ŚWIĄTECZNA DARMOWA DOSTAWA od 20 grudnia do 8 stycznia! Zamówienia złożone w tym okresie wyślemy od 2 stycznia 2025. Sprawdź >
ABSTRACT
Physical activity in cancer prevention and treatment
Physical activity, whether practiced for recreation or rehabilitation, has a significant impact on patients undergoing treatment for cancer. Regular physical exercise as early as in childhood may contribute to reducing the risk of cancer. The largest body of literature on the role of physical activity in cancer concerns breast cancer and colorectal cancer. The main aim of this work is to show the health benefits of physical activity in the course of cancer and to indicate the preferred sports and recreational activities for cancer patients. The work is based on the available up-to-date literature in this field. The most important benefits of regular participation in physical activity include a reduction in the risk of cancer as well as a reduction in overall mortality. Appropriate physical training in cancer brings about so many benefits that it is an integral part of a comprehensive treatment strategy.
Piśmiennictwo
1. Olesiński T, Jodkiewicz M. Rak trzustki – żywieniowe i metaboliczne następstwa choroby i jej leczenia. Gastroenterologia Kliniczna 2020;12(4):138-45
2. Kumar BVS, Singh S, Verma R. Anticancer potential of dietary vitamin D and ascorbic acid: A review. Crit Rev Food Sci Nutr 2017;57(12):2623-35
3. Drygas W, Gajewska M, Zdrojewski T (red.). Niedostateczny poziom aktywności fizycznej w Polsce jako zagrożenie i wyzwanie dla zdrowia publicznego. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Warszawa 2021
4. Patel AV, Friedenreich ChM, Moore SC, et al. American College of Sports Medicine Roundtable Report on Physical Activity, Sedentary Behavior, and Cancer Prevention and Control. Med Sci Sports Exerc 2019;51(11):2391-402
5. Leksy K. Świadomość zdrowotna uczniów w kontekście zapobiegania chorobom nowotworowym. Pedagogika Społeczna 2019;2(72):87-99
6. Moukayed M, Grant WB. The roles of UVB and vitamin D in reducing risk of cancer incidence and mortality: A review of the epidemiology, clinical trials, and mechanisms. Rev Endocr Metab Dis 2017;18(2):167-82
7. Waszyk-Nowaczyk M, Główka E, Superczyńska S i wsp. Rola witaminy D w chorobach nowotworowych i neurodegeneracyjnych – przegląd literatury. Farmacja Polska 2020;76(3):49-155
8. Zhang Y, Fang F, Tang J, et al. Association between vitamin D supplementation and mortality: systematic review and meta-analysis. BMJ 2019;12:366:l4673
9. Kushi LH, Doyle C, McCullough M, et al. American Cancer Society guidelines on nutrition and physical activity cancer prevention: reducing the risk of cancer with healthy food choices and physical activity. CA Canc J Clin 2012;62:30-67
10. Malicka I, Siewierska K, Kowaluk A, et al. Aktywność fizyczna w profilaktyce i leczeniu chorób nowotworowych. W: Drygas W, Gajewska M, Zdrojewski T (red.). Niedostateczny poziom aktywności fizycznej w Polsce jako zagrożenie i wyzwanie dla zdrowia publicznego. Raport Komitetu Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2021
11. Malicka I, Siewierska K, Kowaluk A, et al. Aktywność fizyczna w prewencji pierwotnej i wtórnej nowotworów złośliwych – wskazówki praktyczne. W: Drygas W, Gajewska M, Zdrojewski T (red.). Niedostateczny poziom aktywności fizycznej w Polsce jako zagrożenie i wyzwanie dla zdrowia publicznego. Raport Komitetu Zdrowia Publicznego Polskiej Akademii Nauk. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2021
12. Woźniewski M (red.) Fizjoterapia w onkologii. Wyd. 2. PZWL, Warszawa 2020
13. Nowicki A, Piekarska J, Farbicka P. The assessment of cancer-related fatigue syndrome in patients with lung cancer during palliative chemotherapy. Adv Respir Med 2017;85:69-76
14. Lampart G, Górecki M, Kaczmarek-Borowska B. Zespół przewlekłego zmęczenia u chorych na raka płuc – badanie wstępne. Problemy Nauk Stosowanych 2018;9:159-70
15. Szpunar J, Karczmarek-Borowska B. Aktywność fizyczna w chorobie nowotworowej. Problemy Nauk Stosowanych 2018;8:185-92
16. Cannioto RA, Hutson A, Dighe S, et al. Physical Activity Before, During, and After Chemotherapy for High-Risk Breast Cancer: Relationships With Survival. J Natl Cancer Inst 2021;113(1):54-63
17. Woźniewski M. Aktywność fizyczna w schorzeniach onkologicznych. Aktualności Medyczne 2018;9(2):44-53
18. Wilk M. Czy aktywność fizyczna podczas choroby nowotworowej jest bezpieczna? (wykład). 2 Kongres Exercise is Medicine. WUM, Warszawa 2019
19. Saran T, Mazur A, Łukasiewicz J. Znaczenie aktywności fizycznej w profilaktyce zaburzeń depresyjnych. Psychiatria Polska 2021;55(5):1025-46
20. Charzyńska-Gula K, Zięba-Kołodziej B. Edukacja onkologiczna w szkole (głos w dyskusji). W: Zawadzka B, Łączka T (red.). Pedagogika zdrowia w teorii i praktyce. Wyd. Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2017
21. Góźdź S, Zapała J, Tekiel M, et al. Edukacja onkologiczna dzieci i młodzieży w województwie świętokrzyskim. W: Zawadzka B, Łączka T (red.). Pedagogika zdrowia w teorii i praktyce. Wyd. Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2017
22. Borzucka-Sitkiewicz, Leksy K. Przegląd programów profilaktyczno-wychowawczych w zakresie zdrowego odżywiania się i aktywności fizycznej w szkołach podstawowych na terenie miasta Bytomia (w kontekście zapobiegania chorobom nowotworowym). Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo 2020;1(47):97-108
23. Ancellin R, Gaillot-de Saintignon J. Bénéfices de l’activité physique pendant et après cancer. Des connaissances scientifiques aux repères pratiques. Oncologie 2017;19:95-107