Za­le­ce­nia

Za­le­ce­nie 1. Do­ty­czy po­stę­po­wa­nia przy al­bu­mi­nu­rii u cho­rych na cu­krzy­cę z pra­wi­dło­wym ci­śnie­niem tęt­ni­czym (<130/80 mmHg) i trak­to­wa­nia al­bu­mi­nu­rii ja­ko za­stęp­cze­go wskaź­ni­ka efek­tyw­no­ści le­cze­nia

Le­cze­nie zmniej­sza­ją­ce wy­da­la­nie al­bu­min w mo­czu mo­że zwal­niać pro­gre­sję cu­krzy­co­wej cho­ro­by ne­rek i po­pra­wiać kli­nicz­ne wy­ni­ki te­ra­pii, na­wet u cho­rych nor­mo­ten­syj­nych. Cho­rzy na cu­krzy­cę z pra­wi­dło­wym ci­śnie­niem tęt­ni­czym i z ma­kro­al­bu­mi­nu­rią po­win­ni być le­cze­ni in­hi­bi­to­ra­mi kon­wer­ta­zy an­gio­ten­sy­ny lub an­ta­go­ni­sta­mi re­cep­to­rów dla an­gio­ten­sy­ny. Te­ra­pię tę moż­na roz­wa­żyć tak­że u cho­rych na cu­krzy­cę z mi­kro­al­bu­mi­nu­rią. Zmniej­sze­nie al­bu­mi­nu­rii mo­że być ce­lem le­cze­nia w cu­krzy­co­wej cho­ro­bie ne­rek.

Na­le­ży przy oka­zji od­no­to­wać, że po­ja­wia się co­raz wię­cej da­nych do­ku­men­tu­ją­cych ko­rzyst­ny wpływ re­duk­cji, a na­wet nor­ma­li­za­cji al­bu­mi­nu­rii na zmniej­sze­nie ry­zy­ka ser­co­wo­-na­czy­nio­we­go i ha­mo­wa­nie po­stę­pu upo­śle­dze­nia czyn­no­ści ne­rek.^12-14 Moż­na przy­pusz­czać, że w przy­szło­ści oma­wia­ne za­le­ce­nie po­stę­po­wa­nia sta­nie się wy­tycz­ną.

Za­le­ce­nie 2. Do­ty­czy wie­lo­czyn­ni­ko­wej in­ter­wen­cji u cho­rych na cu­krzy­cę i prze­wle­kłą cho­ro­bę ne­rek

Wie­le czyn­ni­ków ry­zy­ka wy­ma­ga rów­no­cze­śnie nad­zo­ru i ko­rek­ty u cho­rych na cu­krzy­cę i prze­wle­kłą cho­ro­bę ne­rek. Opie­ka nad ta­ki­mi pa­cjen­ta­mi po­win­na być wie­lo­kie­run­ko­wa oraz obej­mo­wać in­ter­wen­cje w za­kre­sie zdro­we­go sty­lu ży­cia i le­cze­nia zmniej­sza­ją­ce­go dzia­ła­nie czyn­ni­ków ry­zy­ka. Efekt ko­rek­cji każ­de­go z tych czyn­ni­ków ry­zy­ka su­mu­je się i przy­no­si istot­ne ko­rzy­ści kli­nicz­ne. Do­ce­lo­wa war­tość wskaź­ni­ka ma­sy cia­ła (BMI – bo­dy mass in­dex) u tej gru­py cho­rych po­win­na się mie­ścić w gra­ni­cach nor­my, tj. 18,5-24,9 kg/m².

Za­le­ce­nie 3. Do­ty­czy cu­krzy­cy i prze­wle­kłej cho­ro­by ne­rek w spe­cjal­nych po­pu­la­cjach

