Podsumowanie

Leczenie wstrząsu kardiogennego, zwłaszcza u osób starszych, jest jednym z największych wyzwań współczesnej kardiologii. Postęp w rozumieniu patofizjologii, rozwój nowych technologii MCS oraz rosnąca świadomość potrzeby zindywidualizowanego, zespołowego podejścia dają nadzieję na poprawę wyników. Kluczowe są: wczesne rozpoznanie wstrząsu kardiogennego (np. z użyciem SUSPECT CS), szybka stabilizacja, leczenie przyczynowe (rewaskularyzacja we wstrząsie kardiogennym związanym z AMI, interwencja we wstrząsie kardiogennym związanym z VHD), racjonalne stosowanie t-MCS w ramach zorganizowanych systemów opieki (shock teams, system „hub-and-spoke”) oraz podejmowanie decyzji terapeutycznych na podstawie kompleksowej oceny pacjenta, z uwzględnieniem jego wieku biologicznego, chorób współistniejących, preferencji i celów opieki. Wdrażanie narodowych programów leczenia wstrząsu, takich jak planowany w Polsce, może znacząco poprawić rokowanie tej krytycznie chorej grupy pacjentów. Dalsze badania są niezbędne do wypełnienia istniejących luk w wiedzy i optymalizacji opieki, szczególnie w odniesieniu do chorych w wieku podeszłym.

Do góry