Wytyczne w praktyce

Wytyczne GINA – aktualizacja 2020 i jej praktyczne znaczenie kliniczne

prof. dr hab. n. med. Bernard Panaszek

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Witelona w Legnicy

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Bernard Panaszek

Gabinet Internistyczno-Alergologiczny

ul. gen. Ignacego Prądzyńskiego 14/1A, 50-434 Wrocław

e-mail: bernard.panaszek@gmail.com

  • U osób >12 r.ż. z łagodną astmą preferowanym sposobem postępowania jest połączenie wGKS i formoterolu podawanych doraźnie w jednym inhalatorze, u dzieci i młodzieży – podanie wGKS zawsze wtedy, gdy konieczne jest zastosowanie SABA
  • W rozpoznawaniu nakładania się astmy i POChP pomocny jest etapowy algorytm postępowania obejmujący określone badania i wstępne leczenie
  • Regularne monitorowanie astmy powinno uwzględniać: ocenę trafności rozpoznania i preferencji pacjenta dotyczących leczenia, dostosowanie terapii do bieżących potrzeb chorego oraz analizę skuteczności wszystkich zmian postępowania

Global Initiative for Asthma (GINA) corocznie aktualizuje swoje wytyczne, opierając się na wynikach badań nad astmą oskrzelową opublikowanych w roku poprzedzającym kolejne wydanie raportu, poddanych wnikliwej analizie przez ekspertów międzynarodowego gremium naukowego powołanego do zwalczania choroby. Raport GINA 2020 ocenia wszystkie artykuły dotyczące astmy opublikowane rok wcześniej, które są recenzowane przez komitet naukowy GINA, a nowe treści ustalone w ramach międzynarodowych konsultacji są włączane do aktualizacji wytycznych postępowania w astmie, które zawierają również wskazania do modyfikacji terapii choroby1. Ze zrozumiałych względów w opracowaniu GINA 2020 znalazły się także zalecenia wynikające z pandemii COVID-19 spowodowanej wirusem SARS-CoV-2, które wskazują zasady postępowania w przypadkach zakażenia koronawirusem pacjenta chorego na astmę oskrzelową2.

Definicja choroby opiera się na wielogenowych i wieloczynnikowych zależnościach, które odpowiadają za pojawienie się szczególnego zapalenia dróg oddechowych, skutkującego odwracalnym skurczem oskrzeli z typowym dla astmy wydłużonym wydechem ze świstami, kaszlem oraz uczuciem duszności i ucisku w klatce piersiowej3. Różnorodność fenotypów i endotypów astmy oskrzelowej wymaga pokonania wielu trudności w precyzyjnym rozpoznaniu astmy, podjęciu decyzji o leczeniu początkowym i osiągnięciu głównego celu w postaci całkowitej kontroli choroby4. Zasady działania powinny funkcjonować w systemie spersonifikowanej opieki nad astmą, dlatego w 2020 r. GINA przedstawiła niektóre kluczowe zmiany dotyczące leczenia astmy łagodnej i umiarkowanej oraz przypadków astmy trudnej, opornej na leczenie i ciężkiej1. Nadal wiele miejsca poświęca się diagnostyce astmy połączonej z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP)2.

Ogólne zasady spersonifikowanej kontroli astmy

Raport GINA 2020 podkreśla i rozbudowuje elementy indywidualizacji terapii oraz monitorowania jej skuteczności w odniesieniu do konkretnego pacjenta. W wytycznych niezmiennie podkreśla się konieczność potwierdzenia rozpoznania choroby w czasie wiz...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Doraźne stosowanie leków rozkurczowych

GINA 2020 zakończyła okres ponad 40-letniej dominacji SABA (salbutamol, fenoterol, terbutalina) jako leków pierwszego wyboru w leczeniu astmy, zwłaszcza w interwencyjnych algorytmach terapii [...]

Doraźne stosowanie wziewnych glikokortykosteroidów

Wprowadzenie wGKS do terapii astmy spowodowało znaczny spadek częstości jej zaostrzeń, a także liczby i czasu hospitalizacji pacjentów z tego powodu. Szybko stwierdzono, że [...]

Zasady doraźnego leczenia choroby i ustalania wstępnej terapii astmy

Od dawna zwracano również uwagę na istotę działania synergistycznego, komplementarnego wGKS i długo działających agonistów receptorów β2-adrenergicznych, które wyraża się większą skutecznością [...]

Astma trudna do leczenia i astma ciężka oporna na leczenie

Astma oskrzelowa charakteryzuje się dużą zmiennością przebiegu, wymagającą dostosowania terapii do pojawiających się objawów, co niekiedy stanowi niedogodność trudną do pokonania [...]

Terapia wstępna i diagnozowanie astmy współistniejącej z POChP

Jednym z problemów, z którymi borykają się lekarze POZ, jest różnicowanie astmy z POChP, co podkreśla aktualizacja GINA 2020, przedstawiając informacje na temat diagnostyki [...]

Podsumowanie

Raport GINA 2020 zaleca stosowanie wGKS u wszystkich chorych na astmę regularnie w leczeniu przewlekłym, jak również doraźnie, interwencyjnie w razie potrzeby1. U dzieci

Do góry