Co oznacza wskaźnik SUV

Badanie najpierw podlega analizie jakościowej, czyli ocenie, czy widoczna w badaniu TK zmiana gromadzi podany znacznik. W drugim etapie przeprowadza się analizę ilościową. W tym celu używany jest standaryzowany współczynnik gromadzenia znacznika (SUV).

Czułość badania PET w zależności od typu chłoniaka

Półilościowa ocena wartości gromadzenia = aktywność gromadzenia w tkance, (mikroCi/g)/podana dawka/waga chorego (kg).

Należy pamiętać, że współczynnik ma charakter względny, w znacznej mierze zależy od metody opracowania badania i indywidualnych właściwości skanera. Aby zatem wiarygodnie oceniać efekty leczenia, konieczne jest wykonanie badania na tym samym aparacie i w tym samym ośrodku. Wskaźnik SUV nie pozwala w zadowalającym stopniu na różnicowanie procesów zapalnych i nowotworowych, ale ocenia ich aktywność metaboliczną.

Szczególne wskazanie w onkologii – PET w diagnostyce chłoniaków

PET jest szczególnie użyteczną metodą w diagnostyce chłoniaków. Wynika to z dwóch czynników:

1. Duża grupa chłoniaków wykazuje zwiększone gromadzenie ¹⁸FDG.

2. Ważnym czynnikiem decydującym o stopniu zaawansowania jest lokalizacja ognisk chorobowych, stąd też badanie całego ciała (stosowane rutynowo w PET) jest krytyczne dla oceny klinicznej. PET jest stosowany zarówno w diagnostyce wstępnej, jak i ocenie stopnia zaawansowania (staging), ocenie stopnia zaawansowania po leczeniu (re-staging) oraz odpowiedzi na leczenie. W interpretacji wyniku badania należy uwzględnić typ chłoniaka. Choroba Hodgkina, rozlany chłoniak wielkokomórkowy (DLBCL), chłoniak grudkowy i chłoniak z komórek płaszcza wykazują znacznie zwiększone gromadzenie ¹⁸FDG. Chłoniak z obwodowych komórek T i chłoniak strefy brzeżnej wykazują z kolei umiarkowane gromadzenie ¹⁸FDG. Badanie PET w porównaniu z TK jest szczególnie użyteczne w diagnostyce zmian pozawęzłowych i ognisk w śledzionie. Ponieważ stopień gromadzenia ¹⁸FDG koreluje z typem histologicznym chłoniaka, wynik badania ma znaczenie prognostyczne. Ujemny wynik badania PET 2-3 miesiące po zakończeniu leczenia wskazuje na bardzo dobrą odpowiedź na leczenie i dobrą prognozę. Obecność ognisk zwiększonego gromadzenia sugeruje możliwość nawrotu choroby. W tym zastosowaniu PET jest lepszym wskaźnikiem niż ocena wielkości węzłów chłonnych w badaniu TK.

Badanie PET jest stosowane także w ocenie wczesnej skuteczności chemioterapii. Dzięki wprowadzeniu tej techniki możliwa jest ocena skuteczności wybranego schematu chemioterapii w trakcie jego stosowania. Wynik badania wykonanego po pierwszym lub drugim kursie leczenia wskazujący na spadek gromadzenia znacznika sugeruje skuteczny dobór chemioterapeutyków.

Zastosowania innych radioznaczników w technice PET

Przedstawione wskazania do badania PET dotyczą zastosowania ¹⁸FDG. Obecnie coraz częściej, również w Polsce, stosowane są także inne znaczniki.

Bardzo duże znacznie odgrywa badanie PET/CT po podaniu znakowanych ⁶⁸Ga-analogów somatostatyny w diagnostyce guzów typu neuroendokrynnego (NEN).

PET stopniowo zastępuje wprowadzone w latach 90. XX w. klasyczne badanie scyntygraficzne receptorów somatostatynowych (SRS). W większości przypadków nie pozwalało ono na uwidocznienie ognisk chorobowych o średnicy mniejszej niż 1 cm. Ze względu na zdolność rozdzielczą badania PET badanie to pozwala na uwidocznienie ognisk o wymiarach nawet 3-4-mm. Czułość i swoistość tej metody jest znacznie większa niż innych metod diagnostycznych. Technika ta ma szczególne zastosowanie w poszukiwaniu zmiany pierwotnej, a także w ocenie stopnia zaawansowania.

W przypadku badania receptorów somatostatynowych wskaźnik SUV wskazuje na gęstość receptorów dla somatostatyny, dając podstawy do planowania terapii znakowanymi izotopowo analogami somatostatyny i przewidywania efektów leczniczych.

W diagnostyce zmian przerzutowych do układu kostnego stosowane jest badanie PET po podaniu fluorku sodu (¹⁸F-NaF). Czułość tego badania jest znacznie większa niż klasycznej scyntygrafii z zastosowaniem fosfonianów znakowanych 99mTc (99mTc-MDP).

Innym radiofarmaceutykiem wykorzystywanym w technice PET jest fluorocholina (¹⁸F-cholina) w diagnostyce raka gruczołu krokowego i raka pierwotnego wątroby.

Podsumowanie

Pozytonowa Emisyjna Tomografia Komputerowa jest dziś jedną z najbardziej nowoczesnych i najbardziej dokładnych metod w rozpoznawaniu i diagnozowaniu wielu schorzeń, szczególnie onkologicznych. Stopniowe upowszechnianie tej techniki w Polsce, rosnąca liczba skanerów hybrydowych i – co za tym idzie – coraz łatwiejszy dostęp do badania, w sposób istotny mogą poprawić jakość świadczeń zdrowotnych. Jej wykorzystanie pozwala na zdiagnozowanie wielu chorób już w ich wczesnych stadiach, co umożliwia dobór odpowiedniego procesu leczenia, a w przypadku nowotworów – podjęcie skutecznej terapii. Pamiętajmy również, że PET to nie tylko badanie z ¹⁸FDG: od rodzaju nowotworu i pytania klinicznego zależy dobór odpowiedniego radiofarmaceutyku.