Podsumowanie

Nietrzymanie stolca i gazów jest zwane „cichą chorobą” (wstydliwą), o której niewiele wiedzą i pacjenci, i lekarze. Główną przyczyną inkontynencji u kobiet jest poród drogami natury, tj. rozerwanie zwieraczy najczęściej z powodu zbyt szybkiego II okresu porodu, zbyt dużej masy płodu itp. (uszkodzenie mechaniczne) lub uszkodzenia nerwów unerwiających zwieracze w czasie przedłużonego II okresu porodu (uszkodzenie neurogenne). Możliwości diagnostyczne i terapeutyczne są znacznie ograniczone nie tylko w Polsce. Wyniki leczenia są nie zawsze satysfakcjonujące. W przypadku neurogennej inkontynencji niejednokrotnie nie można odzyskać czynności uszkodzonych nerwów, dlatego tak ważna jest profilaktyka, która powinna obejmować wszystkie etapy prowadzenia ciężarnej: przed porodem (szczegółowy wywiad dotyczący objawów i potencjalnych czynników ryzyka inkontynencji, badanie per rectum), w trakcie porodu (nieprzedłużanie drugiego okresu porodu, w razie potrzeby decyzja o cięciu cesarskim) oraz po porodzie (szczegółowy wywiad proktologiczny, badanie per rectum, badania obrazowe i czynnościowe). W Polsce nadal brakuje ośrodka, który kompleksowo zajmowałby się pacjentkami, u których doszło do poporodowej niewydolności mięśni zwieraczy. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje ignorowania problemu poporodowej inkontynencji wydają się znaczne, stąd istotne jest wprowadzenie standardów postępowania profilaktycznego.13

Piśmiennictwo

  1. Kołodziejczak M. Okołoporodowe uszkodzenia zwieraczy odbytu – badanie prospektywne. Rozprawa habilitacyjna. Akademia Medyczna w Warszawie. Warszawa 2006.
  2. Abramowitz L, Sobhani J, Ganansia R, et al. Are sphincter defects the cause of anal incontinence after vaginal delivery? Results of a prospective study. Dis Colon Rectum. 2000;43:590-598.
  3. Groutz A, Fait G, Lessing JB, et al. Incontinence and obstetric risk factors of postpartum anal incontinence. Scand J Gastroenterol. 1999;3:315-318.
  4. Lam TC, Kennedy ML, Chen FC, Lubowski DZ, Talley NL. Prevalence of faecal incontinence: obstetric and constipation – related risk factors; a population based study. Colorectal Diseases. 1999;1:197-203.
  5. Mc Arthur C, Glazener CM, Wilson PD, et al. Obstetric practice and faecal incontinence three months after delivery. Br J Obstet Gynecol. 2001;108:678-683.
  6. Jander Ch, Lyneras S. Third and fourth degree perineal tears. Acta Obstet Gynecol Scand. 2001;80:221-234.
  7. Zetterstrom JP, Lopez A, Anzen B, Dolk A, Norman M, Mellgren A. Anal incontinence after vaginal delivery: a prospective study in primiparous women. Br J Obstet Gynecol. 1999;106:324-330.
  8. Kościński T, Drews M. Nietrzymanie stolca (operacje naprawcze zwieraczy odbytu). W: Proktologia. Red. Bielecki K, Dziki A. PZWL, Warszawa 2000: 240-241.
  9. Keighley MRB, Williams NS. Surgery of the Anus, Rectum and Colon. W.B. Saunders Company Ltd., London 1993.
  10. Marti MC, Givel JG. Surgery of Anorectal Diseases. Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg 1990.
  11. Sudoł-Szopińska I. Anatomia endosonograficzna kanału odbytu. W: Diagnostyka i leczenie ropni i przetok odbytu. Red. Kołodziejczak M, Sudoł-Szopińska I. Borgis, Warszawa 2008:46.
  12. Kościński T. Choroby struktur dna miednicy. Zysk i S-ka, Poznań 2006:31-32.
  13. Kołodziejczak M, Sudoł-Szopińska I, Dębski R. Standardy postępowania diagnostyczno-profilaktycznego okołoporodowych uszkodzeń zwieraczy odbytu. Wyd. Medical Communications, Warszawa 2012.
  14. Fernando RJ, Sultan AH. Risk factors and management of obstetric perineal injury. Current Obstet Gynecol. 2004;14:320-326.
  15. Jorge JMN, Wexner SD. Etiology and management of fecal incontinence. Dis Colon Rectum. 1993;36:77-97.
  16. Herman RM, Wałęga P, Widera A. Biofeedback jako zachowawcza metoda leczenia nietrzymania stolca. Przegl Lek. 2004;61:54.
  17. Herman RM, Cegielny T. Anatomia i fizjologia odbytu i odbytnicy. Skrypt. Kurs specjalistyczny proktologia. Abacus, Warszawa 2005.
  18. Sudoł-Szopińska I, Radkiewicz J, Kołodziejczak M i wsp. Diagnostyka poporodowych uszkodzeń mięśni dna miednicy. Gin Prakt. 2007;1:22-31.
  19. Kołodziejczak M (red.). Leczenie chorób proktologicznych w okresie ciąży i porodu. Borgis, Warszawa 2011.
  20. Malouf A, Norton C, Engel A, Nicholls RJ, Kamm M. Long-term results of overlapping anterial anal-shincter repair for obstetric trauma. Lancet. 2000;355:260-265.
  21. Nikiteas N, Korsgen S, Kumar D, Keighley MRB. Audit of sphincter repair: factors associated with poor outcome. Dis Colon Rectum. 1996;39:1164-1170.
  22. Kościński M. Niewydolność zwieraczy odbytu w praktyce położniczej i ginekologicznej. Gin Prakt. 2010;1:3-11.
Do góry