Czę­stość wy­stę­po­wa­nia cu­krzy­cy zwięk­sza się u dzie­ci, mło­dych do­ro­słych i osób w wie­ku po­de­szłym, a tak­że w po­pu­la­cjach ubo­gich i mi­gru­ją­cych. Zja­wi­sko to wpły­wa na wzrost czę­sto­ści wy­stę­po­wa­nia cu­krzy­co­wej cho­ro­by ne­rek w tych po­pu­la­cjach. U cię­żar­nych wy­stę­po­wa­nie cu­krzy­cy i prze­wle­kłej cho­ro­by ne­rek mo­że nie­ko­rzyst­nie wpły­wać na zdro­wie za­rów­no mat­ki, jak i dziec­ka. W no­wych za­le­ce­niach pod­kre­ślo­no zna­cze­nie ba­dań prze­sie­wo­wych w kie­run­ku cu­krzy­cy i prze­wle­kłej cho­ro­by ne­rek w po­pu­la­cjach zwięk­szo­ne­go ry­zy­ka oraz te­ra­pii dzie­ci, na­sto­lat­ków i osób w po­de­szłym wie­ku. Zwró­co­no tak­że uwa­gę na zna­cze­nie in­ter­wen­cji po­pu­la­cyj­nych (pro­pa­go­wa­nie zdro­we­go sty­lu ży­cia) i ko­niecz­ność za­an­ga­żo­wa­nia spe­cja­li­stów w za­kre­sie pro­wa­dze­nia cią­ży wy­so­kie­go ry­zy­ka w opie­kę nad cię­żar­ny­mi cho­ry­mi na cu­krzy­cę i prze­wle­kłą cho­ro­bę ne­rek. U ko­biet le­cze­nie cu­krzy­co­wej cho­ro­by ne­rek z za­sto­so­wa­niem in­hi­bi­to­rów kon­wer­ta­zy an­gio­ten­sy­ny lub an­ta­go­ni­stów re­cep­to­rów dla an­gio­ten­sy­ny trze­ba nie­zwłocz­nie prze­rwać w przy­pad­ku po­dej­rze­nia cią­ży lub gdy wy­nik te­stu cią­żo­we­go bę­dzie po­zy­tyw­ny. Cię­żar­ne cho­re na cu­krzy­cę i prze­wle­kłą cho­ro­bę ne­rek po­win­ny sto­so­wać in­su­li­nę. War­to do­dać, że w Pol­sce dzia­ła­ją spe­cja­li­stycz­ne ośrod­ki zaj­mu­ją­ce się ta­ki­mi przy­pad­ka­mi.

Za­le­ce­nie 4. Do­ty­czy sa­mo­kon­tro­li sty­lu ży­cia przez cho­rych na cu­krzy­cę i z prze­wle­kłą cho­ro­bą ne­rek

Pod­kre­ślo­no w nim zna­cze­nie sta­łej sa­mo­kon­tro­li cho­rych na cu­krzy­cę i prze­wle­kłą cho­ro­bę ne­rek. Zwró­co­no też uwa­gę, że sa­ma edu­ka­cja cho­rych, bez za­an­ga­żo­wa­nia le­ka­rzy lub ze­spo­łów le­czą­cych w bez­po­śred­nich kon­tak­tach z pa­cjen­ta­mi, nie wy­star­czy, aby za­le­ce­nia do­ty­czą­ce zdro­we­go sty­lu ży­cia by­ły prze­strze­ga­ne. Sa­mo­kon­tro­la pro­wa­dzo­na przez cho­rych po­win­na sta­no­wić istot­ny ele­ment pla­nu te­ra­pii, w któ­rym szcze­gól­ną uwa­gę trze­ba po­świę­cić mo­ni­to­ro­wa­niu gli­ke­mii, ci­śnie­nia tęt­ni­cze­go, od­ży­wia­niu, za­prze­sta­niu pa­le­nia ty­to­niu, zwięk­sze­niu ak­tyw­no­ści fi­zycz­nej i prze­strze­ga­niu przyj­mo­wa­nia le­ków.

Upo­wszech­nie­nie i wdro­że­nie no­wych wy­tycz­nych i za­le­ceń te­ra­pii cho­rych na cu­krzy­cę i prze­wle­kłą cho­ro­bę ne­rek stwa­rza szan­sę po­pra­wy wy­ni­ków le­cze­nia i lep­sze­go ro­ko­wa­nia w tej gru­pie cho­rych. Po­dob­ną pro­ble­ma­ty­kę omó­wio­no szcze­gó­ło­wo w wy­da­nej ostat­nio w Pol­sce książ­ce „Cu­krzy­co­wa cho­ro­ba ne­rek (ne­fro­pa­tia cu­krzy­co­wa) i in­ne cho­ro­by ne­rek w cu­krzy­cy”.⁷