Psychologia
Funkcjonowanie poznawcze a wirus SARS-CoV-2 – na co zwrócić uwagę?
dr hab. n. zdr. Monika Talarowska, prof. UŁ
- Przybliżenie aktualnego stanu wiedzy na temat możliwego funkcjonowania poznawczego w ostrej fazie zakażenia SARS-CoV-2 oraz w okresie rekonwalescencji
- Zwrócenie uwagi na konieczność rozważenia w procesie ustalania rozpoznania możliwych objawów neuropoznawczych przebytej infekcji
- Częste objawy pogorszenia funkcjonowania poznawczego: osłabienie sprawności pamięci świeżej, osłabienie funkcji uwagi oraz tzw. funkcji wykonawczych (m.in. trudności z hamowaniem reakcji, planowaniem i rozwiązywaniem problemów)
W pierwszych miesiącach pandemii wirusa SARS-CoV-2 doniesienia naukowe, ale również działania podejmowane na pierwszej linii frontu walki z nim koncentrowały się wokół łagodzenia objawów zespołu ostrej niewydolności oddechowej (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2)1. Ta droga postępowania z pewnością była słuszna, gdyż to właśnie te symptomy najczęściej prowadziły i prowadzą do śmierci pacjentów. Jednak dziś, blisko półtora roku od ogłoszenia pierwszych przypadków zarażenia, wiemy, że odległe objawy infekcji koronawirusem 2 daleko wykraczają poza utrzymujące się osłabienie układu oddechowego.
NeuroSARS2 – najbardziej typowy obraz
W dostępnej literaturze możemy odnaleźć dwa nowe terminy stworzone dla określenia deficytów neurologicznych, neuropoznawczych i neuropsychiatrycznych obserwowanych w przebiegu infekcji koronawirusem 2: NeuroSARS2 oraz NeuroCOVID (neurological symptoms and neuropsychiatric disorders related to COVID-19)2.
Zdaniem Ellula i wsp.3 oraz Mao i wsp.1 ponad jedna trzecia pacjentów w ostrej fazie COVID-19 ma objawy typowe dla NeuroCOVID; zwykle występują one w ciągu pierwszych kilku dni jawnej symptomatologii klinicznej (tab. 1). W przypadku pacjentów przebywających na oddziałach intensywnej opieki medycznej objawy te stwierdza się u ponad 80% chorych. Co więcej, obecność symptomów z tej grupy wydaje się istotnym czynnikiem cięższego przebiegu choroby oraz zwiększa ryzyko zgonu4.
Wśród wymienionych w tabeli 1 jednostek chorobowych najczęściej obserwowane są: zawroty i bóle głowy, utrata smaku i węchu, bóle mięśniowe, nasilony niepokój, objawy depresyjne oraz majaczenie6. Zdaniem Mao i wsp.1 nasilenie objawów neurologicznyc...