W związku z obecnością zęba podwójnego 32 nie podjęto żadnych działań. Dziecko nie zgłaszało żadnych dolegliwości z nim związanych, a jego estetyka nie budziła zastrzeżeń opiekuna i pacjentki.

Omówienie

Każdy pacjent wymaga indywidualnego podejścia i ustalania planu postępowania. Żeby postawić prawidłową diagnozę i opracować odpowiedni sposób leczenia, potrzebne jest dogłębne zbadanie pacjenta. W przypadku oceny anomalii zębowych najlepszą metodą (obok badania przedmiotowego) jest badanie radiologiczne¹⁶.

U opisanej pacjentki wykonano zdjęcie pantomograficzne oraz punktowe zęba podwójnego. Ze względu na brak dolegliwości związanych z obecnością zęba podwójnego, jego względnie zadowalającą estetykę akceptowaną przez opiekuna, biorąc też pod uwagę wiek dziecka oraz przede wszystkim współwystępowanie wielu innych problemów stomatologicznych, odstąpiono od dalszej diagnostyki zęba 32 i jego ewentualnego leczenia.

Gdyby pacjentka była starsza, miała dobrą higienę jamy ustnej, a wygląd zęba podwójnego nie był zadowalający, należałoby jeszcze pogłębić diagnostykę o badanie CBCT, które uwidoczniłoby dokładny przebieg kanału korzeniowego i komory zęba. Wtedy można byłoby podjąć decyzję co do dalszego postępowania. Wstępna ocena dwuwymiarowych zdjęć radiologicznych nie skłania w tym przypadku do chirurgicznego rozdzielenia zęba zlanego. Widać bowiem, że występuje jeden kanał korzeniowy, który rozwidla się dopiero w okolicy przywierzchołkowej. Alternatywą w tym przypadku byłoby leczenie kanałowe zęba podwójnego i wtedy próba jego separacji. W literaturze przedmiotu można także spotkać opisy udanego leczenia endodontycznego zęba podwójnego poza jamą ustną, a następnie rozdzielenie oraz replantację jego jednej części^17,18.

Przy podjęciu decyzji co do dalszego postępowania należałoby wziąć też pod uwagę względy ortodontyczne. Jeśli utrzymywałoby się nasilone stłoczenie zębów, mogłoby się okazać, że korzystniejsze będzie usunięcie zęba 32 i wykorzystanie powstałej przestrzeni na rozładowanie stłoczenia. Wtedy leczenie ortodontyczne byłoby przeprowadzone aparatami stałymi cienkołukowymi ze względu na małe szanse na samoregulację stłoczonych zębów. Takie postępowanie najkorzystniej byłoby zastosować po skoku wzrostowym i wyrznięciu zębów stałych. Do tego czasu korzystne byłoby poszerzanie zwężonych łuków zębowych aparatami wyjmowanymi¹⁹.

Inną opcją leczenia podwójnego zęba 32 byłaby zachowawcza lub protetyczna korekta kształtu jego korony. Dopóki ząb nie będzie objęty próchnicą, lepszym rozwiązaniem byłaby minimalnie inwazyjna zmiana kształtu korony materiałami odtwórczymi wykorzystywanymi w stomatologii zachowawczej. Jeśli jednak zostanie w dużej mierze objęty próchnicą lub jego wygląd w znacznym stopniu nie będzie akceptowany przez pacjentkę i opiekuna, można rozważać wykonanie odpowiedniej korony protetycznej²⁰.

Podsumowanie

1. Zęby podwójne są rzadką anomalią, częściej występującą w uzębieniu mlecznym niż stałym.
2. Diagnostyka różnicowa zębów podwójnych nie jest oczywista. Bardzo pomocnym narzędziem diagnostycznym ułatwiającym opracowanie planu leczenia jest badanie tomografii wiązki stożkowej.
3. Przy podejmowaniu decyzji co do postępowania leczniczego w przypadku zęba podwójnego należy wziąć pod uwagę przede wszystkim jego budowę.
4. Leczenie zębów podwójnych może wymagać kompleksowych zabiegów zachowawczych, endodontycznych, chirurgicznych, protetycznych lub ortodontycznych.
5. Przy zadowalającej estetyce oraz braku zaburzeń zdrowotnych leczenie zębów podwójnych nie zawsze jest konieczne.