e) patologiczną otyłością kwalifikowanych do zabiegów bariatrycznych,

f) pozytywnym wywiadem rodzinnym występowania marskości wątroby lub HCC.

5. U chorych z NAFLD należy rozważyć wykonanie biopsji wątroby w przypadku podejrzenia współistnienia innej przewlekłej choroby wątroby lub stłuszczenia wątroby o innej etiologii.

8. Choroba Wilsona

1. Biopsję wątroby należy rozważyć u chorego ze zmniejszonym stężeniem surowiczym ceruloplazminy i/lub zwiększonym wydalaniem miedzi przez nerki (po wykluczeniu innych przyczyn tych zjawisk).

2. W celach diagnostycznych zaleca się połączenie badania histopatologicznego z pomiarem stężenia tkankowego miedzi (metoda spektrometrii atomowej).

3. Choroby Wilsona nie można wykluczyć na podstawie ujemnej próby histochemicznej z rodaminą lub orceiną.

4. W celu pomiaru stężenia tkankowego miedzi należy wykonać biopsję i umieścić materiał w suchym, chemicznie czystym pojemniku. Stężenie miedzi w wątrobie można też oznaczać w materiale pochodzącym z odparafinowanego bloczka, lecz w przypadku skąpej ilości materiału wyniki pomiaru mogą być nieprecyzyjne.

5. Stężenie miedzi w wątrobie >250 μg/g (>4 μmol/g) suchej tkanki jest wysoce swoistą cechą diagnostyczną choroby Wilsona, natomiast stężenie <50 μg/g (<0,8 μmol/g) suchej tkanki z dużym prawdopodobieństwem wyklucza to rozpoznanie. W przypadku stężeń 50-250 μg/g suchej tkanki z obecnością histopatologicznych cech aktywnej choroby wątroby wskazane jest wykonanie badań molekularnych wykrywających najczęściej występujące na danym terenie mutacje genu ATP7B.

6. W ostrej niewydolności wątroby rozpoznanie choroby Wilsona powinno zostać potwierdzone badaniem histopatologicznym z oceną tkankowego stężenia miedzi, a jeżeli biopsja wątroby nie jest wykonalna, to badaniem wyszczepionej wątroby (po transplantacji). Potwierdzenie choroby Wilsona ma znaczenie w planowaniu badań przesiewowych u bezobjawowego rodzeństwa lub dzieci pacjenta.

9. Hemochromatoza wrodzona

1. Biopsja wątroby nie jest konieczna do rozpoznania hemochromatozy wrodzonej, jednak ma istotne znaczenie w ocenie zaawansowania włóknienia wątroby.

2. Biopsję wątroby należy rozważyć u chorych ze zmutowanym genem HFE (homozygota C282Y lub heterozygota złożona), jeśli wyniki laboratoryjnych testów wątrobowych są nieprawidłowe i/lub stężenie surowicze ferrytyny przekracza 1000 ng/ml.

3. Biopsja wątroby jest uzasadniona u pacjentów z laboratoryjnymi i radiologicznymi cechami narządowego „przeciążenia żelazem”, niezależnie od wyniku badania genetycznego.

10. Polekowe uszkodzenie wątroby

1. Biopsja wątroby nie jest zalecana u chorych z ostrym polekowym uszkodzeniem wątroby ze względu na małą wartość diagnostyczną.

2. Biopsję wątroby należy rozważyć w przypadku podejrzenia przewlekłego polekowego uszkodzenia wątroby oraz polekowej duktopenii.

11. Zespół Budda-Chiariego i zespół niedrożności naczyń zatokowych

1. U chorych z uszkodzeniem wątroby spowodowanym zespołem Budda-Chiariego, zarostowym zapaleniem osierdzia lub niewydolnością prawokomorową serca nie ma potrzeby wykonywania biopsji wątroby. Uzasadnieniem wykonania tego badania może być podejrzenie obliteracji zakrzepowej małych naczyń żylnych lub współistnienia innej choroby wątroby.

2. Wykonanie biopsji wątroby jest uzasadnione w przypadku konieczności różnicowania ciężkiej postaci zespołu niedrożności naczyń zatokowych z innymi powikłaniami wątrobowymi występującymi we wczesnym okresie po przeszczepieniu szpiku kostnego.