BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Leczenie skojarzone
Odsetek niepowodzeń w leczeniu grzybicy paznokci waha się od 25 do nawet 50 proc.[1] By zwiększyć skuteczność terapii, proponuje się kojarzenie dostępnych metod, polegające na jednoczasowym stosowaniu preparatów ogólnych i miejscowych. Można stosować wiele schematów leczenia: terbinafina i cyklopiroks, terbinafina i amorolfina, itrakonazol i cyklopiroks, itrakonazol i amorolfina, flukonazol i amorolfina. Przy takiej terapii leki doustne stosuje się krócej, np. terbinafinę stosujemy przez osiem tygodni (a nie, jak w monoterapii, przez 12 tygodni), równocześnie podając miejscowo lakier (cyklopiroks lub amorolfina).[18,28,35] Przy stosowaniu terapii skojarzonej obserwuje się mniejszą ilość niepowodzeń leczniczych oraz nawrotów choroby, dzięki czemu, kiedy spojrzymy na efekt końcowy, kuracja dwoma lekami jest tańsza.[18,28,36,37] Dodatkowo w niektórych przypadkach warto także stosować leki rozszerzające naczynia oraz metody usuwania zainfekowanej płytki paznokciowej.
Usunięcie zakażonych płytek paznokciowych
W usuwaniu zainfekowanych płytek paznokciowych możemy stosować zarówno leczenie chemiczne (zwykle używany jest 40-proc. mocznik), jak i zabiegowe. W leczeniu chirurgicznym wykorzystuje się tradycyjne narzędzia, aparaty do mikroabrazji i lasery.[18,28] Na rynku jest dostępnych kilka rodzajów laserów używanych w onychomikozie. Najczęściej wykorzystuje się lasery neodymowe, a wśród nich laser neodymowy na podłożu YAG (atomy neodymu w granacie itrowo-aluminiowym) (Nd:YAG).[38] Emitowane przez niego fotony o długich impulsach charakteryzują się homogeniczną penetracją i niską absorpcją przez chromofory tkanki. Te dwie zalety pozwalają laserowi Nd:YAG sięgać do głębszych struktur bez uszkadzania naskórka, bez względu na typ skóry. Terapia laserowa jest dynamicznie rozwijającym się nowym sposobem leczenia grzybicy paznokci. Niektóre badania dowodzą poprawy stanu klinicznego po 6-12 miesiącach od zastosowania aparatury laserowej. Niemniej trzeba pamiętać, że terapia laserowa nie może zastąpić klasycznego leczenia. Do tej pory przeprowadzono ograniczone badania terapii laserowej, z pominięciem zastosowania podwójnie ślepej próby. Nie były to randomizowane pomiary, w przeciwieństwie do badań przeprowadzonych nad terbinafiną i itrakonazolem. Nie można więc porównać skuteczności obu tych metod. Niemniej włączenie laserów do działań leczniczych niesie ze sobą pewne nadzieje.[39]
Dezynfekcja
Aby terapia przeciwgrzybicza była skuteczna, należy pamiętać o przeprowadzeniu dezynfekcji obuwia, skarpet i rękawiczek, by zapobiec nadkażeniu. Jeśli nie zniszczymy rezerwuaru grzybów chorobotwórczych, nie pomoże trud podjęty zarówno przez pacjenta, jak i lekarza w trakcie leczenia. Obowiązkowo dezynfekcję trzeba przeprowadzić bezpośrednio po zakończeniu leczenia. Do dezynfekcji stosuje się 10-proc. roztwór formaliny.[1,40,41] Formalina 10-proc. używana jest zarówno do odkażania obuwia, jak i odzieży. Obuwie oraz odzież umieszcza się w worku foliowym wraz z nasączoną watą lub naczyniem wypełnionym formaliną. Po 24 godzinach należy wyjąć obuwie i przewietrzyć, odzież zaś trzeba wyprać w temperaturze powyżej 60°C, następnie wysuszyć.[1,41]
Profilaktyka
Profilaktyka zakażeń grzybiczych jest wieloraka. Przede wszystkim należy zniwelować czynniki ryzyka związane z podatnością na infekcję grzybiczą, m.in. u pacjentów z łuszczycą stosować skuteczną terapię leczniczą, leczyć cukrzycę oraz przewlekłą chorobę niedokrwienną kończyn. Istotna jest eliminacja potencjalnego źródła infekcji poprzez równoległe leczenie grzybicy stóp oraz innych chorobowo zajętych miejsc skóry. Nie wolno zapominać o dokładnym przebadaniu całej rodziny. Współdomownicy mogą stanowić źródło reinfekcji.[18,24,28] Ponadto dezynfekcja obuwia i odzieży po przeprowadzonym leczeniu przyczynia się do zapobiegania nawrotom choroby.[1,40,41] Osobom z nadmierną potliwością stóp zaleca się profilaktyczne stosowanie leczenia miejscowego, np. w postaci pudrów przeciwgrzybiczych. Należy również samemu kontrolować stan paznokci oraz stosować właściwą higienę. Konieczne jest dokładne wycieranie stóp, krótkie obcinanie paznokci oraz noszenie lekkiego, przewiewnego, odpowiednio dopasowanego obuwia, a także skarpet wykonanych z naturalnych włókien, np. bawełny.[2] Bardzo ważne w profilaktyce zakażeń grzybiczych jest ograniczenie kontaktu z patogenem. Należy unikać chodzenia boso w miejscach publicznych, np. w hotelach, przebieralniach, szatniach, u znajomych. Nie wolno zapominać o stosowaniu obuwia ochronnego, np. klapek, podczas wizyt na basenie, siłowni, w publicznych łazienkach i prysznicach.[2,18,28,42]