Podsumowanie

Choroba afektywna sezonowa stanowi problem społeczny i zdrowotny, powodując okresowe pogorszenie stanu psychicznego i pogorszenie funkcjonowania społeczno-zawodowego u znacznego odsetka populacji. Pomimo poważnych szkód, które powoduje, znaczenie tej choroby jest bagatelizowane. Zbyt rzadko zwracamy uwagę na sezonowość w przebiegu zaburzeń nastroju i sięgamy po leczenie, które powinno być w tym przypadku terapią pierwszego rzutu, czyli fototerapię. Dostępność tej skutecznej, taniej i bezpiecznej metody terapeutycznej i wiedza na jej temat jest wciąż zbyt mała, dlatego część pacjentów pozostaje bez jakiejkolwiek pomocy terapeutycznej, a u znacznego odsetka włączane są leki przeciwdepresyjne, które wydają się gorzej tolerowane niż fototerapia, ponadto okres oczekiwania na efekt terapeutyczny jest w ich przypadku dłuższy niż w przypadku fototerapii, nie wspominając o ryzyku interakcji lekowych. W wielu placówkach specjalistycznych na świecie fototerapia jest od kilku lat terapią z wyboru w leczeniu choroby afektywnej sezonowej, jest także wykorzystywana jako leczenie wspomagające w depresji niesezonowej. Wydaje się, że w chwili obecnej w Polsce jest to metoda stosowana zbyt rzadko. Być może dalsze prace i oddziaływania edukacyjne propagujące wiedzę na temat sezonowych zaburzeń nastroju wpłyną na lepszą rozpoznawalność i skuteczniejsze leczenie pacjentów, którzy corocznie cierpią z ich powodu.

Zdjęcia: archiwum prywatne (2)

Piśmiennictwo

1. Pail G, Huf W, Pjrek E et al. Bright-light therapy in the treatment of mood disorders. Neuropsychobiology 2011;64:152-62

2. Enoch MA, Goldman D. Genetic influences. W: Seasonal affective disorder research and practice. Red. Partonen T, Magnusson A. Oxford University Press, Oxford 2001:259-66

3. Święcicki Ł. Choroba afektywna sezonowa (depresja zimowa). Monografia z uwzględnieniem wyników badań własnych. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2006

4. Rosenthal NE. Zimowe smutki. Wyd. I. WAB, Warszawa, 1995;239

5. Rosenthal NE, Sack DA, Gillin C et al. Seasonal affective disorder. A description of the syndrome and preliminary findings with light therapy. Arch Gen Psychiatry 1984;41:72-80

6. Genhart MJ, Kelly KA, Coursey RD, Datiles M, Rosenthal NE. Effects of bright light on mood in normal elderly women. Psychiatr Res 1993;47:87- 97

7. Terman M, Amira L, Terman JS et al. Predictors of response and nonresponse to light treatment for winter depression. The American journal of psychiatry 1996;153:1423-9

8. Wirz-Justice A, Benedetti F, Terman M. Chronotherapeutics for affective disorders. A clinician’s manual for light and wake therapy. Karger, Basel 2009

9. Święcicki Ł. Choroba afektywna sezonowa i fototerapia. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 1992;1,327-34

10. Chojnacka M. Ocena skuteczności fototerapii w depresji w przebiegu choroby afektywnej bez cech sezonowości. Rozprawa doktorska. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa 2014

Do góry