W populacji dziewcząt z PCOS – częściej niż w populacji ogólnej – obserwowany jest niedobór witaminy D, co wpływa na zmniejszenie liczby krążących limfocytów regulatorowych i przez to prowadzi do wzrostu zapadalności na choroby autoimmunologiczne i zaostrzenie już występujących. Dlatego sugeruje się, aby stosować suplementację witaminy D u tych pacjentek, u których stwierdza się brak efektów leczenia objawów skórnych PCOS.14

W badaniach wykazano, że istotną rolę w terapii zespołu PCO może odgrywać suplementacja pochodnej inozytolu – mioinozytolu, którego stosowanie jest bezpieczne, a przez obniżanie stężenia glukozy, c-peptydu, redukcję masy ciała i BMI również skuteczne w profilaktyce i korekcji zaburzeń metabolicznych. Widać to szczególnie w połączeniu z hormonalną terapią antykoncepcyjną dwuskładnikową, której negatywny wpływ na masę ciała jest redukowany przez działanie mioinozytolu, dzięki czemu dochodzi do poprawy całego profilu metabolicznego organizmu.14

Podsumowanie

Zespół policystycznych jajników jest badany od dawna. Już 400 lat przed naszą erą Soranus z Efezu pisał „Czasami brak miesiączki jest naturalny. Jest naturalny u kobiet o męskim typie ciała. Obserwujemy, że większość niemiesiączkujących kobiet to raczej silne, podobne do mężczyzn krzepkie i niepłodne osoby”. Obecnie jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń endokrynologicznych. Do dzisiaj nie ma pełnej zgody co do definicji, przyczyn ani najskuteczniejszego sposobu leczenia tego zespołu, dlatego wciąż stanowi on wyzwanie i jest przedmiotem niesłabnącego zainteresowania naukowców na całym świecie.

Polycystic ovary syndrome in teenage girls – diagnosis and treatment

Abstract

Polycystic ovary syndrome is a complex group of endocrine disorders affecting up to 12% of women, including 6% of teenage girls. Excessive production of androgens by the ovaries deregulates the endocrine system, leading to menstrual disorders, infertility and metabolic diseases. There is no clear consensus regarding diagnosis, especially in juvenile patients, but absent or infrequent menstrual periods, hyperandrogenism manifested as hirsutism and/or hyperandrogenemia, and distinctive ultrasound appearance of the ovaries are always considered. Diagnostic criteria have evolved over time and have gradually become more stringent, particularly in relation to young people, allowing some degree of prevention of too hasty diagnoses of PCOS in the first years after menarche. The cause of overdiagnosis is the fact that some of the symptoms, such as irregular menstruations, signs of hyperandrogenism or multicystic structure of the ovaries are a variant of the standard accompanying maturation of the hypothalamic-pituitary-gonadal axis. Puberty is a complex relationship between the onset of obesity and therefore the primary preventive action in teenagers seems to be lifestyle modification. Drugs of choice include: metformin which is insulin-sensitive, oral hormonal contraception and gestagens. A beneficial response is achieved with myoinositol and vitamin D supplementation. The best therapeutic effects are attained in a comprehensive combination therapy coupled with a customized diet and physical exercise; however, individualizing the treatment is paramount and should depend not only on clinical symptoms but, above all, the age of the patient.

Piśmiennictwo

1. Dębski R, Zgliczyński W. Zespół policystycznych jajników (PCOS). Algorytmy postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w endkrynologii. Med Dypl 2008;7:64.

2. Witchel SF, Oberfield S, Rosenfield RL, et al. The Diagnosis of Polycystic Ovary Syndrome during Adolescence. Horm Res Paediatr 2015; DOI: 10.1159/000375530.

3. Merino PM, Codner E, Cassorla F. A rational approach to the diagnosis of polycystic ovarian syndrome during adolescence. Arq Bras Endocrinol Metabol 2011;55:590-8.

4. Yildiz BO, Bolour S, Woods K, et al. Visually scoring hirsutism. Hum ReprodUpdate 2010; 16: 51-64.

5. Krzyczkowska-Sendrakowska M. Zespół policystycznych jajników. Forum Poł Gin 2015;2-3.

6. Williams R M, Ong KK, Dunger DB. Polycystic ovarian syndrome during puberty and adolescence. Mol Cell Endocrinol 2013;373(1-2):61-7.

7. Hickey M, Doherty DA, Atkinson H i wsp. Clinical, ultrasound and biochemicalfeatures of polycystic ovary syndrome in adolescents: implications for diagnosis. Hum Reprod 2011;26:1469-77.

8. Skrzypulec-Plinta V, Drosdzol-Cop A. Zespół policystycznych jajników u nastolatek – diagnostyka, postępowanie. Ginekol Dziec 2016;12.

9. Szydlarska D, Grzesiuk W, Bar-Andziak E. Kontrowersje wokół patogenezy zespołu policystycznych jajników. Endokrynol Otyłość 2010; 6(3):141-6.

10. Van Hooff MH, Voorhorst FJ, Kaptein MB. Insulin, androgen, and gonadotropin concentrations, body mass index, and waist to hip ratio in the first years after menarche in girls with regular menstrual cycles, irregular menstrual cycles, or oligomenorrhea. J Clin Endocrinol Metab 2000;85:1394-400.

11. Gambineri A, Fanelli F, Prontera O, et al. Prevalence of hyperandrogenic states in late adolescent and young women: epidemiological survey on Italian high-school students. J Clin Endocrinol Metab 2013;98:1641-50.

12. Amsterdam ESHRE/ASRM-Sponsored 3rd PCOS Consensus Workshop Group. Consensus on women’s healthaspects of polycystic ovary syndrome (PCOS). Hum Reprod 2012;27:14-24.

13. Wiksten-Almströmer M, Hirschberg AL, Hagenfeldt K. Prospective follow-up of menstrual disorders in adolescence and prognostic factors. Acta Obstet Gynecol Scand 2008;87:1162-8.

14. Wytyczne Androgen Excess & PCOS Society 13th Annual Meeting Siracusa 4-6 Oct 2015.

Do góry