ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
Rycina 3.
DYSKUSJA
Według dostępnej literatury naciek skóry przez komórki białaczki, jako rzadka manifestacja CLL, ma niejasne znaczenie rokownicze. U niektórych pacjentów powstają rozsiane grudkowo-plamiste osutki, którym towarzyszy świąd. Takie zmiany w piśmiennictwie znane są pod nazwą leukemidów, gdyż historycznie uważano, że są odczynem alergicznym na krążące komórki w przebiegu białaczki. Większość z nich stanowi jednakże naciek nowotworowy przez komórki białaczki.
W przypadku 1 zmiany wystąpiły miesiąc po zastosowanym schemacie chemioterapii R-CHOP, można zatem wnioskować, że naciek skóry świadczy o agresywnym przebiegu choroby i jej oporności na zastosowane leczenie.
Rokowanie w przypadku LC w przebiegu CLL pozostaje kwestią sporną. LC według Raufiego i wsp. nie pogarsza rokowania pacjentów z CLL8. Inni autorzy sugerują gorsze rokowanie w przypadku pojawienia się LC po rozpoczęciu leczenia systemowego CLL oraz w zespole Richtera9, Colburn i wsp. natomiast – lepsze rokowanie w przypadku wystąpienia LC10. W najnowszym badaniu Thiesen i wsp. (08.2018 r.) wykazali, że blisko połowa (33/70) ognisk LC była położona w bliskim sąsiedztwie bądź nakładała się na inne zmiany skórne obserwowane w przebiegu nowotworów skóry typu non-melanoma (rak podstawnokomórkowy; rak płaskonabłonkowy, SCC – squamous cell carcinoma), stanów przednowotworowych (rogowacenie słoneczne, choroba Bowena) (14/33) oraz reaktywnych dermatoz zapalnych (jak chociażby ugryzienia przez stawonogi). Autorzy pracy wysuwają hipotezę, że uszkodzenie bariery naskórkowej może być czynnikiem prowokującym wystąpienie LC12. Jej potwierdzenie znajdujemy w opisywanym przypadku 2, gdzie LC lokalizuje się obok zmian nowotoworowych typu non-melanoma.
BCC jest wolno rosnącym, miejscowo złośliwym nowotworem nabłonkowym skóry. To najczęściej występujący nowotwór złośliwy u ludzi, który rzadko, jeśli w ogóle, daje przerzuty16. W opisywanym przypadku zdiagnozowano raka podstawnokomórkowego, który zwykle lokalizuje się w obrębie fałdów nosowo-wargowych, w kącie oka oraz okolicy uszu.
U pacjentów z CLL często obserwuje się raki skóry, w badaniu Kleinstern i wsp. (2016), gdzie analizowano grupę 846 pacjentów z CLL, u 20% wystąpił rak skóry, z których najczęstszy był rak płaskonabłonkowy (59%), następnie rak podstawnokomórkowy (31%), czerniak (melanoma, 5%) i rak z komórek Merkla (Merkel cell carcinoma, 1%)4. Dlatego raki skóry należy zawsze brać pod uwagę w diagnostyce różnicowej zmian skórnych u pacjentów z CLL.
W przypadku LC różne opcje terapeutyczne wydają się przynosić korzyść w zakresie leczenia objawowego. Autorzy pojedynczych opisów przypadków klinicznych opisują sukcesy terapeutyczne po zastosowaniu doogniskowych iniekcji glikokortykosteroidów, miejscowej radioterapii11, fototerapii UVB (ultraviolet B)13, elektrochemioterapii z bleomycyną14 oraz wycięciu zmian. Podstawą leczenia powinno być jednak systemowe leczenie choroby podstawowej.