Choroby internistyczne u kobiet w ciąży
Ospa wietrzna i półpasiec u kobiet w ciąży
lek. Łukasz Wysoczański
lek. Paulina Wysoczańska
- U kobiety w ciąży może wystąpić zarówno ospa wietrzna, jak i półpasiec, jednak różnią się one zakaźnością oraz stopniem ryzyka dla matki i dziecka. Ospa wietrzna jest znacznie groźniejsza i bardziej zakaźna niż półpasiec
- Do rozpoznania obu chorób najczęściej wystarcza typowy obraz kliniczny obejmujący odpowiednio uogólnioną lub jednostronną wysypkę pęcherzykową skóry o charakterystycznej ewolucji zmian
- Głównym lekiem przeciwwirusowym stosowanym w ciąży w leczeniu ospy wietrznej i półpaśca jest acyklowir, a przeciwbólowym i przeciwgorączkowym – paracetamol
Wirus ospy wietrznej i półpaśca (VZV – varicella zoster virus) wywołuje ospę wietrzną w efekcie zakażenia pierwotnego. Po przechorowaniu infekcji nie dochodzi do całkowitej eliminacji wirusa z organizmu. Utrzymuje się on w korzeniach grzbietowych nerwów i w nerwie czaszkowym w uśpionej postaci1. Zdecydowana większość populacji przebyła ospę wietrzną w dzieciństwie lub była zaszczepiona, stąd pierwotna infekcja w ciąży jest niezmiernie rzadka. Niemniej ospa u ciężarnej przebiega ciężej niż u pozostałych osób oraz stanowi realne zagrożenie dla matki, płodu i noworodka. VZV jest teratogenem, który ma zdolność przenikania przez łożysko podczas wiremii. Po przebyciu ospy wietrznej wirus pozostający w organizmie może ulec reaktywacji w wyniku spadku swoistej odporności komórkowej i wywoływać półpaśca2. Takie obniżenie odporności zazwyczaj pojawia się u osób starszych, z osłabioną odpornością, w immunosupresji czy przy narażeniu na duży stres. Może również występować w czasie ciąży i połogu. Półpasiec występuje częściej niż ospa wietrzna, jednak wciąż pozostaje rzadką jednostką chorobową wikłającą ciążę. Półpasiec u kobiety w ciąży nie zagraża dobrostanowi płodu ze względu na brak wiremii3. Standardy diagnostyczne ospy i półpaśca oraz ich leczenia różnią się u ciężarnych w porównaniu z populacją ogólną, a każda infekcja w ciąży skłania do wnikliwej okresowej oceny rozwoju płodu4. Leczenie VZV powinno być odpowiednio dobrane w zależności od przebiegu choroby i stanu klinicznego pacjenta, tym bardziej w czasie ciąży lub karmienia piersią5.
Etiologia
Zarówno ospa wietrzna, jak i półpasiec są wywoływane przez VZV. Ospa wietrzna jest zakażeniem pierwotnym, uogólnionym, występującym u osób immunoniekompetentnych, półpasiec zaś jest reaktywacją uśpionego wirusa pozostającego w układzie nerwowym po...
Wirus ospy wietrznej i półpaśca jest teratogenem, który ma zdolność przenikania przez łożysko i w konsekwencji może powodować wrodzony zespół ospy wietrznej (CVS – congenital varicella syndrome) lub ciężką ostrą ospę wietrzną rozsianą, w zależnośc...
