14. podejrzenie przerzutów do kości, jeżeli inne badania nie pozwalają zlokalizować ogniska nawrotu nowotworu (preferowany znacznik 18F)

Badanie PET/CT po podaniu ⁶⁸Ga-DOTATATE w kierunku obecności receptorów somatostatynowych i poszukiwania zmiany pierwotnej u pacjenta z przerzutami do wątroby. W badaniu widoczna jest zmiana pierwotna zlokalizowana w jelicie krętym wraz z przerzutami do węzła chłonnego krezki i do wątroby.

15. planowanie radykalnej radioterapii o modulowanej intensywności wiązki, w celu oceny rozkładu żywotnych komórek nowotworowych, hipoksji lub poliferacji guza, jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny

16. nowotwory jądra (z wyjątkiem dojrzałych potworniaków), w celu oceny ich zasięgu i skuteczności leczenia (w tym obecności resztkowego guza i rozpoznania nawrotu), jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny

17. rak gruczołu krokowego i rak nerki, w celu rozpoznania nawrotu (przerzutów) po radykalnym leczeniu (tylko za pomocą PET ze znakowaną choliną lub octanem), jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny

18. mięsaki, w celu oceny skuteczności chemioterapii (po 1-3 kursach, w porównaniu z wyjściowym badaniem) i wczesnego wykrycia nawrotu, jeżeli inne badania nie pozwalają na dokonanie takiej oceny

19. nowotwory podścieliska przewodu pokarmowego (GIST), w celu monitorowania odpowiedzi na molekularnie ukierunkowane leczenie

20. przerzuty o nieznanym punkcie wyjścia, w celu lokalizacji guza pierwotnego, jeżeli nie jest to możliwe przy użyciu innych dostępnych badań

Wskazania są modyfikowane, aktualne zawsze można znaleźć na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia w zarządzeniach prezesa.

Przygotowanie pacjenta do badania PET/CT z 18-FDG

Ponieważ podstawowym znacznikiem onkologicznym jest ¹⁸FDG (analog glukozy), decydujące o czułości i swoistości wyniku jest przygotowanie pacjenta do badania. Po podaniu dożylnym ¹⁸FDG jest gromadzone w tkankach aktywnych metabolicznie, a więc nie tylko nowotworowych. 24 godziny przed badaniem nie należy wykonywać ćwiczeń fizycznych, nie pić alkoholu i napojów zawierających kofeinę (np. kawy, coli, herbaty itp.). Czynniki te mają znaczny wpływ na dokładność wyników badania. Przygotowanie pacjenta obejmuje również powstrzymanie się od przyjmowania posiłków 4-6 godzin przed badaniem, w celu zmniejszenia stężenia insuliny i wychwytu glukozy w obrębie tkanki tłuszczowej, mięśni szkieletowych i miokardium (poprawa kontrastu między guzem a tłem). Należy także zminimalizować wszelką aktywność mięśniową, nawet mówienie czy żucie gumy.

Ważna jest również glikemia, która nie powinna przekraczać 150 mg/dl. Chorym na cukrzycę zaleca się przyjęcie porannej dawki insuliny i spożycie posiłku. Badanie planuje się dopiero 5-6 godzin po przyjęciu insuliny (insulina zwiększa znacząco wychwyt ¹⁸FDG przez komórki mięśniowe, zmniejszając wartość diagnostyczną badania).

Ze względu na zwiększone gromadzenie glukozy również w komórkach zapalnych, konieczne jest zachowanie odstępów czasowych pomiędzy wykonanymi procedurami medycznymi a badaniem PET:

• Leczenie chirurgiczne
  • minimum dwa miesiące dla oceny miejsca operowanego
  • bez ograniczeń – staging
• Radioterapia
  • co najmniej trzymiesięczny odstęp od zakończenia leczenia i badaniem PET
  • porównanie z wyjściowym badaniem PET
• Chemioterapia
  • ocena wczesnej skuteczności chemioterapii – wówczas badanie wykonywane jest po pierwszym lub drugim kursie chemioterapii, co najmniej 10-14 dni po ostatnim kursie lub tuż przed kolejnym kursem
  • ocena po zakończeniu terapii – przynajmniej 3 tygodnie, najlepiej 2 miesiące

Trudności interpretacyjne

Ze względu na gromadzenie fizjologiczne lub retencję radiofarmaceutyku znaczne utrudnienie w interpretacji badania sprawia wychwyt w:

• nosogardzieli
• jamie ustnej
• strunach głosowych
• mózgu
• nerkach i pęcherzu moczowym
• jelitach (zwłaszcza okrężnica)

U pacjentów, którzy nie przestrzegają przygotowania do badania (wysiłek fizyczny, przyjęcie pokarmu), obserwuje się zwiększony wychwyt ¹⁸FDG przez mięśnie. U młodych szczupłych osób znaczne trudności interpretacyjne związane są z wysokim wychwytem przez brunatną tkankę tłuszczową.

Gromadzenie znacznika obserwuje się również w niektórych zmianach łagodnych i stanach zapalnych czy w procesach gojenia.