQTS2 [...]
Arytmie komorowe w strukturalnie prawidłowych sercach
Arytmie komorowe w strukturalnie prawidłowych sercach najczęściej pochodzą z drogi odpływu prawej komory (około 70%). Głównie są to nieutrwalone postacie częstoskurczów komorowych. Typowa [...]
Nagły zgon sercowy po przeszczepieniu serca
Nagły zgon sercowy po transplantacji serca jest stosunkowo częstym incydentem (>10%). Do SCD może dojść w mechanizmie arytmicznym, ale również w przebiegu choroby [...]
Nagły zgon sercowy a zespół Wolffa-Parkinsona-White’a
Do nagłego zgonu sercowego może dojść w przebiegu migotania przedsionków z szybką czynnością komór, przewodzoną przez drogę dodatkową z krótkim czasem refrakcji przewodzenia (≤240 [...]
Podsumowanie
Nagły zgon sercowy mimo nowoczesnej diagnostyki kardiologicznej nadal stanowi poważny problem zdrowotny i może być pierwszym objawem choroby. Dlatego też musimy poszukiwać [...]
